واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: sonbol256115th December 2007, 08:16 AMدرباره زمينشناسي وامكانات نقتي منطقه خليج فارس و حوزه رسوبي آن مقالات بسياري توسط متخصصان در مجلاتفني و كنگرههاي بينالمللي ارائه شده است لذا لزومي نميبيند كه درباره جزئياتچينهشناسي و تكتونيكي اين منطقه وسيع كه داراي بزرگترين ذخيره هيدروكربوري دنياستبحث نمايم. حركات نمكي سازند هرمز كه از فاز كوهزائي كيمرين پيشين شروع ميشود درتشكيل ساختمانهاي بزرگ د رحوزه رسوبي خليج فارس رل مهمي را در تشكيل ذخاير بزرگنفتي و گازي بازي ميكند. بطوريكه مشاهده ميشود قبل از حركات كوهزائي آلپن پسين اينساختمانها در نوااحي خليج فارس بوجود آمده و در اثر فشار زياد رسوبات روي طبقات سنگمادر قسمت عميقتر حوزه رسوبي باعث تشكيل نفت و گاز گرديد و بطرف گنبدها وطاقديسهاي زير زميني تشكيل شده بوسيله حركات نمكي (Pillowstructure) مهاجرت اوليهنموده و خلل و فرج اوليه سنگ را اشغال كرده و باعث حفظ اين خلل و فرج گرديده است وتشكيل بزرگترين ذخيرهها نفتي و گازي دنيا شده است. بدليل رسوبات مداوم و فرورفتگي تدريجي حوزه رسوبيخليج فارس و رسوبات ضخيم بيش از نه هزار متر از دوران اول تا آخر دوران سوم در قسمتعميق حوزه يعني در لرستان و خوزستان و بندرعباس بر روي هم انباشته شدهاست.نقشه هم ضخامت دورههاي مختلف زمين شناسي از پرمين تا ميوسن در اينمنطقه بزرگ حوزه خليج فارس مؤيد حركات نمكي و تشكيل ساختمانهاي بزرگ زير زميني برايذخيره سازي هيدروكربن است و در قسمت پلاتفورم عربستان كمترين ضخامت رسوبات را نشانميدهد. حركات نمكي سازند هرمز كه ازكيمرين شروع شد باعث بالا آمدگي بعضي نواحي بخصوص در ناحيه قطر ـ كنگان كمترينضخامت كرتاسه را نقشه هم ضخامت دوره كرتاسه را نشان ميدهد كه دليل بالا آمدگيناحيه و باحتمال زياد در اثر حركات نمكي و حركات قارهاي بودهاست. مهاجرتاوليه گاز از قسمت عميق حوزه بطرف ساختمانهاي بوجود آمده در پرمين سنگ آهكيودولوميتي سازند دالان را از گاز اشباع نموده و بزرگترين ذخاير گازي روي زمين رابوجود آورده است ( مثل ميدانهاي گازي – قطر پارس و كنگان و نار) مهاجرت اوليه نفتاز قسمت عميق حوزه رسوبي در شمال پلاتفرم عربستان بطرف طاقديسهاي كم شيب و بزرگ كهدر اثر حركات قارهاي و بخصوص حركات نمكي بوجود آمدهاند حركت نموده و خلل و فرجسنگهاي ماسهاي كرتاسه در زبير و بورگان و سنگ آهكي و دولوميتي ژوراسيك بالا را درعربستان اشباع نموده و بزرگترين ذخاير نفتي زمين را بوجود آورده است. پس از حركات كوهزائي وبوجود آمدن طاقديسهاي زيادي در رشته جبال زاگرس بعضي از آنها مانند طاقديس كبير كوهبا بيش از 2500 كيلومتر مربع وسعت بعلت مهاجرت اوليه هيدروكربن، بيشتر گازهاي موجوددر قسمت عميق حوزه رسوبي را به طرف طاقديسهاي بالشي ناحيه مهاجرت كرده و خلل و فرجسنگ مخزن آهكي و دولوميتي پرمين را در طاقديسهاي اوليه ناحيه كنگان – قطر را پرنموده است. پس از حركات كوهزائي آلپن و بوجود آمدن طاقديسهاي بزرگي مثل كبير كوههيدروكربني باقي نمانده كه در اثر مهاجرت ثانوي طاقديسهاي مزبور را تغذيه نمايد. گرچه اين نقشهها بسيار عمومي و با مقياس خيلي كوچك رسم شده است ولي از نظر منطقهخليج فارس حاوي اطلاعات بسيار مفيدي ميباشند و با در نظر گرفتن نقشههاي مزبور كهفتوكپي آن پيوست است درباره حركات نمكي بهمراه حركات قارهاي و تأثير آن در تشكيلطاقديسهاي بالشي قبل از كوهزائي و بوجود آوردن بزرگترين ميدانهاي نفتي و گازي دنيادر اين منطقه بحث خواهد شد. ديباچه ـ ليس (1950) جزواولين كساني بود كه زمين شناسي و تكتونيك، توليد زياد و ذخيره عظيم بزرگ سنكلينالخليج فارس را برشته تحرير در آورد. زمين شناسان ديگري بعد از ليس مقالات و اطلاعاتبا ارزشي ارائه نمودند بخصوص دانينگتن (1967) ، ن. اي. فالكن (1967) جي. اشتوكلينموريس كامن كي و ز. ر بيدون (1974) اطلاعات و مقالات جالبي درباره زمين شناسي ومخازن اين منطقه وسيع انتشار دادهاند و در حل مسائل زمين شناسي و اكتشافاتهيدروكربن اين منطقه رل بزرگي داشتهاند. پس از آن تاريخ تا به حال اطلاعات ذيقيمتيدر اثر اكتشافات حفاري و زمين شناسي كه در كشورهاي اطراف خليج فارس انجام گرفتهبدست آمده است. كه ميتوان نقشه منحنيهاي هم ضخامت دورههاي مختلف را با توجه بهاطلاعات بدست آمده تجديد نظر و ترسيم نمود. گرچه اين نقشههاي همضخامت بسيار عمومي و با مقياس خيلي كوچك رسم شده است ولي از نظر منطقهاي حاوياطلاعات بسيار ذيقيمتي ميباشد. با توجه به نقشههاي مزبور كه فتوكپي آنها پيوستاست درباره نواحي مختلف اين حوزه وسيع رسوبي و امكانات نفتي و گازي آن و اهميتحركات نمكي منطقه و مهاجرت اوليه هيدروكربورها بطور اختصار بحث شده است. نقشههايهم ضخامت تماماً از مقاله موريس كامن ركي در مجله AAPG دسامبر 1970 برداشته شدهاست. سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 610]