واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: سفرنامه / از مدینه تا بصره
هنگامی كه رجاء بن أبی ضحاك و یاسر خادم از سوی مأمون مأموریت یافتند تا علیّ بن موسی الرضاعلیه السلام را به مرو آورند، إمام علیه السلام در مدینه بود. حضرت رضاعلیه السلام همچون پدر بزرگوارش إمام موسی كاظم علیه السلام در مدینه اقامت داشت .رجاء بن أبی ضحاك و یاسر خادم، به منزل امام علیه السلام رفتند و نامه مأمون را به حضرت تسلیم كردند. إمام علیه السلام با فرستادگان مأمون سخنی نگفت و با كراهت نامه را خواند و بناچار پیشنهاد مأمون را پذیرفت و آماده سفر شد. در اولین گام قبل از آغاز سفر به سوی مرو إمام دست به اقداماتی زد كه ماهیّت پذیرش ولایتعهدی را آشكار ساخت مثل صحنه دردناك وداع با رسول خداصلی الله علیه واله ، تعیین جانشین بعد از خود و كیفیت وداع با اهل بیت خود.وداع با رسول اكرم (ص) شیخ صدوق به سند خود از محول سیستانی نقل می كند كه چون قاصد مأمون برای احضار حضرت رضاعلیه السلام از خراسان به مدینه وارد شد من در مدینه حضور داشتم، حضرت برای وداع با مرقد مطهّر رسول اكرم صلی الله علیه واله وارد آستانه مقدسه شد. چندین مرتبه به مرقد آن حضرت صلی الله علیه واله نزدیك شد و وداع كرد و سپس بازگشت و هر بار كه نزدیك ضریح می آمد با صدایی بلند می گریست. من به حضور آن حضرت علیه السلام شرفیاب شدم، سلام كردم و او را (به خاطر) طلب كردن مأمون به خراسان تهنیت گفتم. آن حضرت فرمود: من را واگذارید، همانان از جوار جدّ بزرگوارم صلی الله علیه واله بیرون می روم و در غربت رحلت می كنم و در كنار قبر هارون دفن خواهم شد. محول سیستانی می گوید: تا خراسان آن بزرگوار را مشایعت كرده، همراه وی بودم تا این كه در طوس وفات یافت و او را نزد هارون دفن كردند.{1} تعیین جانشین و پیشوای شیعیان حضرت رضاعلیه السلام از آنجا كه سرانجام این سفر را می دانست، فرزندش جوادعلیه السلام را كه در آن زمان كودكی چند ساله بود به هنگام وداع با جدّش به مسجد النّبی برد، حضرت جوادعلیه السلام قبر مطهّر رسول اكرم صلی الله علیه واله را در آغوش گرفت، إمام رضاعلیه السلام فرمود: ای رسول خدا، من او را به شما سپردم. حضرت جوادعلیه السلام عرض كرد ای پدر، به خدا قسم كه به جانب خدا می روی. سپس حضرت رضاعلیه السلام به تمامی وكلا و أصحاب خود فرمود: سخنان او را گوش كنید و امر او را اطاعت نمایید و ترك مخالفت وی كنید. و نزد ثقات أصحاب خود تصریح بر امامت او فرمود و به آنها شناساند كه حضرت جواد الائمه جانشین و قائم مقام اوست.{2}حدیقة الرضویه یكی از محدود تذكره هایی است كه می نویسد: حضرت بعد از وداع با قبر پیامبر اكرم صلی الله علیه واله به روضه جدّه اش حضرت صدیقه زهرا3 مشرف شد و درددلهای خود را به آن حضرت عرض كرد.{3} وداع با اهل بیت علیهم السلام امام علیه السلام هنگامی كه قصد خارج شدن از مدینه را كرد، دستور داد اهل بیت و خاندان وی در اطراف ایشان گرد آمدند، آنگاه فرمود: بر من بگریید تا صدای شما را بشنوم. گریه كردن بر مسافری كه به سفر می رود امری است غیر متعارف، اما این كه إمام چنین دستوری می دهد، قصد آن دارد كه به اهل بیت خود بگوید من دیگر از این سفر باز نخواهم گشت. این موضوع را مسعودی در اثبات الوصیه و ابن شهرآشوب در المناقب به تصریح بیان كرده اند. آن دو به نقل از محمّد بن عیسی روایت كرده اند كه حضرت رضاعلیه السلام فرمود: هنگامی كه خواستند مرا از مدینه بیرون برند من اهل و عیال خود را گرد آوردم و به آنها امر كردم بر من گریه كنند تا من گریه و زاری آنها را بشنوم، سپس از آنها جدا شدم و دوازده هزار دینار برای آنها گذاشتم. پس فرمود: من به سفری می روم كه دیگر به جانب اهل و عیال خود بازنخواهم گشت.{4}پی نوشت ها: 1- ( عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 4صلی الله علیه واله 4؛ اثبات الوصیه، ص 394. )2- ( المناقب، ص صلی الله علیه واله 19؛ اثبات الوصیه، ص 394؛ دلائل الائمة، ص صلی الله علیه واله علیه السلام 1؛ بحار الأنوار، ج 2، ص 32. ) 3- ( حدیقة الرضویه، ص 4علیه السلام ، زندگی إمام رضاعلیه السلام ،)4- ( مناقب، ص صلی الله علیه واله 19؛ اثبات الوصیه، ص 394؛ دلائل الائمه، ص صلی الله علیه واله علیه السلام 1؛ بحار الأنوار، ج 2، ص 32. )بخش حریم رضوی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 268]