گزارش همايش استاد قريب /فارسي نويسي در زمان استاد قريب عيب محسوب مي‌شد

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش همايش استاد قريب /فارسي نويسي در زمان استاد قريب عيب محسوب مي‌شد
همايش بزرگداشت استاد عبدالعظيم قريب به همراه بررسي سير تحول دستور زبان فارسي، صبح امروز با حضور ابراهيم باستاني پاريزي، سليم نيساري، حسن ذوالفقاري و بسياري ديگر از فارسي پژوهان در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار مهر، ابوالقاسم رادفر دبير علمي همايش بزرگداشت استاد عبدالعظيم قريب در سخناني با گراميداشت ياد استادان و مولفان دستور زبان فارسي از جمله بديع الزمان فروزانفر، ملك الشعرا بهار، رشيد ياسمي، جلال الدين همايي، عبدالعظيم قريب، استاد معين، احمد خراساني، پروين گنابادي، ناتل خانلري، خيام پور و ... گفت: اين مفاخر در 50 سال اخير در پي حل مشكلات دستور زبان گامهاي اساسي برداشته اند و به گردن ما حق دارند.

وي در ادامه گزارشي مختصر از زمان اعلام فراخوان تا برپايي همايش مذكور ارائه كرد و افزود: پس از اعلام فراخوان 42 مقاله به همايش رسيد كه 26 مقاله آن به عنوان مقاله هاي برتر انتخاب شدند و از ارائه دهندگان اين مقالات دعوت شد تا در اين همايش به ارائه آنها بپردازند. همايش هم به پاسداشت زحمات بيش از 50 سال پژوهش استاد عبدالعظيم قريب در زمينه هاي تصحيح متون، نگارش كتابهاي درسي فارسي در زماني كه در مدارس و دانشگاه هاي ما كتاب درسي وجود نداشت، برپا شده است.

رادفر سپس زندگينامه مختصري از استاد قريب ارائه كرد و ادامه داد: مهر وطن در تمام گفته ها و نوشته هاي قريب ظاهر و ساطع بود و وظيفه شناسي را تا حد وسواس رعايت مي كرد. عشق به كار بود كه او را سرزنده و بانشاط نگهداشته بود و اكثر اوقات عمرش را به خواندن مي گذراند.

دبير علمي همايش بزرگداشت عبدالعظيم قريب با اشاره به وجود بيش از 100 كتاب از نويسندگان خارجي به ويژه مولفان اروپايي، هندي و پاكستاني درباره دستور زبان فارسي، گفت: با همه اين منابع و مآخذي كه در زمينه دستور زبان فارسي داريم، نمي توانيم كتابي را كه به طور صد درصدي جامع كتابهاي دستور زبان باشد، بيابيم. يكي از مشكلات در اين زمينه وجود اصطلاحات مختلف و متنوعي است كه وجود دارد و هر دستور نويسي مي كوشد اصطلاحاتي را به كار ببرد كه براي ديگران نامانوس است. آيا وقت آن نشده كه اولياي امور و زبان شناسان بيايند كتاب دستوري را بنويسند كه همگي بتوانند از آن استفاده كنند؟

در ادامه اين همايش ناصرالدين شاه حسيني - از اساتيد دانشگاه تهران و يكي از شاگردان استاد قريب - گفت: من دوره ليسانس را با تز تحليل انتقادي آثار رشيد الدين وطواط و در خدمت استاد قريب گذراندم و در اين مدت اين نكته بر من مبرهن شد كه او در مسائل علمي بسيار دقيق و سختگير بود و هر كاري كه ارائه مي شد، جوياي اسناد آن مي شد و مآخذش را مي خواست؛ اين موشكافي و دقت او قابل تحسين بود كاري كه امروز حتي در قبال رسالات دكتري هم كمتر انجام مي شود.

وي با بيان اينكه "سعدي پس از حمله مغول با تاليف گلستان آن هم در روش سجعي نهايت اعجاز را خلق كرد و زبان فارسي را كه به وسيله زبان تركي مغولها به حاشيه رانده شده بود، احيا كرد" گفت: فارسي گويي و فارسي نويسي قريب هم در زمان او كه عيب محسوب مي شد، در نوع خود كم نظير بود. او بسيار به ادب فارسي خدمت كرد و تمام كوشش خود را در جهت احيا زبان فارسي انجام داد.

فرشته رهنما - نوه دختري استاد عبالعظيم قريب - نيز در اين همايش با استفاده از مداركي كه از مادرش براي او به جا مانده، به توصيف زندگي اين استاد زبان فارسي پرداخت و از وي به پاس خدماتش تقدير كرد.

در ادامه جليل تجليل - استاد دانشگاه تهران - با تائيد سخنان باستاني پاريزي در اهميت دادن به متون كلاسيك و به ويژه كتاب كليله و دمنه، گفت: من هم زماني كه در مدرسه درس مي خواندم، كليله و دمنه تصحيح استاد قريب را به ما مي آموختند و يادم است كه آن سالها تازه اولين چاپ اين تصحيح منتشر شده بود.

وي خطاب به نسل جديد پژوهشگران زبان و ادب فارسي، گفت: بزرگان بلاغت و عروض و نظريه پردازي را خوار مداريد؛ آنها كارهاي بزرگي كرده اند كه توسط ادبيت و مدنيت ايراني شروع شده و ادامه هم خواهد داشت. ما بايد نه از خويشتن خويش عقب بمانيم و نه در آن بمانيم.

سليم نيساري - استاد دانشگاه و از دانشجويان استاد قريب - هم در اين همايش گفت: استاد قريب اين خصوصيت را داشت كه در سنين كهولت ارتباط خود را با ادبيات به خصوص تدريس رها نكرد و به شغل اداري هم هيچ رغبتي نداشت. يك روز در ضمن تدريس متوجه شد كه يكي از دانشجويان سر كلاس مي خنديد كه خنده اي بي نسبت بود. استاد قريب به او گفت "من نمي خواهم در اين موقعيت سني شما را نصيحت كنم كه در كلاس درس چگونه باشيد چون رشته اي را انتخاب كرده ايد كه در آينده در آن معلم خواهيد شد و خواهيد فهميد كه بايد طوري با معلمتان رفتار كنيد كه مي خواهيد در آينده با شما رفتار شود."

در اين همايش كه با هدف بررسي تحول دستور زبان فارسي از آغاز تا امروز برپا شده بود، مهر انگيز نوبهار استاد دانشگاه نيز در مقاله اي كه در آن فرآيند "ابهام" در رسانه هاي گروهي را بررسي كرده بود، با مثالهايي از محتواي رسانه هاي گروهي به ويژه تلويزيون، به اين مفهوم پرداخت.

همچنين بدر الزمان قريب - از خويشان استاد قريب - در بررسي ساختار ضمير در زبان سُغدي، گفت: در حدود هزاره اول ميلادي زبان سغدي زبان زنده اي بود و آثار مكتوب داشت كه بيشتر آنها در چين يافت شد؛ سرزمين سغد مردمان آموخته اي داشت كه يك زبان و سه خط داشتند كه زبان آنها متعلق به يكي از زبانهاي ايراني ميانه شرقي بود كه به شكل بسيار تصريفي به كار برده مي شد.

وي در ادامه با اشاره به روند تحولات زبان فارسي به اصل "كم كوشي" در زبان پرداخت و خاطرنشان كرد: قانون كم كوشي گرايشي در زبان است كه حداقل نيرو را براي حداكثر مفهوم به كار مي گيرد كه در شيوه گفتاري زبان فارسي ما بيشتر از زبان نوشتاري آن پياده شده است. البته اگر زباني با خط تثبيت نشود دائما در حال تحول است. خط فارسي زبان را تثبيت كرده و به همين خاطر است كه ما رودكي و فردوسي را مي فهميم. از اصل كم كوشي هم گريزي نيست و اتفاقاً اين تحول زبان را مي رساند كه مي خواهد ساده تر شود.
سه شنبه 7 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 323]