واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: (IAEA)آشنایی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشنهاد تأسیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی را "دوایت آیزنهاور"، رئیسجمهور آمریکا در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل که به سخنرانی "اتم برای صلح" معروف شد، در سال ۱۹۵۳ مطرح کرد .
وب سایت رسمی(IAEA)بحران های سیاسی – منطقه ای و بین المللی پس از جنگ جهانی دوم و تداوم تلاش برای خلع سلاح هسته ای و متوقف کردن مسابقه تسلیحاتی موجب شد، کنفرانسی مرکب از 82 کشور در سازمان ملل تشکیل و اساسنامه آژانس تصویب شود که در نهایت آژانس بینالمللی انرژی اتمی در 29 ژوئن 1956 رسماً اعلام موجودیت کرد.در 14 نوامبر همان سال مجمع عمومی سازمان ملل موافقتنامه ای در زمینه روابط و همکاری آژانس با کشورها به امضاء رساند و از آن پس بود که آژانس به عنوان یک سازمان بین المللی مستقل مسئولیت هدایت استفاده از انرژی اتمی را در رفاه بیشتر به عهده گرفت.اهداف آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر اساس اساسنامه آن: - ارتقاء کاربردهای صلح جویانه انرژی هسته ای و عدم بکارگیری آن برای اهداف نظامی. - اتخاذ هرگونه تدبیری جهت ارتقاء تحقیقات، توسعه و کاربرد عملی انرژی هسته ای برای مقاصد صلح جویانه. - تهیه مواد، خدمات، تجهیزات، تأسیسات برای تحقیقات و توسعه و کاربرد عملی انرژی اتمی با توجه به نیازهای مناطق در حال توسعه جهان. - ارتقاء مبادله اطلاعات علمی و فنی. - تأسیس و اعمال پادمان برای تضمین این موضوع که کمک های هسته ی یا حمایت های آژانس در مقاصد نظامی بکارگرفته نشود. - تأسیس یا تصویب استانداردهای ایمنی هسته ای.آژانس بین المللی انرژی اتمی از 3 بخش مهم و عمده؛ یعنی کنفرانس عمومی، شورای حکام و دبیرخانه تشکیل شده است.کنفرانس عمومی: کنفرانس عمومی بالاترین رکن و مجمع تصمیم گیرنده آژانس است که سالی یک بار تشکیل جلسه داده و مقر آن در وین است. این رکن متشکل از نمایندگان کلیه دولت های عضو با یک حق رأی می باشد و تصمیمات آن با اکثریت آراء اتخاذ میشود.از مهمترین وظایف کنفرانس انتخاب اعضای شورای حکام، گزارش نحوه فعالیت های آژانس به سازمان ملل و انتخاب دبیرکل آژانس برای مدت 4 سال است.شورای حکام: شورای حکام از دو گروه انتصابی و انتخابی تشکیل شده است. اعضای انتصابی ( اعضای دائم ) طبق اساسنامه شامل 10 عضو از بین پیشرفته ترین دولت های عضو سازمان از حیث تکنولوژی هسته ای در هر منطقه است که توسط کنفرانس عمومی تعیین می گردند. اعضای ( انتخابی ) غیر دائم 15 عضو هستند که آنها نیز توسط کنفرانس عمومی انتخاب می شوند.در سال 1984 تعداد کشورهای شورای حکام به 35 کشور افزایش یافت. مدت دوره های عضویت در شورای حکام 2 سال است. وجه تسمیه این شورا به حکام آن است که به این شورا اختیار حاکمیت و صدور حکم درباره فعالیت های هسته ای داده شده است.دبیرخانه آژانس: دبیرخانه آژانس از تعدادی کارمند و یک دبیرکل در رأس آن تشکیل شده که برای یک دوره 4 ساله به پیشنهاد شورای حکام و تأیید کنفرانس عمومی انتخاب می شود. دبیرکل دبیرخانه مسئولیت اداره امور جاری آژانس را برعهده دارد.
عضویت ایران در آژانس:ایران از همان ابتدای تأسیس سازمان در سال 1956 (1335) به عضویت آن درآمد. ایران پس از انقلاب اسلامی دارای نمایندگی دائم در آژانس شد که این دفتر در سفارت جمهوری اسلامی ایران در وین میباشد.دولت ایران پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای را در سال 1970 (1349) امضاء کرد.آژانس تا سال 1990 (1369) بازرسی های معمولی خود را از ایران، سالی یک بار انجام می داد، ولی از این تاریخ به بعد بازرسی های معمول به دوبار و سپس به چهار بار در سال افزایش یافت. آشنایی با ایران هسته ایعلاوه بر این بازرسی ها به علت تبلیغات وسیع و منفی دولت آمریکا علیه فعالیت های صلحجویانه هسته ای ایران، مبنی بر ادعای تلاش ایران جهت دستیابی به سلاح هسته ای، جمهوری اسلامی ایران از آژانس درخواست کرد که از تاسیسات ایران بازدید به عمل آورد.آژانس نیز متعاقب این درخواست در سال های 1372 و 1373؛ دو بار از تاسیسات ایران بازرسی کرد و صلح جویانه بودن فعالیت های هسته ای ایران را مورد تایید قرار داد.ایران پس از انقلاب اسلامی دارای نمایندگی دائم در آژانس شد که این دفتر در سفارت جمهوری اسلامی ایران در وین میباشدسازمان انرژی اتمی ایران:تشکیل این سازمان در ایران به سال 1335 برمی گردد که طی آن مجلس شورای ملی ایجاد مرکز اتمی دانشگاه تهران را تصویب کرد. سال بعد کلنگ احداث این مرکز در زمینی به مساحت 28 هکتار در شمال تهران زده شد.سال بعد اولین راکتور 5 مگاواتی آموزشی و تحقیقاتی آماده به کار شد و در اسفند 1352 مقدمات تشکیل سازمان انرژی اتمی ایران رسما آغاز شد و در نهایت در فروردین ماه سال 1353 سازمان انرژی اتمی ایران شروع به کار کرد و بلافاصله قرارداد ساخت 4 واحد نیروگاه هسته ای با شرکت های آلمانی و فرانسوی را منعقد کرد.پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شرایط جدیدی در ایران و در سازمان انرژی اتمی ایران بوجود آمد و سازمان را که برای ساخت و تکمیل 4 راکتور فوق الذکر در بوشهر و دارخوین تعهدات سنگینی را عهدهدار شده بود به تجدید نظر واداشت.محور اصلی فعالیت جدید سازمان، علاوه بر خدمات کاربردی و توسعه علوم و فنون هسته ای، تکامل چرخه سوخت و انجام غنی سازی اورانیوم در داخل کشور و هم چنین اجرای پروژه های نیروگاه های هسته ای در کشور است.(IAEA-Board of Governors)آشنایی با شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی شورای حکام از ارکان آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که از 35 کشور منتصب و منتخب در مجمع عمومی این آژانس تشکیل شدهاست. شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی عموماً پنج بار در سال، در ماههای مارس و ژوئن، دو بار در سپتامبر ( پیش و پس از جلسه مجمع عمومی ) و در دسامبر - تشکیل جلسه می دهد.
شورای حکام در نشست های خود به بررسی و ارایه توصیه به مجمع عمومی در خصوص حساب ها و برنامه های آژانس بینالمللی انرژی اتمی می پردازد و درخواست نامههای عضویت و بودجه را بررسی می کند.این نهاد همچنین به تأیید توافقنامه های پادمانی و انتشار استانداردهای ایمنی آژانس می پردازد و مسئولیت انتصاب مدیرکل آژانس را با تایید مجمع عمومی دارد.اعضای شورای حکام در سالهای 2007 تا 2008آرژانتین، آفریقای جنوبی، آلبانی، آلمان، آمریکا، اتریش، اتیوپی، استرالیا، اکوادور، الجزایر، انگلیس، ایتالیا، ایرلند، برزیل، بولیوی، پاکستان، تایلند، چین، روسیه، ژاپن، سوئیس، شیلی، عراق، عربستان، غنا، فرانسه، فنلاند، فیلیپین، کانادا، کرواسی، لیتوانی، مغرب، مکزیک، نیجریه و هند. میلنکو اسکونیک سفیر و نماینده دایم شیلی ریاست شورای حکام را در سالهای 2007 تا 2008 بر عهده داشت. او جانشین ارنست پتریچ، سفیر و نماینده دایم اسلوونی شده است .ماریو هورواتیچ، سفیر کرواسی و فرانک کوگان، سفیر ایرلند نیز معاونان رئیس شورای حکام در این دوره بودند.انصار پرویز از پاکستان نیز ریاست سالهای 2010 تا 2011 را برعهده داشت.قبس زعفرانیبخش سیاست تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 701]