تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
سفر به بالی؛ جزیره‌ای که هرگز فراموش نخواهید کرد!
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1865442007
مفاهيم سياست خارجي و روابط بينالملل/ آشنايي با سازمان پيمان آتلانتيك شمالي/١ تاريخچه و روند شكل گيري
واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: مفاهيم سياست خارجي و روابط بينالملل/ آشنايي با سازمان پيمان آتلانتيك شمالي/١ تاريخچه و روند شكل گيري
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: مسائل راهبردي ايران
اشاره:
آن‌چه كه در پي مي آيد ويرايش نخست، اولين بخش از مقاله « آشنايي با سازمان پيمان آتلانتيك شمالي» از مجموعه متون آموزشي مفاهيم سياست خارجي، ويژه‌ي خبرنگاران سياستگذاري خارجي و سياست‌پژوهان حوزه سياست خارجي و روابط بين الملل است كه در سرويس مسائل راهبردي دفتر مطالعات خبرگزاري دانشجويان ايران، تدوين شده است.
در اين بخش، نگارنده به توضيح تاريخچه و روند شكلگيري سازمان پيمان آتلانتيك شمالي مي‌پردازد.
آشنايي با
سازمان پيمان آتلانتيك شمالي
North Atlantic Treaty
بخش اول
تاريخچه و روند شكلگيري
با پايان جنگ جهاني دوم و پس از يك هفته مذاكره ميان سران كشورهاي فاتح، نقشه جغرافياي سياسي و مرزهاي كشورهاي اروپايي ترسيم شد. پس از جنگ نظام دوقطبي بر جهان حاكم شد و بدين ترتيب ساختار اروپا حول محور رقابت ايدئولوژيك دو فاتح بزرگ جنگ شكل گرفت. در چنين شرايطي هر كشوري به عنوان آخرين تمهيد ناگزير بود طرف يكي از دو قطب را بگيرد.
نتيجه اين تفكر اين بود كه (ارنست بوين) وزير امور خارجه انگليس پيشنهادي براي ايجاد يك اتحاديه متشكل از كشورهاي اروپاي غربي ارائه داد كه بسيار مورد استقبال واقع شد، در نهايت اين روند، منجر به شكلگيري پيمان نظامي بروكسل با عضويت 5 كشور اروپايي انگليس، فرانسه، بلژيك، هلند و لوكزامبرگ در مارس 1948 شد.
كشورهاي عضو با اين پيمان نظامي به فكر ايجاد يك نظم امنيتي بودند، البته پيش از آن نيز پيمان دونكرگ منعقد شده بود، اما پيمان بروكسل با پيمان دونكرگ كه يكسال پيش از آن ايجاد شده بود، تفاوت‌هايي جدي داشت زيرا پيمان بروكسل پيماني بود عليه هر گونه تجاوز از سوي هر كشوري، در حالي كه پيمان دونكرگ يك پيمان امنيتي بود كه در سال 1947 ميان فرانسه و بريتانيا به امضاء رسيده بود و هدف از آن مشاوره و اقدام مشترك عليه هر نوع تجاوز جديد از جانب آلمان بود. دليل پيدايي پيمان دونكرگ اين بود كه اروپاييان خاطره تلخي از آلمان‌ها به عنوان آغازگر هر دو جنگ داشتند و كشورهاي اروپايي با اين پيمان از به خطر افتادن و تهديد صلح اروپا جلوگيري مي‌كردند.
با پيدايي قدرت شوروي به مثابه زنگ خطر ديگري كه به مراتب از زنگ خطر آلمان بزرگتر بود ، جهت اهداف دول اروپايي تغيير كرد و از اين جهت اهداف پيمان بروكسل از مقابله با آلمان به مقابله با شوروي تغيير جهت داد و اين تغيير جهت هسته اوليه يكي از نيرومندترين پيمان‌هاي نظامي تاريخ اروپا و شايد هم جهان شد.
در پي مداخلات مستمر شوروي در اروپاي شرقي و عدم امكان دفاع مستقل اروپا در برابر كمونيسم لزوم مشاركت آمريكا در برقراري امنيت اروپا در قالب يك پيمان دفاعي احساس مي¬شد، در اين راستا همزمان با نشست بروكسل نخست وزير فرانسه (ژرژ بيدو) پيامي به ژنرال مارشال ارسال كرد كه مقدمه پيوند نظامي اروپا و آمريكا بود؛ نخست وزير فرانسه در آن پيام بيان كرده بود: وقت آن رسيده كه جهان قديم (اروپا) و جهان جديد (آمريكا) همكاري‌هاي نظامي و سياسي خود را شروع كنند.
در سال 1948 با دعوت وزيران خارجه كشورهاي انگلستان، فرانسه، بلژيك، هلند و لوكزامبرگ از ايالات متحده آمريكا و كانادا جهت پيوستن به اتحاد، امنيت و دفاع دو جانبه صورت گرفت و در پاييز سال 1948 مذاكرات مربوط به امضاي پيمان آتلانتيك شمالي در واشنگتن آغاز و سرانجام در آوريل 1949 منجر به امضاي پيمان آتلانتيك شمالي شد.
آمريكا در آن زمان از سياست انزوا طلبي پيروي مي كرد كه دكترين مونروئه آن را به سياست خارجي آمريكا ديكته مي كرد و اين سياست اجازه ورود آمريكا را به پيماني كه خارج از محدوده خود بود نمي داد البته اين پيمان با شركت آمريكا در جنگ اول و دوم كمرنگ شده بود، با اين حال ناتو يك پيمان دفاعي خارج از قاره بود كه براي رسيدن به آن راهي جز لغو دكترين مونروئه از سياست خارجي آمريكا وجود نداشت.
در راستاي اين جريان و رخدادهايي كه در خارج آمريكا روي داد همگي نشان مي داد كه ديگر زمان انزوا به سر رسيده است به اين جهت سناتور واندنبرگ پيشنهادي را به مجلس آمريكا ارائه كرد كه بر اساس آن به آمريكا اجازه مي داد تعهداتي را در خارج از مرزهاي آمريكا بپذيرد كه سرانجام مورد تصويب و تاييد نيز قرار گرفت.
به دنبال تصويب اين پيشنهاد بود كه مذاكرات در رابطه با پيمان ناتو در تاريخ 6 ژوئيه 1949 در واشنگتن بين وزيران خارجه آمريكا و كانادا و كشورهاي عضو پيمان بروكسل آغاز شد و در نتيجه‌ي اين مذاكرات از ساير كشورهاي اروپايي از جمله نروژ، ايسلند، ايتاليا، پرتقال و دانمارك نيز در ماه مارس سال 1949 دعوت به عمل آمد ، سرانجام در تاريخ 4 آوريل 1949 پيمان آتلانتيك شمالي توسط وزراي امور خارجه 12 كشور كه آمريكا و كانادا از قاره آمريكا و 5 كشور عضو پيمان بروكسل و 3 كشور اروپاي شمالي نروژ، دانمارك و ايسلند به همراه ايتاليا و پرتقال در وزارت امور خارجه آمريكا و در حضور ترومن رئيس جمهور اين كشور به امضا رسيد و از 24 اوت همان سال به اجرا گذاشته شد.
23october 1954
در 22 اكتبر 1951 از آنجائي‌كه يونان و تركيه مورد تهديد مستقيم شوروي بودند عليرغم اينكه مرزي با اقيانوس آتلانتيك نداشتند، به جمع كشورهاي ناتو پيوستند. در مرحله بعد آلمان در چارچوب موافقت نامه‌اي در 23 اكتبر سال 1954 به ناتو پيوست و چند سال بعد در سال 1982 كشور اسپانيا نيز پس از گذراندن مشكلات داخلي وارد اين پيمان شد و اعضاي پيمان به 16 كشور رسيد. در سال‌هاي پس از جنگ سرد و با تعيين اهداف جديد و گسترش ناتو كه در ادامه روند آن را مورد بررسي قرار خواهيم داد، 10 كشور اروپاي شرقي ديگر به عضويت رسمي اين پيمان درآمدند كه عبارت بودند از : بلغارستان، جمهوري چك، استوني، مجارستان، لتوني، لاتويا، لهستان، روماني، اسلواكي و اسلوني.
بر اساس آخرين اطلاعات موجود، ناتو با 26 كشور عضو دائم و شركاي خود كه در مجموع تعداد آن ها به 53 كشور مي رسد، به نفوذ و گسترش خود تا زمان حاضر پرداخته است و كشورهاي مختلفي نيز در راه پيوستن به اين سازمان هستند.
در مورد وضعيت 2 كشور از اعضاء دائم يعني يونان و فرانسه لازم به توضيح است كه كشور يونان به دليل بحران قبرس از عضويت اين پيمان درآمد، اما در سال 1982 مجدداً وارد پيمان شد. فرانسه نيز در سال 1966 به علت برتري ايالات متحده و اقدامات خود سرانه اين كشور در بحران كوبا و ويتنام، از سوي ديگر وابستگي فرانسه به نيروي اتمي خود و پيروي از سياست استقلال‌طلبي، عليرغم خواست كشورهاي عضو، خروج خود را از پيمان اعلام مي كند، اما اين كشور همزمان اعلام كرد به مقررات و مفاد پيمان وفادار است و حتي اسم اين كشور از ليست اعضاء اصلي پيمان ناتو حذف نشده است. البته در دور جديد سياست خارجي فرانسه و رياست جمهوري آقاي ساركوزي و دنباله‌رويي آمريكا، فرانسه گرايش زيادي به ناتو پيدا كرده و خواستار آن است كه يكي از مهره¬هاي اصلي و تأثيرگذار در تصميم‌گيري‌هاي اين سازمان باشد.
در سپتامبر 1951 كنفرانسي در اتاوا در رابطه با سازمان‌دهي نيروهاي نظامي و رهبري نظامي آمريكا در فرماندهي ناتو برگذار شد كه پيمان آتلانتيك شمالي را به ارگان‌ها و سازمان‌هاي دائمي مجهز كرد و پس از آن در 20 فوريه 1952 شوراي ناتو در ليبون تشكيل جلسه داد و تشكيلات جديد را تصويب كرد و به اين ترتيب كار سازمان دهي ناتو به انجام رسيد كه اروپايي در پنجره نظامي آمريكا تحت عنوان پيمان ناتو پديد آمد.
در بخش‌هاي بعدي اين مقاله، قسمت‌هاي مهم متن پيمان آتلانتيك شمالي را كه مشتمل بر چهارده ماده است، همچنين اهداف اوليه سازمان در زمان پيدايي آن و تشكيلات اين سازمان را مورد بررسي قرار خواهيم داد.
ادامه دارد...
تدوين: سعيد سيفي
دانشجوي كارشناسي ارشد روابط بينالملل
خبرنگار سياستگذاري خارجي سرويس مسائل راهبردي ايران
دوشنبه 6 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 482]
-
گوناگون
پربازدیدترینها