واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: سفالگري هنري فراموش شده در بروجرد
داخلي. فرهنگي. سفالگري.
در گوشهاي از بازار سنتي و قديمي شهر بروجرد صداي چرخهاي هنرمندان سفال ساز از كارگاههاي كوچك به گوش ميرسد كه با حركت پاهاي خود چرخي را به گردش درآورده تا از مشتي گل رس، اثري زيبا خلق كنند.
با گذشت سالها امروز ديگر اثري از كارگاههاي سفالگري در بازار قديمي بروجرد نيست و كم كم اين هنر به فراموشي سپرده شده است.
هنر سفالگري به عنوان نخستين صنعت دست بشر محسوب و قدمتي حدود ۱۲هزار سال دارد كه ابتدا اين صنعت با ماليدن گل ساده بر روي سبد چوبي و خشك شدن تدريجي آن آغاز شد.
بر اساس تحقيقات به عمل آمده اين صنعت در بروجرد قدمت دو هزار و ۷۰۰ سال پيش از ميلاد دارد كه بيشتر به صورت حكاكي بر گل نيمه پخته انجام ميگرفت.
اوج اين هنر در ايران به دوره سلجوقيان ميرسد كه در اين دوره توليد سفالهاي زرين فام براي استفاده درباريان و پادشاهان رونق گرفته و در دوره صفويان نيز كار توليد سفالهاي منقش ساختماني آغاز و تمامي بناهاي قديمي به جا مانده از اين دوره از سفال ساخته شده است.
انواع كاسه، ديگ، آبخوري، گلدان و كوزه از جمله ظروف سفالي مورد استفاده خانوادهها در دورههاي ياد شده است.
در دوره قاجار و به علت آغاز ارتباط درباريان با كشورهاي غربي ظروف و اجناس خارجي به وفور به كشور وارد و اين هنر رونق خود را به يكباره از دست داد.
هم اكنون با ورود ظروف پلاستيكي، فلزي، چيني و ديگر اجناس سبك وزن و ظريف، ظروف سفالي ارزش خود را از دست داده و كمتر براي مصارف خانگي از آنها استفاده ميشود.
يكي از كارشناسان و مربيان سفالگري در بروجرد گفت: طي سالهاي گذشته برنامهاي هدفمند براي رونق و احياي دوباره صنعت سفالسازي در كشور انجام نشده است.
مريم حجازي افزود: متاسفانه مردم آشنايي كافي را با ظروف سفال نداشته و هر كالاي گلي و لعاب دار را سفال مينامند.
وي گفت: هم اكنون كالاهاي سفالي موجود در بازار اصالت سفال را زير سوال برده زيرا اين كالاها به صورت نيمه پخته و فاقد رنگ و لعاب استاندارد وارد بازار ميشوند.
وي گفت: مسوولان بايد بر احياي صنايع دستي توجه بيشتري نمايند و با ارايه راهكارهاي اصولي زمينه را براي رونق مجدد اين هنر فراهم نمايند.
حجازي افزود: در حال حاضر در بروجرد مكان خاصي براي آموزش سفالگري وجود ندارد و اين مهم تنها در برنامههاي اوقات فراغت برخي نهادهاي فرهنگي در سطحي بسيار نا هماهنگ و غير استاندارد گنجانده شده است.
وي گفت: ميتوان با تشكيل انجمن سفال، هنرمندان و افراد كاردان در اين رشته را شناسايي و اين هنر را به صورت علمي احيا كرد.
محمد قربانعلي، مسوول انجمن هنرهاي تجسمي اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي بروجرد گفت: هماكنون كلاسهاي آموزش سفالگري به دليل برخي مشكلات تنها در ايام تابستان تشكيل ميشود و در هر دوره آموزشي حدود ۶۰هنرجو آموزشهاي لازم را فرا ميگيرند.
مسوول اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري بروجرد گفت: صنعت كاشي و سفال در اين شهرستان قدمتي كهن داشته كه هواكشهاي سفالي موجود بر بامهاي برخي ابنيه تاريخي نمايانگر اين مهم است.
حجت الله يارمحمدي افزود: مهمترين عامل براي تعيين قدمت برخي ابنيه و مناطق مسكوني سفالهاي مكشوفه است كه از روي همين سفالها ميتوان گفت كه حدود هشت هزار سال پيش در دشت سيلاخور سكونت وجود داشته است.
وي اظهارداشت: بروجرد در گذشته در ساخت آجرهاي لعابي و برخي تجهيزات سفالي مانند هواكش و تنپوشه كه براي انتقال آب به جاي لولههاي كنوني استفاده ميشد، مطرح بوده است.
وي افزود: احتمال اينكه از آجرهاي ساخته شده در بروجرد براي ساخت بناهاي تاريخي اين شهر استفاده شده باشد نيز وجود دارد. ك/۴
دوشنبه 6 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 543]