سايه روشن هاي سفر کلينتون به هند

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
سايه روشن هاي سفر کلينتون به هند

ايالات متحده در سفر کلينتون به هند مجموعه‌اي از اهداف اقتصادي، سياسي و نظامي را دنبال مي کند اما مهمترين راهبرد واشنگتن در نزديکي مناسبات با دهلي نو، به چالش کشيدن قدرت منطقه اي و جهاني چين است. هيلاري کلينتون وزير امور خارجه آمريکا در حالي شامگاه پنجشنبه، واشنگتن را به مقصد هندوستان ترک کرد که پيش از اين، در يک سخنراني ادعا کرده بود مذاکراتش با رهبران هند شامل حوزه هاي « سياست خارجي، بهداشت، آموزش و پرورش، اقتصاد، تغييرات آب و هوا و انرژي » خواهد بود و در همين پيوند، کوشيد با برجسته کردن سفر خود به بمبئي به عنوان مرکز تجاري و اقتصادي هند و ديدار با مديران برجسته صنعتي و تجاري اين کشور، اذهان را از قصد "اصلي" واشنگتن منحرف سازد اما آنگونه که از سخنان "رابرت بليک" سخنگوي وزارت خارجه آمريکا بر مي آيد؛ دليل اصلي سفر کلينتون «تحکيم مشارکت استراتژيک آمريکا با هند براي خريد فنآوري هسته اي» مي باشد. اين، نخستين سفر يک مقام بلندپايه آمريکايي به هند پس از روي کار آمدن باراک اوباما در آمريکا و تشکيل دولت جديد هند به نخست وزيري "مانموهان سينگ" است و دموکرات ها در تلاشند تا با بهره جويي از فرصت، روابط ميان هند و پاکستان را که پس از حملات تروريستي بمبئي رو به تيرگي نهاده بود، بهبود بخشيده و زمينه بسط نفوذ خويش را در شرق آسيا فراهم آورند. مذاکرات کلينتون با مقامات دهلي نو از آن رو حائز اهميت است که هندوستان موقعيت دو مرکزي را که جهت ساخت تأسيسات هسته اي براي شرکت هاي آمريکايي در نظر گرفته، اعلام خواهد کرد و ايالات متحده نيز با تأکيد بر پايبندي دولت جديد آمريکا به قرارداد هسته اي با هند که در اکتبر گذشته ميان کاندوليزا رايس وزيرخارجه سابق آمريکا و پراناب موخرجي همتاي هندي نهايي شد، بر نگراني مقام هاي هندي از عدم اجرايي شدن قرارداد توسط دولت اوباما خاتمه بخشد. بر اساس اين معاهده نامه که در خلال سفر جورج بوش به هند در مارس 2006 مقدمات آن فراهم شد؛ آمريکا متعهد گرديد که فنآوري و سوخت نيروگاه هاي هسته اي را در اختيار هند قرار دهد و در مقابل، هندوستان نيز به آژانس بين المللي انرژي اتمي اجازه دهد تا از تأسيسات هسته اي غيرنظامي اين کشور بازديد به عمل آورد. هرچند بسياري از تحليلگران اين قرارداد را در راستاي کمک به استقلال هند در زمينه تحصيل فنآوزي هسته اي، تقويت صلح آميز بودن برنامه هاي اتمي و نيز کمک به هند براي برآورده کردن بخشي از نيازهايش در حوزه تأمين انرژي دانسته اند اما بايد به اين نکته اذعان داشت که بدون ترديد، قرارداد فوق، کنترل سلاح هاي هسته اي را دشوار مي کند چراکه هندوستان پيمان منع گسترش سلاح هاي هسته اي (N.P.T ) را امضا نکرده است. در همين پيوند، تأکيد اوباما بر پايبندي کاخ سفيد به اين قرارداد، راه را براي تجارت شرکت هاي اسلحه سازي آمريکايي با هند باز خواهد کرد. پيش از اين، هندي ها تسليحات نظامي خود را عمدتاً از روسيه تأمين مي کردند اما اکنون، امکان عقد قراردادي جديد با آمريکايي ها پيرامون خريد يک محموله بزرگ از هواپيماهاي نظامي ايالات متحده فراهم است. با اين وجود نبايد فراموش کرد که انعقاد اين قرارداد، از همان ابتدا از جانب پکن مورد مخالفت قرار گرفت چه؛ مشارکت راهبردي ايالات متحده و هندوستان هدفي جز مقابله با توان نظامي و اقتصادي چين در منطقه آسيا را دنبال نمي کرد. بر همين اساس، پکن در آوريل 2006 ، توافقنامه خريد اورانيوم از استراليا به عنوان بزرگترين کشور داراي ذخاير اين ماده هسته اي در دنيا را امضا کرد. امضاي اين قرارداد، علاوه بر اينکه فصل جديدي در مناسبات چين و استراليا محسوب مي شد، واکنشي هوسمندانه به راهبردهاي واشنگتن در آسيا بود. بايد توجه داشت که کاخ سفيد بر هندوستان حساب ويژه اي گشوده چرا که دهلي نو به عنوان شريک استراتژيک ايالات متحده در منطقه مي تواند : 1- عامل مهار چين و درگير کردن پکن در رقابتي منطقه اي باشد. 2- پتانسيل اقتصادي غول آسيا را که براي سرمايه گذاران خارجي از اهميت بسياري برخوردار است، تضعيف کند. 3- به عنوان اهرمي براي فشار بر پيونگ يانگ و واداشتن کره شمالي به متوقف کردن فعاليت هاي هسته اي آن کشور استفاده شود. 4- از طريق هندوستان فعاليت هاي گروه هاي تروريستي در خاک پاکستان را تحت نظر بگيرد. با اين وجود، دهلي نو بايد در نزديکي مناسباتش با واشنگتن به دقت عمل کند و از ايجاد هرگونه حساسيتي در اين زمينه بپرهيزد چراکه همپوشاني منافع آمريکا و هند، روابط بين چين و پاکستان را نزديکتر خواهد کرد و بر تقويت توان موشکي اسلام آباد مي افزايد که اين مسئله به خودي خود، بروز جنگي تسليحاتي در منطقه را گريز ناپذير مي کند. آنچه که بيش از هر چيز موجبات نگراني چين را فراهم آورده؛ افزايش توان اقتصادي هندوستان و به چالش کشيده شدن قدرت تجاري چين است. هند طي اين سالها سير صعودي سريعي را در اقتصاد تجربه کرده. اين کشور به واسطه سيستم نرم افزاري پر رونق صنايع خدمات تجاري که در پرتو همکاري با ايالات متحده به دست آورده، اکنون در حال پيشي گرفتن از چين است و عمده توجه خود را بر توسعه صنايع سبک و فنآوري اطلاعاتي متمرکز نموده و مي کوشد از اين طريق، اقتصاد خود را به يک شبکه جهاني گسترده نظير پيمان هاي سرمايه گذاري و تجاري پيوند زند. اين مسئله به خوبي از سوي مقامات پکن مورد توجه قرار گرفته بر اين اساس، چين با ترغيب شرکت هاي خارجي به انتقال واحدهاي توليدي سخت افزاري و نرم افزاري خود به اين کشور، براي آنان امتيازات ويژه اي از جمله حق تملک کامل بر تمامي سهام شرکت و انتقال سود کامل حاصل از فعاليت شرکت هاي اين حيطه را براي آنان در نظر گرفته است. بر همين مبنا، چين بيشترين کوشش را براي تشکيل يک اتحاديه پولي از سوي انجمن کشورهاي آسياي جنوب شرقي (آ سه آن) مبذول داشته تا بتواند رشد اقتصادي تمام آسيا را تحت يک بلوک تجاري، به صورت متوازن، به پيش برد. هرچند حصول اين امر، رشد اقتصادي مناسبي را براي هند به ارمغان مي آورد اما در عين حال، برتري جايگاه اقتصادي چين محفوظ مي ماند. بديهي است سفر هيلاري کلينتون به هندوستان در برگيرنده مجموعه‌اي از اهداف اقتصادي، سياسي و نظامي است اما جزئيات اين سفر از سوي مقامات پکن به دقت رصد مي شود. گفتني است چين نيز در صورت تهديد منافعش، برگ هاي برنده خود را بر زمين خواهد گذاشت و از طريق عضويت دائم در شوراي امنيت سازمان ملل متحد، واشنگتن را به چالش خواهد کشيد. /2759/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 177]