واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: نوآوري و شكوفايي در شعر آييني/34حسن ذوالفقاري:شناخت اعتقادات ديني، شاعر نوآور را از بدعت دور ميكند
گروه ادب: شناخت فرهنگ مردم و اعتقادات ديني موجب ميشود كه شخص از چارچوبهايي كه وجود دارد عدول نكند. اين شناختها زماني كه شاعر به سراغ نوآوري در محتواي ادبيات آييني ميرود به كمك او ميآيند تا دچار بدعتگذاري نشود.
«حسن ذوالفقاري» در گفتوگو با خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا) با بيان اين مطلب گفت: محتواي ديني حساسيتهايي دارد و شاعر و نويسنده بايد بداند در كجا و تحت چه اعتقادات و فرهنگي زندگي ميكند. دراين صورت است كه شاعر موفق ميشود.
او تصريح كرد: در دورههاي جديد قالبهاي غزل و مثنوي بيشتر بار انتقال ادبيات آييني را پذيرفتند. در حوزه نثر هم داستانهاي برخي نويسندگان مانند «سيدمهدي شجاعي» و «ابراهيم حسنبيگي» وجود دارد كه در نوع خود تحولي در ادبيات آييني محسوب ميشود.
نويسنده اثر «حافظ به روايت شهريار، شرح يكصد غزل» گفت: ساختار و محتوا نهتنها چيزي جدا از هم نيستند بلكه بسيار به هم مرتبطاند و همپاي هم پيش ميروند. اين بحث ديگر قديمي شده است كه با تغيير قالب به نوآوري ميرسيم يا خير. لزوما چنين نيست چه بسا شاعراني بودند كه در همان قالبهاي كلاسيك نوآورانه شعر گفتند مانند «رهيمعيري» و «مهدي حميدي»، و نوآوري را در محتوا به نمايش گذاشتند. از آن طرف ميتوان ساختارها را هم نو كرد، مانند كاري كه نيما كرد.
او ادامه داد: اما نوآوري در ساختار بدون محتوا امكانپذير نيست. به عبارت كليتر نوآوري بايد هم در قالبها و ساختار شعر روي دهد هم در محتواي آن.
نويسنده كتاب « قاف غزل» گفت: ادبيات آييني در طول دوران خود چه در حوزه نظم و چه در حوزه نثر از نظر محتوا، درونمايه و حتي قالبهاي بياني با تحولات و نوآوريهايي روبهرو بوده است. اين نوآوريها نسبت به ژانرها و شكلهايي كه در گذشته ادبي بوده رخ داده است. براي مثال در گذشته ادبيات آييني تعزيه را داشتيم اما امروزه اين شكل تقويت نشده و در مقابل شكلهاي ديگر شعر مانند غزل و مثنوي تقويت شده است.
او ادامه داد: در تقويت قالبهاي غزل و مثنوي با نوآوريهايي هم روبهرو بوديم. بارزترين نوآوري در قرن اخير «گنجينةالاسرار» عمان ساماني است. تا پيش از آن شعرهاي عاشورايي در قالبهاي مرثيه، قصيده، رباعي و...بود كه ساماني در قالب مثنوي، آن هم مثنوي عرفاني آنها را آورده است.
اين استاد دانشگاه افزود: بنابراين ادبيات عرفاني ما با عمان ساماني شكل ديگري مييابد و بهترين نوع نوآوري در اين زمينه به شمار ميرود. مثال ديگر كتاب «روضةالشهداء» يكي از كارهاي برجسته ادبي در زمينه تاريخ واقعه عاشوراست. جنبههاي نوآورانه اين كتاب موجب شد تا اين كتاب تبديل به منبعي براي روضهخوانان و تعريهنويسان شود و به عنوان يك كار نوآورانه اثر بسيار عميقي روي ادبيات نمايشي ما گذاشت و تعزيههاي بسياري از آن اقتباس شد.
اين مترجم گفت: قالبهاي سنتي براي بيان مسائل آييني بيشتر مناسباند تا قالبهاي سپيد و آزاد. به همين دليل بيشتر شاعران آييني تمايل دارند تا در اين قالبها به مسائل آييني بپردازند و بايد به ياد داشته باشيم كه كسي را در انتخاب نوع قالب تحت فشار قرار ندهيم.
يکشنبه 2 تير 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 131]