يك منتقد: علي حاتمي به نوعي تجربه‌گرا بود

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: يك منتقد: علي حاتمي به نوعي تجربه‌گرا بود
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و هنر - سينما

امير پوريا معتقد است: علي‌رغم ستايشات بي‌پاياني كه حاتمي را سمبل روح ايراني مي‌دانند، حاتمي به هيچ عنوان ستايشگر تمامي آن‌چه در فرهنگ ايراني است، نبوده است.

به گزارش خبرنگار سينمايي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)؛ اين منتقد سينما كه در يادمان علي حاتمي در سمينار «سنت در گذر زمان» كه روز گذشته در پرديس هنرهاي زيباي دانشگاه تهران برگزار مي‌شد، سخن مي‌گفت، ادامه داد: سال‌هاست حاتمي را به عنوان سمبل روح ايراني مي‌ستايند؛ اما حاتمي به هيچ عنوان ستايشگر همه آن‌چه در فرهنگ ايراني است نبوده و فيلم‌هايي مثل «حاجي واشنگتن» شاهدي هستند بر اين ادعا.

او همچنين عنوان كرد: در فيلمي مثل «مادر» حاتمي عادت و سنت خانواده‌هاي ايراني در نپذيرفتن داماد، به شيوه خود مورد انتقاد قرار داده است. تنبلي رضا در «هزار دستان» نيز به نوعي هجومي است به برخي عادات و سنت‌هاي غلط و حال آن‌كه، از نظر من، فردي اصيل‌تر است كه بدي‌هاي قوم خود را بهتر بشناسد.

پوريا، با اشاره‌اي به فيلم «كمال‌الملك» ادامه داد: در اين فيلم حاتمي سعي كرده است، نقطه ضعف‌هاي كمال‌الملك را نيز به تصوير كشد و اگر بخواهيم اثر او را با سريال «شهريار» مقايسه كنيم، متوجه مي‌شويم علي‌رغم آن‌كه كمال‌الملك به مراتب از شخصيت هنري محكم‌تري برخوردار بود، اما حاتمي بدون هيچ‌گونه شيفتگي‌، او را به تصوير كشيده است.

او در ادامه متذكر شد: مرحوم حاتمي همواره به صراحت مي‌گفت: «قصد دارد هنرش در سينما به اصالت قالي ايراني باشد»اما با اين‌حال بايد توجه داشت فيلم‌هاي حاتمي حالت و ساختاري دولحني دارند و اين مسئله‌اي است كه برخي از منتقدان توانايي درك درست آن را ندارند.

پوريا تصريح كرد: معمولا منتقدان نمي‌توانند درك درستي از اين نكته داشته باشند كه يك فيلم مي‌تواند رئال باشد و در كنار آن از فلسفه نوين سرچشمه گيرد و اين مشكل درباره‌ي نقد آثار حاتمي نيز وجود داشته است.

او ادامه داد: بعد از گذشت سال‌ها، هم‌چنان افرادي كه سعي در ساخت فيلم‌هاي تاريخي دارند، علاقه‌مندند به سبك حاتمي فيلم بسازند و معتقدند بهترين آثار تاريخي متعلق به حاتمي است، اما با اين‌حال حتا خود مرحوم حاتمي هم قبول نداشته كه سازنده آثار تاريخي است.

اين منتقد همچنين به شهرك سينمايي غزالي اشاره كرد و گفت: معتقدم اگر نام اين شهرك «شهرك حاتمي» نيست، حداقل بايد «شهرك هزار دستان» باشد. چراكه اين شهرك اولين محلي است كه استوديويي بزرگ زير سقف آسمان برپا شده و ساخت آن را مديون مرحوم حاتمي و ولي‌ا... خاكدان است.

پوريا همچنين آثار حاتمي را داراي نوعي از روياپردازي دانست كه در آثار ديگر فيلم‌سازان ديگر ديده نمي‌شود.

او علت ديگر اين‌كه حاتمي را فردي مدرن نمي‌دانند را هم در اين نكته دانست كه معمولا هرگاه فيلم‌ها تركيبي از فيلم‌هاي سنتي و مدرن دارند، مشابهي براي آن‌ها در سطح جهان نيز وجود داشته اما، حاتمي به نوعي تجربه‌گرا بوده است.

پوريا تصريح كرد: اگر فيلم‌هاي حاتمي را با توجه به معيارهاي سينماي داستاني در نظر بگيريم، متوجه مي‌شويم كه او فردي تجربه‌گرا بوده است. همچنين بسياري از زمان حيات مرحوم حاتمي مي‌گفتند زيبايي صرف ديالوگ‌ها و تصاوير موجب نمي‌شود يك اثر هنري را سينمايي بناميم. حال آن‌كه طبق تعاريفي كه از سينما وجود دارد، هر تصوير متحركي سينما محسوب مي‌شود.

وي همچنين متذكر شد: اگر به جنبه‌ي تجربه‌گرابودن آثار حاتمي توجه نداشته باشيم و فقط بخواهيم آن‌ها را سنتي فرض كنيم، پرسش‌هاي فيلم، ديالوگ‌هاي خاص، شخصيت‌پردازي‌ها نه‌چندان محكم و ... موجب مي‌شود، اين فيلم‌ها تاحدي بي‌معنا هم جلوه كنند.

گفتني است: در بخش ديگري از اين مراسم نيز، ميراحمد احسان و فريدون علياري به صحبت درباره‌ي سينماي حاتمي پرداختند و پخش فيلم «دلشدگان» پايان‌بخش چهارمين روز اين سمينار بود.

همچنين، ناصر طهماسب ديگر ميهمان و سخنران اين برنامه معرفي شده بود كه در اين مراسم حاضر نشد.

انتهاي پيام
چهارشنبه 8 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 340]