تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 23 شهریور 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):اى جوانان! آبرويتان را با ادب و دينتان را با دانش حفظ كنيد.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1815383558




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

آزاد ارمکی: سیاست افزایش جمعیت در شرایط فعلی به معنای بحرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر کردن شهرهای ایران است


واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست > چهره ها  - دکتر تقی آزاد ارمکی توجه به کیفیت جمعیت را بسیار مهم می داند و معتقد است: وجود نیروی کار متخصص و باتجربه می تواند کشور را در مسیر توسعه قرار دهد و نیروی غیر ماهر کشور را با بحران های متعدد مواجه می کند. معصومه ستوده: دکتر تقی آزاد ارمکی توجه به کیفیت جمعیت را بسیار مهم می داند زیرا وجود نیروی کار متخصص و باتجربه می تواند کشور را در مسیر توسعه قرار دهد و نیروی غیر ماهر کشور را با بحران های متعدد مواجه می کند. گفت وگوی تفضیلی خبرآنلاین با این استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران را در ادامه بخوانید: #################### آقای رئیس جمهور اخیرا از سیاست های جمعیتی دردولت های گذشته انتقاد کردند به نظر شما تغییر در این سیاست ها چه آثاری را بدنبال خواهد داشت؟یکی از دغدغه های صاحب نظران توسعه (توسعه اقتصادی و اجتماعی) از دیرباز تا کنون تنظیم رابطه بین جمعیت و توسعه بوده است. در این زمینه یک نظر واحد وجود ندارد. زیرا مطالبی که بازگو شده است در مقاطع و شرایط و دوره های متعدد توسعه ای بوده است. به طور خاص اگر در جامعه ای اقدام برای حرکت به جلو مطرح بوده است، نیازمندی به نیروی انسانی کارآ ضرورت افزایش جمعیت پیش آمده است. به دلیل اینکه جوامع توسعه نیافته بیش از اینکه سرمایه و تکنولوژی و سازماندهی و ابزار فنی و اداری و مالی حرکت توسعه ای داشته باشند، نیروی انسانی غیر متخصص داشته اند. بدین لحاظ است که کمتر گفته شده است افزایش جمعیت برای کشورهای توسعه نیافته راهی و گامی در توسعه یافتگی می باشد. در مقابل اغلب گفته شده است که تبدیل جمعیت غیرماهر و غیر متخصص به متخصص از طریق آموزش و کسب مهارت های زندگی و تخصصی گامی بلند در توسعه می باشد. افزایش جمعیت برای کشوری مانند ایران یک فرصت است یا اینکه تهدید محسوب می شود؟جمعیت ایران به لحاظ ترکیب سنی دچار اختلال بوده است. وضعیت اکثریتی جمعیت جوان برای جامعه ایرانی هم یک فرصت و هم یک تهدید بوده است. فرصت به دلیل وجود نیروی جوانی که داعیه زندگی بهتر و مدرن از منظر آموزش، کسب مهارت، نیازمندی به کار و شغل و فعال شدن جامعه دارد و از سوی دیگر  یک تهدید بوده است زیرا در صورت عدم آموزش و تربیت این جمعیت، و ناتوانی نظام اجتماعی در بکار گیری این جمعیت مشکلات آن از قبیل بیکاری، فقر، تعارض ها و تزاحم های نقشی و نسلی، و آسیب هایی چون اعتیاد، انزوای اجتماعی، تعارض اجتماعی، و مهاجرت بروز خواهد کرد. و این تهدید معطوف به چه مسائلی است؟(1) عدم مهارت کافی جمعیت کثیر در نظام اجتماعی می تواند بر مشکلات در سطوح فردی و اجتماعی بیفزاید. جمعیت جوانی که امکان کسب مهارت های زندگی را نداشته است در مراحل بعدی زندگی دچار مشکلات عده ای خواهد شد. فقدان آموزش کافی، عدم تناسب دانسته ها با کار و زندگی، و زیاده خواهی ناشی از زندگی مدرن منشا مشکلات و آسیب های عمده اجتماعی خواهد شد. (2) جوانی جمعیت که ناشی از اثرگذاری جمعیت جوان بر ساختار اجتماعی است در صورتی می تواند امری مفید و موثر برای جامعه باشد که جامعه به لحاظ ساختاری و فرهنگی استعداد این عمل را داشته باشد. در صورتی که جامعه به لحاظ ساختار مدیریتی و نظام اشتغال و فرهنگ پیرگرایی همه جانبه را طی می کند. وجود جمعیت جوان و جوان گرایی به تعارضات درون نظام اجتماعی دامن می زند. حاصل این نوع حضور جمعیت جوان که مدعی جوانگرایی است به تعارض نسلی دامن می زند و ناخواسته جنگ جوان و میان سال و پیر در جامعه شکل می گیرد. (3) جمعیت زیادی که متناسب با حجم کار و تلاش در جامعه نیست، می تواند منشا تعارضات بنیادی در سطوح متعدد شود. به تعبیر اقتصاددانان کلاسیک، جمعیتی که در مرحله آغازین شکل گیری سرمایه داری که جامعه نیازمند به نیروی کار یدی با تخصص پایین (کارگری) بود، منشا افزایش تولید و بالارفتن درآمد سرانه و در نتیجه رفاه نسبی برای کارگران و دیگر طبقات اجتماعی بود، در گذر زمان با تحول در ساختار نظام کار و صنعت و تبدیل ساحت کار یدی و غیر متخصص به کار تخصصی، بازار به اشباع نیروی انسانی رسید و در نهایت حجم انبوه نیروی کار شکل گرفت. حجم انبوه نیروی انسانی بیکار خود حادثه ساز می باشد. بر این اساس بود که بسیاری از اقتصاددان کلاسیک و مدرن در جامعه فعال و تولید گرا به سیاست کنترل جمعیت تمایل یافته اند. (4) در صورت صفر شدن رشد جمعیت برای هر نوع جامعه ای مشکل پیش خواهد آمد. کشورهای توسعه یافته از طریق مهاجرت سعی کرده اند تا روند منفی رشد جمعیت یا رشد صفر جمعیت را ترمیم کنند. به طور خاص اکثر کشورهای مهاجرپذیر از میان حجم انبوه نیروی داوطلب مهاجر، افراد وگروههای مهاجر دارای مهارت های شغلی و حرفه ای مورد نیاز را انتخاب می کنند. با این سیاست دو وجهی است که تا حدود زیادی مشکل رشد منفی جمعیت را ترمیم می کنند. در این کشورها احتمال رشد نامناسب جمعیت وجود ندارد. در نتیجه رشد نامناسب جمعیت - به لحاظ تقسیم کار نامتعادل و غیر منصفانه جهانی - به عهده کشورهای توسعه نیافته گذاشته است. در این تقسیم کار جهانی است که کشوری چون ایران می بایستی به تولید جمعیت - زاد و ولد زیاد - اقدام کرده و طی زمانی طولانی در حد دو دهه نیروی آماده بعد از کسب مهارت های مقدماتی اموزشی و بهداشتی جهت رفع نقیصه جمعیتی کشورهای توسعه یافته مهاجر شوند. از این منظر است که سیاست افزایش جمعیت درایران معاصر پسندیده است. به نظر می آید کسانی که مدعی افزایش جمعیت کشور هستند در راستای سیاست مهاجرفرست کردن ایران قرار داشته و به جهت و ساختار توسعه ای ایران به لحاظ نیروی انسانی و نظام شغلی توجهی ندارند. پس بر مبنای این تحلیل، سیاست افزایش جمعیت به هیچ وجه نباید در دستور کار کشور قرار گیرد؟سیاست افزایش جمعیت در شرایط خاصی قابل قبول می باشد: رشد منفی یا صفر جمعیت، از دست دادن جمعیت به دلیل جنگ و حوادث طبیعی از قبیل زلزله های بزرگ یا بیماریهای مرگ آفرین فراگیر چون طاعون و وبا و ... اگر جامعه با شرایط بحرانی روبرو نیست دیگر نیازی به افزایش جمعیت نیست البته یک شرط و موقعیت دیگر هم می تواند سیاست تشویق افزایش جمعیت را معنی دار سازد: زمانی که زوج های جوان ایرانی قصد فرزندآوری نداشته و به لحاظ اقتصادی یا فرهنگی دلیلی بر آن نمی یابند. این نوع اقدام زوجهای جوان بدون رغبت به فرزندآوری می تواند زمینه مداخله گری سیاسی و فرهنگی باشد. در این زمینه سیاست تشویق لازم است. به طور مثال گفته شود کسانی که فرزند داشته باشند، از امتیازات خاصی برخوردار خواهند شد. اما زمانی که جامعه ایرانی در جریان ازدواج دچار اختلال شده است، سیاست افزایش جمعیت می بایست مورد تامل قرار گیرد. شاید بهتر باشد سیاست تشویق ازدواج در ایران دنبال شود. در سیاست گذاری ازدواج نیز دولت نمی تواند مداخله گری مستقیم کند. این نهاد خانواده است که باید مورد توجه قرار گیرد. در این صورت، مشکل جمعیت در ایران ریشه در ساختار خانواده در مرحله اول و ساختار اشتغال و اقتصاد دارد. فرض اینکه با یک کار جدی کارشناسی با حضور اقتصاددانان، جمعیت شناسان، مدیران و کارشناسان صنعت و فرهنگ به این نتیجه رسیدیم که جمعیت هفتاد و دو میلیونی ایران برای اقدامهای آتی توسعه ای کافی نیست و می بایستی جمعیتی حدود دویست میلیون داشته باشیم، انوقت کاری دیگر می بایست انجام شود. مناسبات خانوادگی و نظام اشتغال می بایستی مورد تامل قرار گیرد. در جامعه ای که ما با مشکل عمده و اساسی بیکاری روبرو هستیم، و از بکارگیری جمعیت فعلی عاجز شده ایم و مشکلات این جمعیت در چندین دهه آتی با ما همراه خواهد شد، چگونه و با چه منطقی گفتگو در سطح بالای سیاسی کشور برای افزایش جمعیت داریم. آیا این نشان از بی توجهی به رابطه جمعیت و توسعه و مشکلات مترتب بر آن نیست؟ شما تصریح کردید که افزایش جمعیت منجر به ایجاد بحران می شود بیشتر چه بحران های دامنگیر جامعه می شود؟جمعیت در امروز ایران بیش از دو سوم در شهرها و کمتر از یک سوم در روستاها زیست می کنند. با سیاست های عمرانی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی دولت جدید، در اینده ای نه چندان دور از حجم جمعیت روستایی کاسته شده و ایران کشوری خواهد بود که اکثریت مردم آن در شهرها زندگی خواهند کرد. من مدعی ام که در طول کمتر از دو دهه آتی ایران با پدیده ای تحت عنوان "مرگ روستا" روبرو خواهد بود. آنوقت همه ایرانیان باید برای آشنایی با گذشته فرهنگی و تاریخی شان به سراغ روستا در بیابانها و مناطق کوهستانی بگردند و روستایی پیدا نخواهد شد. تمرکز جمعیت در شهرهایی که همین امروز دچار مشکلات بنیادی است و بیکاری و نابسامانی های اجتماعی را فراهم کرده است، به بحرانهای بزرگ خواهد انجامید. سیاست افزایش جمعیت در شرایط فعلی به معنای بحرانی تر کردن شهرهای ایران است.مگر گفته نشده است که شهرهایی چون تهران به دلیل تمرکز جمعیت زیادی دچار بحران های طبیعی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی هستند. در این صورت سیاست افزایش جمعیت تهران از یازده میلیون را به بیست میلیون تبدیل خواهد کرد و مشکلات شهر تهران که باقی خواهد ماند در تعامل با جمعیت کثیر به حوادث بزرگ تری خواهد انجامید. با این سیاست تهران مانند شهرهایی چون بمبئی و دهلی خواهد شد. فقر و بیکاری همراه با جمعیت بزرگ و حوادث طبیعی مهم از قبیل زلزله و بیماری های واگیر به مرگ شهری مهم کمک خواهد کرد. به موازات افزایش جمعیت چه اولویت هائی باید تامین شود؟جمعیت زیاد در سطح جهانی اهرم و عامل اثرگذار هم هست و هم نیست. امروز اگر کشوری که دارای اقتصادی توسعه ای است در سطح جهانی مهم می باشد. اما معلوم نیست که در اینده کشورهای با جمعیت های بزرگ نقش مهمی ایفا کنند. زیرا معلوم نیست که جمعیت زیاد همراه با توسعه باشد. ممکن است که جمعیت زیاد به توسعه نیافتگی کشور بیفزاید. اگر امروز جمعیت موجود ساحت توسعه ای داشتند و با داشتن شغل و کار و درامد وزندگی بهتر همراه بودند میل به افزایش جمعیت پیدا کرده و نیازی به درخواست اداری و سیاسی از آنها نبود. همانطور که در زمان بهبود اقتصادی در ایران جمعیت افزایش یافت. افزایش جمعیت امری سیاسی نیست بلکه امری اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی است. اگر در گذشته خانواده ای با سه یا چهار فرزند مطلوب بود امروز خانواده بیش از یک فرزند نامطلوب است. در مطالعه ای که در سطح کشور انجام داده ام این نتیجه بدست امده است. حدود هشتاد درصد مردم ایران داشتن یک فرزند را مطلوب می دانند. در حالی که همین افراد متعلق به خانواده هایی بیش از یک فرزند می باشند. مگر قرار است که در سطح جهانی مردم ایران برای امور جهانی در رای گیری شرکت کنند که نیاز به رای بیشتری در اثرگذاری بیشتری داریم. به نظر می آید مشارکت بهتر در سطح جهانی است که اثرگذاری ایرانی را بهتر و بیشتر می کند. در سطح جهانی به جمعیت فکر نمی شود بلکه به نحوه و میزان اثرگذاری توجه می شود. در سطح جهانی ما نیازمند به سیاستمدار مهم و دانشمند مهم و صنعتگر بزرگ و تاجر ملی و ... نیازمند هستیم. این نوع افراد و حضورها از عقل و درایت ایرانی بدست می آید تا از جمعیت زیادی. اگر بهبود کار و شغل و توسعه در ایران باشد به طور طبیعی جمعیت افزایش خواهد یافت. اگر قصد اثرگذاری در ساحت جهانی داریم می بایست به فکر دیگری باشیم. به فکر حضور دقیق و کارآمد و اثرگذار از طریق مردان فرهیخته و کاردان و جهان شناس تا مردانی بی تجربه و تازه به کار آمده. آیا در بررسی جمعیت انسانی کیفیت نیز مدنظر قرار می گیرد؟بیش از اینکه تعداد جمعیت مهم باشد، کیفیت جمعیت و نیروی انسانی مهم است. اگر همه مردم جهان در اختیار ما می بودند و از توانایی های موجود مردم ایران برخوردار بودند حتما اقتصاد جهانی یک روزه دچار فروپاشی می شد. زیرا هنوز مردم ایران نیاموخته اند که کار کنند. این است که مردم ایران بر اساس آمار موجود کمترین کارایی را دارند و کمترین زمان را برای انجام کار سپری می کنند. فرض کنید که  جمعیت کثیر جهان در اختیار ما بودند و می خواستند در روز یک ساعت کار کنند، آن وقت سرنوشت نظام مالی و اداری و سیاسی و تجاری دنیا چگونه می شد. به نظر می آید که یک ساعته نظام جهانی کار و تجارت وسیاست دچار فروپاشی می شد. در این صورت است که برای ساماندهی جامعه ایران و حرکت به سوی اینده ای بهتر می باستی نظام اجتماعی کار و شغل و توسعه را سامان داد و بر حجم کار و کیفیت تولیدات و بهره وری افزود که نتیجه ان تنظیم جمعیت از طریق انتخاب مردم خواهد شد. به نظر می آید در بررسی وضعیت جمعیت در ایران کمتر به کیفیت آن توجه شده است. هم زمانی که سیاست افزایش جمیت مطرح شد و هم زمانی که سیاست کنترل جمعیت و هم زمانی که حضور در جامعه جهانی از طریق افزایش جمعیت دنبال می شود. کیفیت جمعیت اهمیت بیشتری از کمیت جمعیت دارد. شاید بهتر باشد بایستی بین کیفیت و کمیت جمعیت درایران رابطه برقرار کرد و بر ان اساس سیاست گذاری کرد. جمعیت شناسان ایرانی با روشهای علمی پیش بینی کرده اند که در اینده نزدیک جمعیت ایران دوبرابر خواهد شد. این دو برابر شدن جمعیت با وجود سیاست کنترل جمعیت است. اگر  سیاست مداران کشور در انجام امور نیاز به جمعیت بیشتری هستند می باسیتی کمی صبر کرده و نتایج رفتار جامعه را در دهه های اتی ببینند و برای ساماندهی امور جامعه در اینده اثرگذاری مثبت داشته باشند تا بر مشکلات بیفزایند. درآینده ما با مشکل جمعیت پیران و مسائل آنها، جمعیت جوانان و مشکلات انان، و عدم تناسب جمعیت و سطح توسعه یافتگی روبرو خواهیم شد. امروز که درامده های نفتی برای زندگی مردم صرف می شود دچار مشکل بیکاری و نابرابری اقتصادی هستیم. فردا که این منبع عظیم مالی به پایان خواهد رسید و بر حجم جمعیت نیز افزوده خواهد شد چه سیاستی باید پیش بگیریم. این است که به جای طرح سیاست افزایش جمعیت بهتر است به سیاست کیفی سازی جمعیت کشور اقدام کرده و از بحرانهای اجتماعی و انسانی و عاطفی و اخلاقی جمعیت جوان کاسته و بر کیفیت کار و زندگی و توسعه بیفزاییم تا آینده ای کم مشکل در پیش داشته باشیم. 




این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 502]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن