واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: آشنايي با شيلي

آمريكايلاتين- همشهري آنلاين:
جمهوري شيلي كشوري در آمريكاي لاتين است كه جزو كشورهاي باثبات سياسي در منطقه محسوب ميشود.
شيلي از شمال با پرو، از شمال شرق با بوليوي و از شرق با آرژانتين همسايه است. در غرب اين كشور اقيانوس آرام قرار دارد.
در حدود 10 هزار سال پيش مهاجران بومي ساكن قاره آمريكا در درههاي حاصلخيز و سواحل كشوري كه امروزه شيلي نام گرفته سكني گزيدند. اينكاها نيز زماني امپراطوري خود را تا نقاطي در شيلي امروزي توسعه دادند.
در سال 1520 فرديناند ماژلان كه قصد داشت از طريق دريا دور دنيا را طي كند، از آبراهه واقع در جنوب شيلي گذر كرد، اكنون بخش جنوبي شيلي كه ماژلان از آن گذر كرده را تنگه ماژلان مينامند.
اما در سال 1540 پدرو در والديويا يكي از افراد تحت فرمان فرانسيسكو پيسارو از فرماندهان اسپانيايي و فاتح پرو، وارد شيلي شد و فرايند تصرف اين منطقه را آغاز كرد. والديويا همچنين باني سانتياگو ، پايتخت امروزي شيلي است.
تصرف كامل شيلي اما با دشواريهاي فراوان همراه بود و نيروهاي الروپايي در اين راه بارها شكست خوردند. قوم ماپوچه در سال 1553 عليه استعمار اسپانيا قيام كرد، اين قيام در نهايت به كشته شدند پدرو والديويال قاتح اسپانيايي شيلي انجاميد. طي سالهاي بعد نيز ماپوچهها چندين بار عليه استعمارگران اسپانيايي قيام كردند.
اشغال اسپانيا توسط قواي فرانسه و برتخت نشستن ژوزف برادر ناپلئون بناپارت در اسپانيا به فرايند استقلال شيلي شتاب بخشيد.در سال 1810 يك ستاد ملي تحت فرمان فرناندو وليعهد در تبعيد اسپانيا تشكيل شد، اين ستاد شيلي را يك جمهوري خودمختار تحت حاكميت پادشاهي اسپانيا اعلام كرد.
اما تلاشهاي بعدي اسپانياييها براي تصرف مجدد شيلي، به منازعات متعددي ميان استقلال طلبان شيليايي و نظاميان اسپانيايي انجاميد. در سال 1817 فرناندو او هيگينزشناختهشدهترين مليگراي شيليايي به همراه خوسه د سان مارتين قهرمان نبردهاي استقلال آرژانتين، دررراس قواي خود از كوههاي آند گذر كردند و در شيلي توانستند در مصاف با قواي سلطنت طلب اسپانيايي آنها را شكست دهند.
متعاقب شكست نيروهاي اسپانيايي در 12 فوريه سال 1818 استقلال شيلي اعلام شد و اين كشور تحت زمامداري او هيگينز قرار گرفت.
سياست در شيلي
قانون اساسي شيلي در شرايط غير معمول و در زمان زمامداري اوگوستو پينوشه ديكتاتور سابق نظامي اين كشور در سال 1980 تصويب شد.
اين قانون در سال 1981 جنبه اجرايي به خود گرفت. پس از شكست پينوشه در همه پرسي سال 1988، مفادي به اين قانون اساسي اضافه شد تا روند تغييرات احتمالي آتي در اين قانون اساسي تسهيل شود.
در سال 2005، ريكاردو لاگوس رييس جمهوري وقت شيلي مصوبههاي كنگره شيلي را به عنوان الحاقيه به قانون اساسي اين كشور افزود.
بر اساس اين تغييرات در قانون اساسي حق انتصاب سناتورها يا انتصاب سناتورهاي مادامالعمر لغو شد. همچنين حق كنار گذاشتن فرمانده نيروهاي مسلح شيلي به رييسجمهور اين كشور واگذار شد. بر همين مبنا دوره زمامداري رييس جمهوري نيز از شش سال به چهار سال كاهش يافت.
در اين اولين دور انتخابات رياست جمهوري شيلي در 11 دسامبر 2005، هيچ يك از چهار كانديداي رياست جمهوري نتوانست 50 درصد آراي لازم براي پيروزي را كسب كند.
در دور دوم نيز ميچله باچلت كانديداي ائتلاف چپ ميانه با سباستيان پينيرا كانديداي ائتلاف راست ميانه به رقابت پرداخت و در نهايت باچلت از اين رقابت پيروز خارج شد.
باچلت در 11 مارس 2006 در مقام رياست جمهوري شيلي سوگند خورد. اين چهارمين انتخاباتي بود كه پس از پايان عصر ديكتاتوري پينوشه در شيلي برگزار ميشد.
براساس قانون اساسي، رييس جمهوري شيلي نميتواند چندين دوره پياپي در انتخابات شركت كند.
شيلي داراي يك كنگره دو مجلسي است؛ مجلس سنا با 38 نماينده ومجلس نمايندگان با 120 عضو. دوره نمايندگي سناتورها هشت سال و دوره حضور اعضاي مجلس نمايندگان در عرصه قانونگذاري چهار سال است.
20 نماينده عضو سناي شيلي از حزب حاكم ائتلاف چپ ميانه هستند. حزب حاكم در مجلس نمايندگان شيلي نيز از اكثريت برخوردار است. در مجلس نمايندگان حزب ائتلاف چپ ميانه داراي 63 كرسي و حزب ائتلاف راست ميانه داراي 57 كرسي است.
قوه قضايي شيلي مستقل عمل ميكند. اين قوه متشكل از يك دادگاه استنياف، دادگاههاي نظامي، يك دادگاه قانون اساسي و دادگاه عالي است.
اقتصاد در شيلي
توليد ناخالص داخلي در اين كشور 234.4 ميليارد دلار است. شش ميليون و 970 هزار نفر نيروي كار اين كشور را تشكيل ميدهند.
نرخ بيكاري در اين كشور 7 درصد است. نزديك 18 درصد از مردم اين كشور زير خط فقر زندگي ميكنند. در سال 2007 نرخ تورم در اين كشور 6.5 درصد بود.
محصولات صادراتي اين كشور شامل مس، ميوه، ماهي، كاغذ و مواد شيميايي است كه به كشورهاي آمريكا (15.6 درصد)، ژاپن (10.5 درصد)، چين (8.6 درصد)، هلند (6.7 درصد)، كره جنوبي (5.9 درصد)، ايتاليا (4.9 درصد)، برزيل (4.8 درصد) و فرانسه (4.2 درصد) صادر ميشود.
محصولات وارداتي اين كشور شامل نفت و محصولات پتروشيمي، مواد شيميايي، تجهيزات الكترونيك، ماشينآلات صنعتي، وسايل نقليه و گاز طبيعي است كه از كشورهاي آمريكا (15.6 درصد)، آرژانتين (12.6 درصد)، برزيل (11.8 درصد) و چين (9.7 درصد) وارد ميشود.
مردم شيلي
جمعيت اين كشور حدود 16 ميليون و 454 هزار نفر با ميانگين سني 31 سال است. اميد به زندگي براي زنان 80 سال و براي مردان 74 سال است.
حدود 0.3 درصد از بزرگسالان اين كشور به بيماري ايدز مبتلا هستند.
70 درصد از مردم اين كشور كاتوليك پيرو كليساي رم هستند. زبان رسمي اين كشور اسپانيايي است.
ارتباطات در شيلي
در اين كشور سه ميليون و 326 هزار خط تلفن ثابت و 12 ميليون و 451 هزار خط تلفن همراه وجود دارد.
شيلي 754 هزار و 375 ميزبان اينترنتي و چهار ميليون و 156 كاربر اينترنت دارد.
شيلي در يك نگاه
مساحت 756،950 كيلومتر مربع
جمعيت 16،454،143 نفر
پايتخت سانتياگو
واحد پول پزو
دامنه اينترنتي cl.
پيش شماره 56+
تاريخ درج: 31 ارديبهشت 1387 ساعت 10:16 تاريخ تاييد: 1 خرداد 1387 ساعت 00:29 تاريخ به روز رساني: 1 خرداد 1387 ساعت 00:28
چهارشنبه 1 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 419]