واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: قزوين پايتخت هنر خوشنويسي ايران ((۱
خط و زبان از پديدههايي هستند كه در انتقال مفاهيم و ايجاد ارتباط از ابتداي خلقت در اختيار بشر بوده است.
هنوز از نوع خط و زبان انسانهاي اوليه و چگونگي ارتباط آنها چيزي بدست نيامده است ولي باستان شناسان،نقاشيهاي درون غارها را مهمترين وسيله ارتباطي و در حقيقت خط اوليه انسانها ميدانند.
بعدها درتمدنهاي بزرگي چون تمدن مصر باستان،ازخط هيروگليف(تصويري) استفاده ميشد و پس از آن در كشورهاي باستاني بين النهرين مثل سومر براي اولين بار خط مشهور ميخي كشف شد.
ايرانيان هم اين خط را حدود سه هزار سال پيش آموختند كه نمونه آن به زبانهاي فارسي باستان دركوه بيستون ، گنج نامه همدان ، استخرفارس و پاسارگاد باقي است .
خط رسمي ايران درقبل ازاسلام خط پهلوي بود كه دركنار آن ، خط ديگري بنام دبيره يا خط اوستايي نيز به وجود آمد.
پس از گسترش اسلام در ايران ، الفباي فارسي دري با استفاده از الفباي عربي و پهلوي به وجود آمد، كه در ابتدا به خط كوفي معروف شد.
يافتههاي تاريخي نشان ميدهد كه انسان پس از كشف خط به فكر نوشتن آن به زيباترين وجه بود و اوج آن در فرمانهاي شاهي در قالب الواح زرين ، سيمين و يا الواح گلي از پيشينيان در موزهها به يادگار مانده است .
حجاري و منبت كاري كلدانيها، يونانيها و مصريها و خلق آثار زيبا بر آجرهاي معرق ، چوبهاي گرانبها و الواح و كتيبههاي متعدد گواه اين معنا است .
ايرانيان از ديرباز به هنر خوشنويسي و خطاطي علاقه مند بودند به نحوي كه خوشنويسان دوره اسلامي خط كوفي را ماخذ قرار داده و بسياري از آثار گرانبهاي معنوي خود را به زيبايي ماندگار كردند.
قرآنهاي خطي و بسياري از كتب ارزشمند ديگر حاصل تلاشي است كه هنرمندان دوره اسلامي انجام دادند.
به اعتقاد برخي كارشناسان خط كوفي ، بنايي ، محقق ، ثلث و نسخ ، تعليق و ميداني ، رقعه ، نستعليق و شكسته نستعليق ازجمله انواع خط هستند كه خوشنويسان مسلمان از آن بهره ميبرند. #;۱۶۰
البته در كشور ما چهار خط نستعليق ، شكسته نستعليق ، نسخ و ثلث رايج ترين آن ميباشد.
در اين ميان قزوين با بيش از هشت قرن سابقه تاريخي در هنر خوشنويسي سهم بزرگي در اعتلاي اين هنر دارد، بطوريكه تاريخ خوشنويسي در قزوين از قرون پنجم و ششم هجري آغاز و در دوره صفويه به اوج خود ميرسد.
بيش از ۱۰۰خوشنويس از اين شهر برخاستهاند كه بسياري از آنان به نوبه خود موجب اعتبار فرهنگ اسلامي كشورمان بوده اند.
ميرعماد حسني قزويني در دوره صفويه ، ميرزا زين العابدين معجزنگار در زمان زنديه و ملك محمد و عمادالكتاب در دوره قاجاريه از جمله سرآمدان اين هنر ميباشند كه در آسمان هنرخط در جهان درخشيده اند.
هر يك از اين هنرمندان بنيانگذار و ابداعكننده سبك و شيوههاي خاص در خط بودهاند كه ديگر خوشنويسان كشور به آنان تاسي جسته و آن را دنبال كرده اند.
آثار تعداد زيادي از اين هنرمندان همانند ميرعماد قزويني به اكثر موزههاي جهان راهيافته است .
به گفته محمدباقر آصف زاده نويسنده كتاب قزوين در گذرگاه هنر بسياري از سرزمينها از قبيل تركيه ، حجاز، هندوستان و پاكستان از اين هنرمندان اسلامي الگو پذيرفتهاند و آثار خطي آنان موجب نشر فرهنگ و معارف اسلامي در اقصي نقاط جهان شده است .
به همين دليل قزوين درنظر اهل هنر به شهر خوشنويسان و پايتخت خوشنويسي شهرت يافته است .
خوشنويس برجسته قزويني در گفت وگو با ايرنا گفت : هنر خوشنويسي يكي از اصيلترين و كاربرديترين هنرهاي اسلامي است و هنرمندان خوشنويس ، نقش موثري درنشر فرهنگ اسلامي داشته و دارند.
استاد ابوالحسن محصص مستشاري افزود: خوشنويسي يك هنر مقدس است كه به دليل سر و كار داشتن با آيات الهي و كلام وحي و واژههاي عرفاني و ادبي ، و هماهنگي بين اجزا و هارموني موجود در اعماق روح و روان بيننده نفوذ مي كند.
وي اظهار كرد: هويت فرهنگي هر جامعهاي بستگي به آثار فرهنگي ، هنري و دانشمندان و هنرمندان آن جامعه در زمانهاي مختلف دارد.
اين استاد خوشنويسي اضافه كرد: تاريخ كشور ما نشان ميدهد در هر عصر و دورهاي كه هنرمندان مورد توجه بودهاند آثار جاودانه تري خلق كرده اند و در واقع هنر در سايه حمايتها به وجود ميآيد و جاودانه ميشود.
محصص تصريح كرد: در دوران حكومت هخامنشيان ، ساسانيان و صفويه ، هنرمندان مورد حمايت بودهاند و شاهكارهاي هنري موجود درحمايت حكومتهاي وقت جاودانه شدند.
وي با اشاره به اينكه درك هنر و حق شناسي مهمترين خواسته هنرمندان است افزود: در شرايط فعلي بيشتر وقت هنرمندان به جاي پرداختن به هنر، صرف مسايل معيشتي و دغدغههاي زندگي ميشود.
محصص گفت : در حال حاضر تنها ميراث دار، حافظ و تداومدهنده اين هنر ارزنده انجمن خوشنويسان ايران در سراسر كشور است .
ادامه دارد.....
سه شنبه 31 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 915]