تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 28 اسفند 1403    احادیث و روایات:  حضرت مهدی (عج):من وصىّ آخرين‏ ام، به وسيله من بلا از خانواده و شيعيانم دفع مى ‏شود
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

خرید پرینتر سه بعدی

سایبان ماشین

armanekasbokar

armanetejarat

Future Innovate Tech

آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

بانک کتاب

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

قیمت فرش

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

خرید از چین

خرید از چین

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

خودارزیابی چیست

رزرو هتل خارجی

تولید کننده تخت زیبایی

سی پی کالاف

دوره باریستا فنی حرفه ای

چاکرا

استند تسلیت

کلینیک دندانپزشکی سعادت آباد

پی ال سی زیمنس

دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک

تعمیر سرووموتور

تحصیل پزشکی در چین

مجله سلامت و پزشکی

تریلی چادری

خرید یوسی

مهاجرت به استرالیا

ایونا

تعمیرگاه هیوندای

کاشت ابرو با خواب طبیعی

هدایای تبلیغاتی

خرید عسل

صندوق سهامی

تزریق ژل

خرید زعفران مرغوب

تحصیل آنلاین آمریکا

سوالات آیین نامه

سمپاشی سوسک فاضلاب

بهترین دکتر پروتز سینه در تهران

صندلی گیمینگ

دفترچه تبلیغاتی

خرید سی پی

قالیشویی کرج

سررسید 1404

تقویم رومیزی 1404

ویزای توریستی ژاپن

قالیشویی اسلامشهر

قفسه فروشگاهی

چراغ خطی

ابزارهای هوش مصنوعی

آموزش مکالمه عربی

اینتیتر

استابلایزر

خرید لباس

7 little words daily answers

7 little words daily answers

7 little words daily answers

گوشی موبایل اقساطی

ماساژور تفنگی

قیمت ساندویچ پانل

مجوز آژانس مسافرتی

پنجره دوجداره

خرید رنگ نمای ساختمان

ناب مووی

خرید عطر

قرص اسلیم پلاس

nyt mini crossword answers

مشاوره تبلیغاتی رایگان

دانلود فیلم

قیمت ایکس باکس

نمایندگی دوو تهران

مهد کودک

پخش زنده شبکه ورزش

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1866130200




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

ساختار قدرت سیاسی در دوره قاجار


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: ساختار قدرت سیاسی در دوره قاجار در دوره مورد بحث مراتب توزیع قدرت ، عزل و نصب عمال حكومتی . دخل و خرج دولت ، دستور العمل ولایات ، مقاطعه گمركات و مواردی از این قبیل به تصمیم فرمان شاه بود . هر قدرتی كه از او ناشی می شد و به او باز می گشت......
ساختار قدرت سیاسی در دوره قاجار
اشاره ویژگی مشخص نظام سیاسی ایران در دوره قاجاریه ،  استبداد  بود . شاه به تنهایی قانونگذار ، بالاترین مقام قضایی و فرماندهی كل نیرو های مسلح بود . مستبدی بود كه دستگاه دولتی را بدون قید وشرط دراختیار گرفته و برجان و مال همه مردم تسلط داشت . دستور ها و اوامر وی می بایست بلافاصله اجرا می شدند . شاه می توانست با تصمیم فردی قرارداد هایی با كشور ها و سرمایه داران خارجی منعقد كند . قدرت شاه به اندازه ای بود كه نه فقط مردم عادی بلكه صدر اعظم و شاهزادگان نیز رعایای او محسوب می شدند . شاه و به تبعیت از او شاهزادگان و درباریان و اشراف ، كشور را ملك خصوصی و مردم را رعایای بدون حق خود می دانستند .در دوره سلاطین قاجار ، شاهزادگان به عنوان حكام مستبد و خود سر به شهرستانها و ایالات مختلف ایران فرستاده می شدند تا با كمك چماق داران و محافظین كه در اختیار داشتند قدرت سیاسی و منافع شاه را در مقابل حكام محلی و سایر سران محلی حفظ كنند . در مقابل این خدمت ، شاهزادگان و حكام محلی ، حق داشتند در آمد شهرها و ایالات و مناطق را شخصا اخذ كنند و بخشی از آن را به شاه بپردازند و بقیه را برای خود نگاه دارند . به همین جهت شاهزادگان و حكام محلی در مدت كوتاهی ثروتمند می شدند . دربار سلطنتی با فروش مقامات مهم و حراج سازمانهای دولتی و واگذاری آنها به كسی كه مبلغ بیشتری از دیگران به شاه و وزرا می پرداخت ، مخارج خود را تامین می كرد. درنظام حكومت استبدادی قاجارها ، دولت ، دربار و شخص پادشاه مقولاتی تفكیك ناپذیر بودند . شاه در راس سلسله مراتب حكومتی قرارداشت كه مشروعیتش را صرفاً برپایه موقعیت شخصی یا در حقیقت زور فردی بدست می آورد . قدرت وی شخصی و نامحدود بود . اوضاع و احوال كشور بستگی به شخصیت ، خلق و خوی و منش شاه داشت . 1 درنظام استبدادی قاجاری ، هیچ نوع محدودیت عرفی یا قانونی در برابر قدرت شاه وجود نداشت و حق بهره برداری از همه منابع موجود مملكت و انتفاع از نوع حقوق و مزایا برای شاه مجاز بود و بر مردم كشور حق مالكیت داشت . درنظام حكومت استبدادی قاجارها ، دولت ، دربار و شخص پادشاه مقولاتی تفكیك ناپذیر بودندبه عبارت دیگر می توان چنین تصور كرد كه:  « سه قوه حكومت یعنی مقننه، قضاییه و اجراییه در وجود او متمركز است و هیچ گونه قید و تعهدی به او قابل تحمیل نیست و هر كه جز این بیندیشد دست به خون خودش آغشته می سازد . هركاری منوط به اراده اوست . وزیرانش فاقد هرگونه ابتكار و در مقابل اندك مسئولیت اداری برخود همی لرزند . همه سیاست تراوش فكر اوست.» 2 جان فوران درمورد دامنه قدرت استبدادی شاهان قاجار در دوره ی اول حكومت قاجاریه می نویسد :«شاه مانند گذشته از قدرتی پردامنه و مطلق العنان برخوردار بود . اعلان جنگ ، عقد صلح ، بستن پیمان ، واگذاری تیول ، اعطای مناصب ، تعیین و وصول مالیات با او بود . او بالاترین مرجع در نظام قضای كشور محسوب می شد . اختیار مرگ و زندگی همه اتباع كشور در دست او بود . شاه نهایتا می توانست نسبت به مال و منال هریك از شهروندان كشور ادعا داشته باشد . با این اختیارات شكل حكومتی ایران ، استبدادی و آمرانه بود . و این استبداد و آمریت تا پایین ترین سطوح دولت امتداد و باز تاب می یافت.» 3
ساختار قدرت سیاسی در دوره قاجار
در دوره مورد بحث مراتب توزیع قدرت ، عزل و نصب عمال حكومتی . دخل و خرج دولت ، دستور العمل ولایات ، مقاطعه گمركات و مواردی از این قبیل به تصمیم فرمان شاه بود . هر قدرتی كه از او ناشی می شد و به او باز می گشت . كلیه افراد جامعه ، حتی صدر اعظم ، وزیران و ماموران عالی رتبه دولت ، نوكران شاه محسوب می شدند . گاسپار دروویل ، كه در دوره فتحعلی شاه قاجار از ایران دیدن كرده ، در سفر نامه اش راجع به اختیارات شاه چنین می نویسد :« تمام مردم ایران به شاه تعلق دارند و شاه به هر طریقی كه میل دارد ، با آنها رفتار می كند . هر ایرانی به غلامی شاه مباهات می كند ، به طوری كه عنوان قلی (برده) ضمیمه اسم بسیاری از بزرگان است . پادشاه همچنین از آنها كه ناراضی است سلب مالكیت می كند و اموالشان را به زیر دستان خود می بخشد . او می تواند به میل خود هر دختر و زنی را به هر طبقه ای كه تعلق داشته باشد ، تصاحب كند .» 4   محمود احتشام السلطنه در خاطراتش بعد دیگری از اختیارات پادشاه را روشن می كند :« اعمال و برادر زادگان و فرزندان خود و رجال و اعیان و بزرگان مملكت هم از این گونه تعرضات شاه [صدور فرمان ضبط و مصادره اموال دیگران ] مصون نبودند .»  5ادامه دارد.....پی نوشت ها : 1- حمیرا مشیر زاده ، ساختار حكومت پادشاهی و عدم رشد بورژوازی در ایران ، مجله راهبرد  شماره 6 (بهار 1374) ص26.2- محمد رضا فشاهی ، تكوین سرمایه داری در ایران ، تهران : گوتنبرگ، 1360ص21.3- جان فوران ، مقاومت شكننده ، تاریخ تحولات ایران از صفویه تا سالهای پس از انقلاب اسلامی ، ترجمه احمد تدین ، تهران : موسسه خدمات فرهنگی رسا ، 1377،ص214.4- گاسپارد دروویل ، سفر در ایران ، ترجمه منوچهر اعتماد مقدم ، چاپ چهارم ، تهران : شباویز ، 1370،ص182-181.5- محمود احتشام السلطنه ، خاطرات ، به كوشش محمد مهدی موسوی ، تهران : زوار ،1367 ، ص124.علی جان مرادی جوبخش تاریخ تبیان





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1953]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن