واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: ايران محور آخرين سفر بوش به اروپا
آمريكايشمالي- زهرا ابراهيمي:
آخرين سفر بوش به اروپا كه گفته ميشود براي خداحافظي از هم پيمانان اروپايياش بوده است حرف و حديثهاي زيادي را با خود همراه كرد
كه مهمترين آن محور قرار گرفتن موضوع هستهاي ايران در اين ديدارها، افزايش همكاري اروپا با آمريكا عليه ايران و اعمال تحريمهاي گستردهتر و فراتر از قطعنامههاي سازمان ملل بود.
برخي كارشناسان روابط بينالملل روزهاي پاياني حكومت بوش بر آمريكا را روزهاي صبر و انتظار و عدماجراي برنامهاي جدي بهخصوص در سياست خارجي و به ويژه در مورد ايران ارزيابي كردهاند. يكي از نتايج نشست بوش با هم پيمانان اروپايي اش ارائه بسته تشويقي به ايران برا ي كوتاه آمدن از غنيسازي اورانيوم توسط ايران عنوان شده است.
اين موضوع وقتي در كنار سفر خاوير سولانا، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا به ايران قرار ميگيرد اهميتي به نسبت بيشتر مييابد. كارشناسان معتقدند كه هدف بوش از سفر اروپايي خود و ارائه بسته پيشنهادي جديد، راهبرد جديدي است كه آمريكا در برخورد با يران تدوين كرده است.
عليخرم، كارشناس روابط بينالملل درباره علت ارائه اين بسته به ايران معتقد است: پيشنهاد 1+5 تا استقرار رئيسجمهوري بعدي آمريكا طي مدت 6 تا 9 ماه به ايران فرصت خواهد داد كه آمريكاييها براي غرب يك راهبرد جديدي را تدوين كنند و ايران هم ميبايست به اين راهبرد بپردازد.
وي اضافه كرد: در اين فرصت غربيها با ايران برخورد تندي نميكنند بلكه قصد دارند اين فرصت را به آرامي بگذرانند تا مشاهده كنند كه آمريكا چه برخوردي با ايران خواهد داشت. اين كارشناس روابط بينالملل به ايران توصيه كرد كه بسته پيشنهادي 1+5 را بهطور كامل رد نكرده و مورد مذاكره قرار دهد تا نتايج ملموسي به دست آورد.
وي با يادآوري اينكه اتحاديه اروپا و 1+5 تاكنون 4بار به ايران بسته پيشنهادي ارائه كردند و ايران نيز اين پيشنهادهاي را نپذيرفته است اظهارداشت: پيشنهادهاي 1+5 از نظر نفس عمل ممكن است نتواند نظر ايران را جلب كند اما از نظر اينكه بابي براي مذاكرات و مطرح كردن دغدغههاي ايران در زمينههاي امنيتي و انرژي است محمل خوبي براي تداوم مذاكرات خواهد بود و اما نشريات غربي نيز تحليلهاي خاص خود را درخصوص اهداف و آثار سفر بوش به اروپا داشتند و اين ديدار را مقدمهاي براي انزواي سياسي و اقتصادي ايران دانستند.
ديدار خداحافظي يا انزواي ايران
جورج بوش، رئيسجمهوري آمريكا هفته گذشته در حالي براي ديدار خداحافظي راهي اروپا شد كه موضوع ايران در راس برنامه ديدار وي با رهبران اين قاره قرار داشت.
بوش در اسلووني در ديدار با نخست وزير اين كشور و رئيس دورهاي اتحاديه اروپا و همچنين خوزه مانوئل باروسو، رئيس كميسيون اروپا درباره محدود كردن روابط اعضاي اين اتحاديه با ايران گفتوگو كرد.
وي همچنين به انگلستان، آلمان و فرانسه كه در پرونده اتمي ايران نقش مهمي دارند، سفر كرد. علاوه بر اين او به ديدار سران ايتاليا، واتيكان و ايرلند شمالي هم رفت.
گسترش تحريمهاي ايران درصورت عمل نكردن به قطعنامههاي شوراي امنيت مهمترين بخش اين سفر بود. البته تحليلگران آمريكايي و اروپايي گفتند كه منتظر توافق عمدهاي ميان بوش و ميزبانان او درباره ايران نيستند و صدور بيانيه تنها كار عملي آنهاست زيرا عدممحبوبيت جورج بوش در اروپا و خاتمه دوران رياستجمهوري او تا چند ماه ديگر، احتمال حصول توافقهاي مهم را ميان آمريكا و متحدان اروپايياش كم كرده است.
بوش در مصاحبهاي كه پيش از ورود او به لوبليانا، پايتخت اسلووني از شبكه تلويزوني پاپ تي وي اين كشور پخش شد، به عدممحبوبيت خود در اروپا اذعان كرد و گفت: خيليها مردم آمريكا را دوست دارند. اين ضرورتا به اين معني نيست كه رئيسجمهوري آمريكا را هم دوست دارند. وي درديدارهاي خود از اروپا، خواستار اتخاذ مواضع سختتر از سوي شركتهاي نفت و گاز اروپا در برابر دولت ايران شد.
برنامه حمله
برخي تحليلگران نيز سفر بوش به اروپا را با هدف ايجاد آمادگي در دوستان خود جهت حمله به ايران پيش از پايان رياستجمهوري اش ارزيابي كردهاند تا به اين وسيله فرصتي براي تقويت جمهوريخواهان در آمريكا براي پيروزي در انتخابات رياستجمهوري فراهم شود يا درصورت پيروزي اوباما وي ناچار به ادامه سياست جمهوريخواهان در منطقه خاورميانه شود. در همين رابطه نشريه آسيا تايمز به موارد طرحهاي سابق حمله به ايران در دولت بوش اشاره كرده كه هيچكدام فرصت و مجال اجرا پيدا نكردند زيرا ايران موردي نبوده كه سياستمداران آمريكا بتوانند به راحتي در مورد حمله نظامي به آن تصميمگيري كنند.
نشريه اينترنتي آسيا تايمز در شماره 10 ژوئن(21 خرداد) از تهيه طرح حمله به ايران توسط ديك چني معاون بوش در تابستان سال گذشته نوشت كه پنتاگون بهطور رسمي با آن مخالفت كرد.
اوايل سال 2007 معلوم شد پنتاگون دست به مخالفت با طرح يك حمله به تاسيسات هستهاي و نظامي ايران زده است. پيشنهاد ديك چني براي حمله به پايگاههاي سپاه پاسداران در ژوئن 2007 هم كه به نقش ايران در تامين سلاح و آموزش شبه نظاميان شيعه مربوط ميشد، ظاهراً با مقاومت سران نظامي بهعنوان يك حمله بي اثر روبهرو شد. مقامات پنتاگون گفته بودند بدون بحث درباره عواقب حمله انتقام آميز ايران در واكنش به يك حمله هوايي، هيچ تصميمي براي اين حمله نبايد گرفته شود.
گزينه حمله به تاسيسات هستهاي ايران هم اولين بار در ديدار بوش با رئيس ستاد مشترك ارتش آمريكا در 13 دسامبر 2006 (23 آذر 85) در پنتاگون مطرح و از سوي رئيس ستاد ارتش آمريكا ردشده بود.
درياسالار ويليام فالون هم پس از انتصاب بهعنوان رئيس ستاد مشترك ارتش آمريكا با يك حمله گسترده به ايران مخالفت كرده بود.
در حالي كه احتمال حمله نظامي آمريكا به ايران ضعيف شده، اما پارامتر افزايش تحريمها دوباره مورد توجه قرارگرفته است. به همين دليل در جريان سفر بوش به اروپا، ايالات متحده و اتحاديه اروپا اعلام كردند كه علاوه بر تلاش براي افزايش فشار براي وادار كردن تهران به كنار گذاشتن غنيسازي اورانيوم، آماده هستند از تحريمهاي اخير سازمان ملل نيز فراتر روند.
رويترز نيز گزارش داد، رئيسجمهوري آمريكا بعد از نشست سران اتحاديه اروپا و ايالات متحده در اسلووني گفت: ما بهعنوان گروهي از كشورها پيام روشني را با اين مضمون براي ايران ميفرستيم كه اگر به بياعتنايي به خواستههاي دنيا ادامه دهيد و غنيسازي اورانيوم را كنار نگذاريد بيشتر منزوي خواهيد شد و اگر لازم باشد تحريمهاي جديدي را عليه تهران اعمال ميكنيم.
بوش ادامه داد كه ايران به انتخاب خود يا ميتواند منزوي شود يا درصورتي كه بهطور قابل اثباتي برنامه غنيسازي اورانيوم را به حالت تعليق درآورد ميتواند روابط بهتري با ديگران داشته باشد.
با اين حال روزنامه فايننشال تايمز در شماره 10 ژوئن( 21 خرداد) خود در تحليلي پيشبيني كرد كه با وجود لحن يكسان مقامات اتحاديه اروپا و بوش در بيانيه نشست سران اتحاديه اروپا اين احتمال وجود دارد كه اختلافاتي بين اروپا و آمريكا بر سر نحوه و زمان اعمال تحريمهاي خارج از چارچوب سازمانملل بروز كند. اين روزنامه با اشاره به سفر خاوير سولانا به ايران نوشت: درصورت درخواست تهران براي فرصت بيشتر بهمنظور مطالعه مشوقها، اتحاديه اروپا با آن موافقت خواهدكرد و اين مسئله ميتواند باعث ناراحتي و لبريز شدن صبر آمريكا شود. فايننشال تايمز همچنين خاطر نشان كرد: با توجه به منابع عظيم نفت و گاز ايران، برخي از كشورهاي اروپايي تمايلي ندارند كه روابط خود را با تهران محدود كنند.
تاريخ درج: 26 خرداد 1387 ساعت 10:06 تاريخ تاييد: 26 خرداد 1387 ساعت 11:11 تاريخ به روز رساني: 26 خرداد 1387 ساعت 11:03
يکشنبه 26 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 122]