واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، انگيزه اين خيزش و قيام مردمي، دستيابي به حكومتي اسلامي بود كه آزادانديشي را محترم شمارد، از آزادي دفاع كند و پاسدار ارزشهاي ديني و ملي ملت بزرگي باشد كه در تاريخ طولاني خود، از تمدن سازان بزرگ جهان بوده و نقشي اساسي در غنا و تكامل فرهنگ اسلامي در جهان داشته است. اين انقلاب به پيروزي رسيد تا با فراخواندن همگان به آزادي ، آزادانديشي و تفكر در سايه سار اسلام، راهي نوين را به جهانيان نشان دهد كه همانند ديگر انقلاب ها و خيزشهاي مردمي در سالهاي پيش از خود بر مباني سرمايه داري يا سوسياليستي استوار نبود. وا رهيدن از اين گونه تفكرات كه در شعار رساي نه شرقي ، نه غربي، جمهوري اسلامي ميليون ها ايراني در جريان پيروزي انقلاب جلوه گر شد، نه تنها به آرزوي ديرينه مبارزان براي تشكيل نظام جمهوري اسلامي جامه عمل پوشاند، بلكه چارچوبي را فراهم آورد كه انديشه و تفكر ايراني – اسلامي، پويايي، شتاب و نضجي دوباره يابد، آنهم در محدوده بزرگي كه تصور مي شد پس از جنگ هاي صليبي، حمله مغولان و استيلاي استعمار شرق و غرب در قرون جديد و انديشه هاي مبتني بر آن، به كلي از ميان رفته است. اگر چه ميل به بازگشت به ريشه هاي تمدن اسلامي در تاريخ معاصر ايران و كشورهاي عرب با حركت هايي از نوع اقدامات سيدجمال اسدآبادي زنده شد و سالها بعد با سخنان استاد مرتضي مطهري و دكتر علي شريعتي ادامه يافت اما اين انديشه ها زماني مجال تحقق يافت كه انقلاب اسلامي به پيروزي رسيد و نظام جمهوري اسلامي برآمده از آن استقرار يافت. به واقع آنچه انقلاب اسلامي نه تنها براي مسلمانان ايران بلكه همه جهان به ارمغان آورد و به تمام آزاد انديشان و نهضت هاي رهايي بخش هديه داد، احياي هويت از طريق بازگرداندن روحيه توانستن و خودباوري به آنها بود كه زير چكمه مستكبرين و عوامل استعمار از ميان رفته بود. بازگشت اين روحيه به آزادي خواهان و به خصوص مسلمانان موجب شكوفايي نهضت هاي رهايي بخش ، به ويژه در منطقه خاورميانه در قالب هاي گوناگون شد كه جلوه هاي آن را امروز در تحولات منطقه شاهد هستيم. روحيه آزادانديشي، تضارب آرا و خودباوري كه در صدر اسلام پرورش عالمان و دانشمندان و شكل گيري فرهنگ غني اسلامي را موجب شده بود، در درون كشور نيز بار ديگر حركت ساز شد، به گونه اي كه امروز در قالب الگوي ايراني - اسلامي چشم هاي جهانيان را به سوي عظمت خويش خيره مي سازد. وجود روحيه آزادانديشي به عنوان ضامن بقا و پويايي انقلاب نكته اي است كه همواره از سوي رهبران فرزانه انقلاب اسلامي مورد تاكيد قرار گرفته است. امام خميني (ره) رهبر كبير انقلاب بارها در جريان پيروزي انقلاب و پس از آن بر ضرورت توجه به آزادانديشي و تضارب آرا به عنوان وسيله رشد و تعالي جامعه تاكيد مي كردند و با يادآوري اين نكته كه « يكي از بنيادهاي اسلام آزادي است »(آزادي در انديشه امام خميني (تبيان دفتر بيست و هفتم ) موسسه تنظيم و نشر آثار امام ص 84)، نقش حوزه علميه و دانشگاه را در اين زمينه بسيار مهم مي دانستند. ايشان در اين باره به حوزويان توصيه كرده اند: در حكومت اسلامي هميشه بايد باب اجتهاد باز باشد. طبيعت انقلاب و نظام همواره اقتضا مي كند كه نظرات اجتهادي ـ فقهي در زمينه هاي مختلف ولو مخالف با يكديگر آزادانه عرضه شود و كسي توان و حق جلوگيري از آن را ندارد.(تبيان، دفتر سي و دوم، ص 90) آزادانديشي و تشكيل كرسيهايي در اين زمينه در حوزه و دانشگاه از موضوعاتي است كه حضرت آيت الله خامنه اي، رهبر معظم انقلاب اسلامي نيز بارها بر آن تاكيد كرده اند. ايشان اوايل آبان ماه گذشته در ديدار و گفتوگو با اساتيد، فضلا و طلاب نخبه حوزه علميه قم، «علم» را هويت حقيقي حوزه هاي علميه و آزادفكري و آزادانديشي را سنت رايج حوزه ها خواندند و با اشاره به لوازم پايبندي عملي به اين بافت علمي، نكات مهمي را در باب ضرورت استقبال حوزه ها از سؤال و شبهه، آزادانديشي و دوري از تحجر، اعتماد به نفس علمي، تكيه بر روشهاي منطقي و عقلاني در برخورد با آراي مخالف، نياز حوزه ها به رشته هاي مختلف، نظام اخلاق و تربيت حوزه و ضرورت دشمن شناسي بيان كردند. دكتر نورالله قيصري پژوهشگر و استاد دانشگاه در اين باره مي گويد: با پيروزي انقلاب اسلامي يك تحول اساسي در مفاهيم و طرز تلقي و حيات فردي و جمعي و شيوه زندگي و در يك كلام در هويت فردي وجمعي ما رخ داد و ايران وارد يك دوره جديد از تاريخ سياسي فرهنگي خويش شد. مهمترين بارزه اين دوره جديد را ميتوان پديد آمدن يك «هويت تازه» دانست. وي مي افزايد: انقلاب اسلامي با نفي طاغوت و رويكرد به اسلام روح تازهاي در كالبد مفاهيم سياسي و اجتماعي دميد. تغيير در شكل و انديشه حكومت در عرصه سياسي تنها بخشي از كار ويژه هاي اين هويت تازه بود. باز شدن راه براي اشاعه اين هويت تازه در ساير زمينهها از جمله مباني نظري علوم انساني نيز از آثار ديگر آن بود. در اين راه نيز تلاشهاي گستردهاي صورت گرفت مثلا تشكيل شوراي عالي انقلاب فرهنگي و يا تعطيلي چند ساله دانشگاهها براي بازبيني دروس علوم انساني. اين استاد دانشگاه با بيان اينكه اقدامات يادشده نتوانست تحول جدي موردانتظار را به همراه آورد، تصريح مي كند: به اعتقاد من وظيفه دانشگاهها فقط تربيت نيروهاي متخصص و مورد نياز جامعه نيست بلكه حفظ و پاسداشت اين هويت نوين و دستاوردهاي آن در عرصههاي خارجي و داخلي نيز جزء رسالتها و وظايف دانشگاهها است. به همين دليل است كه حفظ محيطي كه در آن انديشيدن براي بالندگي اين هويت و ايدههاي نظري و عملي مساعد باشد جزء ضروريات است و كرسيهاي آزاد انديشي يكي از روشهاي مفيد در حفظ اين نشاط و تبديل كردن آن به يك رويه و فرهنگ به مرور زمان است. اين استاد دانشگاه معتقد است: آزاد انديشي مراكز فكر و انديشه در كشور اجازه دخل و تصرف در محصولات دانشي وارداتي و معماري آن بر اساس ايدهها و نظام اعتقادي بومي را به دانش پژوهان رشتههاي مختلف بخصوص علوم انساني ميدهد. از سوي ديگر در شرايط كنوني كه هويت تازه به دست آمده انقلاب اسلامي از سوي رسانهها و اتاقهاي فكر غربي آماج حملات جدي قرار گرفته است، اگر بخواهيم از اين هويت تازه به دست آمده حفاظت كنيم مجبوريم كه به حركت ايجابي دست بزنيم. قيصري تاكيد دارد: دانشگاه ما آيندگان انقلاب اسلامي را تربيت ميكند و حافظ يا يكي از حافظان اصلي هويت انقلاب است. اگر قرار باشد دانشگاهها نيز همان را بگويند كه ديگران مبتني بر نيازهاي خود و بر اساس معتقدات خودشان و براي بقاي خودشان گفتهاند، بايد منتظر شد تا انقلاب به تدريج از نظر مفهومي با خلا انديشهاي مواجه شود. قيصري با بيان اينكه قرن بيست و يكم قرن هويتها و منازعات هويتي خواهد بود، يادآور مي شود: با پيروزي انقلاب اسلامي ايران ما به يك هويت تازه دست يافته ايم كه اين هويت بر گرفته از روح و فطرت خداگراي انسانها و مبتني بر نظام اعتقادي اسلام است. در چنين وضعيتي به نظر من مهمترين وظيفه هر كس تلاش براي پاسداشت و حفظ اين هويت تازه است وبي شك آزاد انديشي راهكار مناسبي براي تقويت اين هويت تازه و بسط و گسترش آن در روزگار منازعات هويتي خواهد بود. حجت الاسلام والمسلمين ابوالقاسم طاهري مدير حوزه علميه استان مازندران نيز تاكيد دارد كه انقلاب اسلامي توانست روحيه آزاد انديشي را در ملت عزيز ايران ايجاد كند. وي مي گويد: اغراق نيست اگر بگوييم كه آزاد انديشي پديده انقلاب اسلامي بود و اين انقلاب توانست با پيروزي خود روح آزادي و آزادانديشي را حتي در كالبد ملت هاي محروم جهان بدمد و همين مساله بي شك يكي از معاني مهم صدور انقلاب است كه همواره در كلام امام خميني (ره) بر آن تاكيد شده است. ** گزارميز** 1318 / 1551
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2650]