نظريه رشد مهارت هاي پويا ( كورت ويليام فيشر) نظريه هاي رشد شناختي نوپياژه اي :

واضح آرشیو وب فارسی:آفرينش: نظريه رشد مهارت هاي پويا ( كورت ويليام فيشر) نظريه هاي رشد شناختي نوپياژه اي :
انتقادات وارد بر پياژه اگرچه پياژه حدود 60 سال به پژوهش در حيطه روان شناسي پرداخت و مي توان گفت كه روان شناسي رشد به او مديون است, اما برخي از پايه اي ترين مفاهيم و انديشه هاي موجود در نظريه او از همان اوايل دهه 1930 به نقد كشيده شد و موجبات چالش هايي براي نظريه او را به وجود آورد . نخستين ناقد انديشه و نظريه پياژه را مي توان ويگوتسكي انديشمند روس دانست . انتقادات به نظريه رشد شناختي پياژه طيفي را تشكيل مي دهد كه دامنه آن از كنارگذاردن علني و صريح اين نظريه تا پذيرش كايات و اذعات به ضرورت تعدبل آن گسترده است. البته نبايد اين موضوع را نيز ناديده گرفت كه دفاعيات قدرتمندي نيز از مواضع مكتب ژنوي در رشد شناختي به عمل آمده اند.انتقادات اصلي به نظريه رشد شناختي پياژه را ميتوان به شرح ذيل خلاصه كرد.1- ادعاي جهان شمول بودن فرايند و ساختارهاي رشد شناختي در حالي كه پژوهش ها به صورت روز افزون نشان داده اند كه تغيير پذيري چشمگيري ميان الفراد وجود دارد و اين تفاوت ها برحسب نوع تكليف و فرهنگ توجيه پذيرند. آنچه جهان شمول است فرايند رشد شناختي و متباين آن است نه ساختارهاي آن, و علاوه بر ان نقش پختگي زيستي در اين فرايند مورد توجه كافي واقع نشده است. 2- ادعاي اين كه هر مرحله از رشد شناختي نظامي كامل است يعني كليتي ساخت يافته كه در هنگام ورود كودك به هرمرحله در اختيار كودك قرار مي گيرد. اين در حالي است كه نتايج پژوهش هاي تجربي به تكرار نشان ميدهند كه كودكان در هرمرحله بسياري از تكاليف معين براي آن مرحله را نمي توانند انجام دهند . اين موضوع به معناي اصرار بر انتقال بدون نقص به مرحله اي جديد است كه نمي توان آن را ديد. علاوه براين زندگي پياژه و ساير كودكان نشان مي دهد كه ممكن است كودكي در حيطه اي خا ص بالاتر از سطح معمول رشد شناختي خود عمل كند .3-مراحل پس از رشد حسي- حركتي اگر چه از نظر طول زمان بسيار طولاني تر هستند, اما از نظم و انسجام و توضيحات كافي درمورد ساختارشان برخوردار نيستند.4 - بسياري از بزرگسالان به مرحله عمليات صوري در نظر پياژه دست نمي يابند.5- در توالي مراحل رشد شناختي , برخلاف ادعاي نظريه پياژه , ميان كودكان متفاوت , تفاوت دارد و اين موضوع توالي پيش بيني شده در نظريه را برمبناي نوع تكاليف و فرهنگ ها تغيير مي دهد. 6- تعدادي از پژوهشگران مدعي شده اند كه پس از عمليات صوري , يعني آخرين مرحله نظريه رشد شناختي پياژه , مراحلي وجود دارد كه لازم است به مراحل نظريه مزبور افزوده شوند. 7- بسياري از پژوهشگران مفهوم فرايند تعادل جوي در نظريه پياژه را مبهم و بدون شواهد تجربي مي دانند كه تنها تلاشي ذهني براي تعيين تغيير كيفي از يك مرحله به مرحله ديگر از رشد شناختي پياژه اي است و نمي توان برمبناي آن فرضيه هاي روشن و آزمون پذير را مطرح كرد و آنها را به بوته آزمايش كشيد. 8- اشكال ديگري كه به نظريه پياژه وارد شده است تكيه بيش از حد او بر منطق بعنوان چهارچوب توصيف ساختارهاي شناختي و در واقع تحميل اين اصول منطقي بر ساختارهاي مزبور مي باشد. در واقع از پياژه انتقاد شده است كه اصول منطقي را به عنوان غايت جريان رشد در نظر گرفته است. در واقع به نظر مي رسد زمينه هايي از رشد كه محورشان منطق نيست فراتر از مرزهاي اين نظريه قرار مي گيرند.9- روش شناسي اكتشافي مكتب ژنو از قدرت و فنون نظامدار علم تجربي و آزمايشي مرسوم بهره مند نيست. ادعاهاي نظريه در چنان سطح كلي و وسيعي مطرح شده اند كه اغلب انجام آزمون قوي در موردشان دشوار است.10- نظريه پياژه روش نظامداري براي توضيح هيجانات ندارد . 11- نظريه پياژه به تفاوت هاي فردي, فرديت يا تغيير پذيري توجهي نمي كند. 12- اين نظريه متضمن آن است كه پيشرفت واقعيتي طبيعي و ناگزير در رشد شناختي مي باشد, فرضيه اي كه به نظر مي رسد بيش از ساير جنبه هاي نظريه از قرن نوزدهم به جاي مانده است. 13- اين نظريه در رشد شناختي نقش ناچيزي را براي تاثير عمده نيروهاي فرهنگي , اجتماعي و فناوري و تاريخي قائل است. به نظر مي رسد اين نظريه به نحو ويژه اي تناقضي را به وجود آورده است, يعني از سويي الهام بخش اصلاح در آموزش و پرورش بوده است و از سويي ديگر نقش مهمي را براي متغيير هاي فرهنگي و اجتماعي از جمله آموزش هاي مربيان در نظر نمي گيرد. 14- نظريه رشد شناختي پياژه به عنوان نظريه اي كه قصد دارد براي تحليل صوري توضيح مناسبي را مطرح سازد , از نظر مفهومي , منطقي و فلسفي با ضعف هاي جدي روبروست . 15- نظريه رشد شناختي پياژه توانمندي هاي كودكان را دست كم مي گيرد. اين موضوع به ويژه در مورد دوران پيش عملياتي صحت دارد . در واقع تكاليف پياژه اي به خطاها منفي كاذب منجر مي شوند. در واقع عوامل ديگري با توانمندي هاي شناختي كودكان اشتباه گرفته مي شوند مانند توانمندي زبان شناختي , متغير هاي بافت , حافظه ضروري براي هر تكليف , مواد مورد استفاده در تكليف , ماهيت تكليف , تعداد اشيا» حاضر در تكليف , نوع پرسش هاي مطرح شده و پاسخ هايي كه خواسته شده و تعدادي از عوامل ديگر . نظريه هاي نو پياژه ايدر پي انتقادات وارد شده بر نظريه شناختي پياژه , گروهي از شاگردان و هواداران نظريه وي به منظور رفع جنبه هاي آسيب پذير آن بر اساس پژوهش هاي تجربي تغييراتي را بوجود آوردند . سه تغيير عمده در تعداد مراحل و تعاريف آنها به وجود آمد. نخستين و بيشترين تغيير اين بود كه معلوم شد نيمدوره هاي نظريه پياژه خود يك دوره هستند. پاسكوال لئون اين موضوع را كشف كرد . به تقريب تمامي نظريه پردازان پس از پياژه اين موضوع را پذيرفته اند. دوم آن كه معلوم شد پس از دوران عمليات صوري مراحلي وجود دارند. مراحل پيشنهادي ميخاييل كومونز براي دوران پس از عمليات صوري مراحل نظامدار سازي , فرانظامدارسازي . الگو سازي و تعامل ميان الگو ها هستند. كورت فيشر براي دوران پس از عمليات صوري دو مرحله را پيشنهاد كرده است. اين در حالي است كه بيگز و بيگز, پيش از دوره يا نيمدوره پيش عملياتي را مورد توجه قرار داده اند. كومونرو ريچاردز اين مرحله را دوره زنجيره سازي ناميده اند چون موجود زنده در اين دوره مي تواند بازنمايي هاي مفاهيم را در يك ترتيب زنجيره وار در ذهن حفظ نمايد. در واقع مي توان گفت كه نظريه پردازان نوپياژه اي اصول نظريه پردازش اطلاعات را با نظريه هاي مبتني برساخت گرايي در هم آميختند. در طول بيش از 25 سالي كه از فعاليت نظريه پردازان نوپياژه اي مي گذرد , تلاش آنان به چند موضوع مصوف گشته است: 1)حفظ جنبه هايي اصلي نظريه سنتي پياژه 2) تدوين و گسترش جنبه هايي كه اكتشاف بيشتر نياز داشتند و3) تغيير جنبه هايي از نظريه پياژه به منظور همساز ساختن آنها با پژوهش هاي تجربي جديد . در حالي كه نظريه پردازان نوپياژه اي در شماري از جنبه ها با يكديگر هم راي نيستند, تاحدي به اين سبب كه هر يك ديدگاهي متفاوت دارند, در برخي نتيجه گيري ها هم رايند. ادامه دارد
چهارشنبه 8 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آفرينش]

[مشاهده در: www.afarineshdaily.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 3878]