واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: نسيم صلح در جولان
بيرگيت اسونسونترجمه؛ محمدعلي فيروزآباديآن كيوسك واقع در آن خيابان فرعي در منطقه ديپلماتيك «مالكي» در دمشق، شبيه به خانه كوچكي است كه مهر باارزشي در آن قرار دارد. شهروندان كشورهاي غربي در قبال چند ليره و چند ساعت انتظار در آن محله و البته به شرط داشتن رواديد معتبر سوريه، از آن كارمندان خوش اخلاق سوري ورقه عبوري را دريافت مي كنند كه در واقع مجوز سفر به آن منطقه محصور كوهپايه هاي بلندي هاي جولان به شمار مي آيد. «پيتر» تصورش را هم نمي كرد كه روزي اين برگه را در دستان خود ببيند. اين روزنامه نگار امريكايي روي تنها چيزي كه حساب باز نكرده بود اين بود كه واقعاً بتواند به خط مقدم جبهه يي كه از بيش از چهل سال پيش ميان سوريه و اسرائيل وجود دارد، وارد شود.از آن زمان كه پرزيدنت جرج دبليو بوش سوريه را جزء محور شرارت قلمداد كرد و ضمن اعمال تحريم عليه آن كشور، از اسرائيل به عنوان متحد مقتدر ايالات متحده ياد كرد، مقامات سوري در مقابل درخواست رواديد شهروندان غربي رفتاري بي نهايت متغير از خود شان مي دهند. هنوز هم سوريه و اسرائيل به صورت رسمي در وضعيت جنگي قرار دارند و مذاكرات گوناگون ميان اين دو كشور نيز بارها با شكست روبه رو شده است و هنوز هم در عمل در مورد بازگشت جولان به سوريه توافقي حاصل نشده است. دمشق انجام هر گونه مذاكره با اسرائيل را مشروط به برقراري كامل صلح ميان دو كشور اعلام كرد. اما از چندي پيش حركت هايي در روابط متصلب آنها ديده مي شود و پس از هشت سال قرار است بار ديگر مذاكراتي صورت بگيرد.اين جاده به سوي جنوب غربي دمشق مي رود و پس از طي هفتاد كيلومتر در اين مسير مزارع زيتون و گله هاي گوسفند به چشم مي خورد. در سمت افق نماي زيباي زرد و قهوه يي جبل الشيخ با 2600 متر ارتفاع ديده مي شود. راننده تاكسي ما كه محمد نام دارد مي گويد؛«همه عرب ها و دروزي هايي كه از آن طرف به اينجا آمده اند در اين روستاها زندگي مي كنند.» جمعيت اين عده بر دويست هزار نفر بالغ مي شود. «ابوخليل» يكي از آنهاست و همراه با همسر و فرزندانش در يك خانه كوچك واقع در «خان آرتابا» زندگي مي كند؛ منطقه يي كه از يك دهكده بي اهميت امروزه تبديل به شهر شده و درست در كنار آن منطقه حفاظت شده قرار دارد. اين خانواده صاحب مغازه يي كوچك است و با درآمد ناچيز آن زندگي را مي گذرانند.ابوخليل در حالي كه ميهمانانش را به نشستن روي زميني كه با قالي فرش شده دعوت مي كند، توضيح مي دهد؛«اراضي و درخت هاي زيتون و خانه بزرگ ما در آن سو قرار دارد.» به گفته وي برادرش هم آنجاست و از چهل سال پيش او را نديده است. ديدن اقوام هم مانند گذشته ممنوع است. اين دروزي 68 ساله قبلاً گاهي به سوي منطقه محصور مي رفت و در محلي به نام «حادار» به وسيله بلندگو با برادرش صحبت مي كرد اما حال عصر اينترنت است و ديگر اين كار ضرورتي ندارد زيرا اين دو برادر امروز از طريق اي ميل با يكديگر مكاتبه مي كنند.تنها دروازه تعبيه شده در اين پرچين ها فقط يك بار در سال براي چند ساعت گشوده مي شود. در همان چند ساعت زناني كه لباس سفيد عروسي به تن دارند و سيل اشك از چشمان شان جاري است از اسرائيل به سوريه سرازير مي شوند و اكثر آنها با مردان سوري قرار ازدواج دارند. ابوخليل در تشريح اين صحنه هاي غم انگيز مي گويد؛«آنها براي هميشه با خانواده هاي خود كه در آن سو زندگي مي كنند، وداع مي گويند زيرا ديگر امكان بازگشتي وجود ندارد.»در عرض شش روز يعني از پنجم تا دهم ژوئن 1967 نقشه ژئوپولتيك خاورميانه كاملاً تغيير كرد. اسرائيلي ها از اين تاريخ به عنوان «جنگ شش روزه» و اعراب به عنوان «شكست» ياد مي كنند. از آن زمان بود كه بيت المقدس شرقي، نوار غزه، بخش هايي از كرانه باختري و بلندي هاي جولان به اشغال اسرائيل درآمد و اين به اصطلاح رژيم اسرائيل به يك باره از سه طرف گسترش يافت. ارتش اسرائيل در آن زمان با كمك هاي بي شمار قدرت هاي غربي حمله يي غافلگير كننده را عليه ارتش هاي مصر، اردن و سوريه ترتيب داد و اين ارتش ها را به مرز نابودي كشاند. اما سوريه و مصر هم بيكار ننشستند و در اكتبر 1973 با جنگ موسوم به «يوم كيپور» تلاش كردند حمله نابود كننده اسرائيل را تلافي كنند. يگان هاي سوري در اين جنگ موفق به بازپس گيري بخش هايي از بلندي هاي جولان شدند اما بخش اعظم جولان همچنان در اشغال اسرائيل باقي ماند.امروز در اين كوهپايه جولان تنها «حاج زياد» زندگي مي كند. اين پيرمرد 75 ساله هنوز هم يكه و تنها در «قنيطرا» به سر مي برد. حاج زياد در حالي كه لباس ورزشي سورمه يي رنگي به تن دارد در طول آن خيابان خشك و خالي با خوشحالي به استقبال ديداركنندگانش مي آيد. از زادگاه او كه زماني به «گل جولان» شهرت داشت امروز تنها يك صحنه كشتار باقي مانده است. دولت سوريه از قنيطرا به عنوان نمادي از آن ويرانگري بي دليل اسرائيل ياد مي كند و به همين دليل آن را به همان صورت دست نخورده باقي گذاشته است و البته وعده مي دهد كه پس از بازگشت كامل بلندي هاي جولان به سوريه، قنيطرا را هم بازسازي خواهد كرد. با اين حال تنها آن جنگ شش روزه نبود كه اين گل جولان را له كرد و پژمرد. سربازان اسرائيلي توانستند بدون تقريباً هيچ مقاومتي شهر قنيطرا را در دهم ژوئن 1967 به تصرف خود درآورند و همين كافي بود تا پنجاه هزار مسيحي ارتدوكس و مسلمان و دروزي و چركس كه تا قبل از آن ساكنان اين شهر را تشكيل مي دادند به سوي ديگر مناطق سوريه كوچ كنند و تنها چند خانواده در اينجا باقي ماندند. سپس در جنگ اكتبر كه 6 سال بعد از آن واقع شد، اين شهر تقريباً خالي از سكنه تبديل به مساله كليدي ميان سوريه و اسرائيل شد. از آن زمان قنيطرا به عنوان يك منطقه حائل غيرنظامي توسط يگان هاي حافظ صلح سازمان ملل كنترل مي شود و البته روي كاغذ توسط مديريت غيرنظامي سوريه اداره مي شود. امروز در ميان آن ويرانه ها ياسمن هاي وحشي روييده است و سگ هاي ولگرد در آن پرسه مي زنند. فرزندان حاج زياد در دمشق زندگي مي كنند اما او هرگز حاضر نيست قنيطرا را ترك كند. اين پيرمرد كوچك اندام به آن خبرنگار امريكايي يعني به پيتر مي گويد؛«به رئيس جمهورتان بگوييد براي يك بار هم كه شده بايد اينجا را ببيند، شايد بر خلاف هميشه كه به نفع اسرائيل كار مي كند، اين بار فكري به حال ما بكند.»سوريه در ماه هاي گذشته بر فشارهاي ديپلماتيك خود براي حل مساله بلندي هاي جولان افزوده است و دولت اسلام گراي تركيه نيز تلاش دارد در اين ميان نقش ميانجي را ايفا كند و البته خود را به عنوان پيام رسان ميان اين دو دولت معرفي مي كند. «سليمان حداد» در اظهاراتي همسو با مفاد بيانيه پاياني اجلاس سران اتحاديه عرب كه در ماه مارس گذشته در دمشق برگزار شد، مي گويد؛«ما براي رسيدن به صلح بايد بار ديگر مالكيت سرزمين هاي اشغال شده مان را به دست آوريم. اسرائيل همه مناطق اشغالي را پس بدهد تا در مقابل موجوديتش توسط دولت هاي عربي به رسميت شناخته شود.» به عقيده حداد با حل مساله بلندي هاي جولان به خودي خود مشكل افراطي گري در منطق نيز حل خواهد شد. اين مرد تحصيلكرده سوري در آن كت و شلوار مشكي شيك و گران قيمت، بين سال هاي 1987 تا 1997 سفير سوريه در جمهوري فدرال آلمان بود. به گفته حداد سوريه در حال حاضر نزديك به هفتاد درصد بودجه اش را صرف هزينه هاي نظامي مي كند و با وجود خروج ارتش اين كشور از لبنان اين معضل همچنان باقي است. حداد مي گويد؛«علت واقعي اين مشكل اسرائيل است و ما نمي خواهيم بعد از اين چنين باشد.»منبع؛ ولت آنلاين
دوشنبه 6 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 303]