واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: برنامه پیشنهادی برای ایام نوروز !
برای داشتن روزها وایامی پر بار سرشار از شادی و نشاط ومفقیت ، همیشه داشتن یک برنامه منظم ومنسجم می تواند براین موفقیت ها وپیروزی ها بیافزاید. ایام عید نیز از این قائده مستثنی نبوده و اگر خواهان داشتن ایامی شیرین وپرباری هستیم ، خوب است که در ابتدای سال نو برنامه ای را برای ادامه زندگی خویش قرار دهیم .برای بهره برداری به شکل زیبا و عالی از اوقات فراغت ، لازم است برنامه ای در راستای اهداف خویش ریخته و از ویژگی های برنامه ی صحیح اطلاع داشته باشیم تا بتوانیم طبق آن برنامه ای را وضع نماییم ؛یک برنامه خوب باید: 1. متناسب با روحیات فردباشد، 2. سطح دانش و معرفت فردرا بالا ببرد. 3. نشاط آور و شادی بخش باشد. 4. از نظر اقتصادی با صرفه باشد. حال با توجه به مطالب فوق، برنامه هایی را از باب پیشنهاد جهت پر کردن اوقات فراغت بیان می نماییم : - مطالعه کتاب ها و مجلات مفید و آموزنده این که چه کتاب هایی برای شما مفید است، بستگی به علاقه و نیازهای افراد دارد. اگرافرادبخشی از اوقات فراغت روزانه خودرا به طور منظم به مطالعه اختصاص دهند نه تنها سطح دانش و معلومات خود را بالا می برند، بلکه موجب خشنودی خداوند و اهل بیت(ع) را هم فراهم می کنند. امام صادق(ع) در حدیثی می فرماید: «دوست ندارم جوانی از شما را ببینم، مگر آن که روز او به یکی از دو حالت آغاز شود، یا عالم و دانشمند باشد، یا فراگیرنده علم . »(بحارالأنوار، ج 1، ص 170.) - صله رحم و پذیرایی از میهمان یکی از سرگرمی های خوب و سازنده شرکت در مهمانی ها و پذیرایی از مهمان است، به شرطی که ؛ اولاًهدف رضای خدا باشد و از چشم و همچشمی به دور باشد. ثانیاً، خسته کننده و بیش از حد نباشد. ثالثاً، با افراد و خانواده های مؤمن و با ادب رفت و آمد کنیم. امام حسن عسكری (ع ) می فرماید:« لیس منا من لم یحاسب نفسه فی كل یوم ان عمل خیرا، استزاد و ان عمل سوئا استغفرالله ؛ از ما نیست كسی كه در شبانه روز لااقل یك بار محاسبه نفس نداشته باشد، اگر عمل خوبی از او سرزده از خدا بخواهد كه توفیق او را زیاد كند و اگر عمل بدی سر زده، از خداوند طلب بخشش نماید»- تفریح و شادییکی از نیازهای مهم انسان تفریح و شادی است. تفریحاتی مثل رفتن به پیک نیک، تماشای فیلم و تئاتر، رفتن به کنار دریا و مانند آن نیز مفید و مورد سفارش اسلام واقع شده است .یکی از لذت بخش ترین تفریحات سالم، مسافرت است. قرآن مردم را به گردش در زمین فرمان داده تا از طریق آن، با وضع گذشتگان آشنا شوند و علل انحراف و انحطاط جوامع را به خوبی دریابند و به هدف زندگی پی ببرند. 5گردش، چون جاری شدن آب است که از آلودگی و فساد آن مانع می شود؛ ولی سکون و در جاماندن، موجب آلودگی است؛ البته همان طور که ذکر شد، سیر و سفر و مطالعه در طبیعت یا دفتر تکوین، علاوه بر جنبة تفریحى، آثار تربیتی و معرفتی کم نظیری نیز دارد؛ تا جایی که خلقت آسمان ها و زمین، شب و روز، ماه و خورشید و...، نشانه هایی از علم و قدرت و حکمت خداوند میباشند.
شاید بر همین اساس، امام کاظمعلیه السلام ما را به تنظیم اوقات و چگونگی تأمین نیازهای انسان سفارش میکند و می فرماید: اوقات خودتان را به چهار بخش تقسیم کنید: « بخشی را به ارتباط با خداوند متعال و راز و نیاز با او و بخشی دیگر را به کار و تلاش و تحصیل علم و آنچه به معاش و زندگی مربوط است، اختصاص دهید؛ بخش سوم را به معاشرت با دوستان و افراد مورد اعتماد که عیوب و زشتیهای رفتاری و اخلاقیتان را به شما معرفی می کنند و در باطن از روی اخلاص به شما علاقهمندند بپردازید و بخشی را نیز برای لذتهای حلال و استراحت و تفریح خالی نگه دارید؛ زیرا در پرتو همین ساعات و اوقات تفریح و استراحت می توانید به خوبی در سه بخش دیگر موفق باشید و حق آنها را بگزارید.»(تحف العقول ،صفحه 433)- در این ایام که فرصت بیشتری در اختیار داریم ، چه خوب است که به محاسبه اعمال خود قدم بگذاریم ، «حَاسِبُوا أَنفُسَکُم قَبلَ أَن تُحَاسِبُوا وَزِنُوا قَبلَ أَن تُوزَنُوا وَ تَجهَزُوا لِلعَرض الاَکبَر. پیش از آن که به حساب شما برسند، خود را محاسبه کنید و قبل از آن که شما را بسنجند خویش را بسنجید.»هر روز بعد از نمازهایمان مقداری با خود خلوت كنیم و با یاد آورى سوره شریفه «وَ الْعَصْرِ اِنَّ الاِْنْسانَ لَفى خُسْر» نفس خویش را مورد خطاب قرار داده و بگوییم: «ارزنده ترین سرمایه من، عمر من است که تنها سرمایه رسیدن به حیات ابدی و سعادت جاوید است، ضایع کردن و صرف کردن آن در نافرمانی خدا و ارتکاب جرم و گناه مرا دچار خسارتی بزرگ خواهد كرد. مگر این كه كالایى از آن گرانبهاتر به دست آورم، كالایى كه در همان سوره در ادامه آیات آمده است: «اِلاَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الْصّالِحاتِ وَ تَواصَوا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوا بِالصَّبْرِ; مگر كسانى كه ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند، و یكدیگر را به حق سفارش كرده و یكدیگر را به شكیبائى و استقامت توصیه نموده اند!» نکند خسارت دیده و حسرت زده با پیک مرگ رو به رو شویم و در آخرت از زیان كاران باشیم !دوری از محاسبه نفس ، دوری از اهل بیت می باشد!مگر كسانى كه ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند، و یكدیگر را به حق سفارش كرده و یكدیگر را به شكیبائى و استقامت توصیه نموده اند!امام حسن عسكری (ع ) می فرماید:« لیس منا من لم یحاسب نفسه فی كل یوم ان عمل خیرا، استزاد و ان عمل سوئا استغفرالله ؛ از ما نیست كسی كه در شبانه روز لااقل یك بار محاسبه نفس نداشته باشد، اگر عمل خوبی از او سرزده از خدا بخواهد كه توفیق او را زیاد كند و اگر عمل بدی سر زده، از خداوند طلب بخشش نماید.»
منظور از محاسبه این است که هر کس در پایان هر روز یا حداقل هرهفته و ماه و سال کارهای خود را حسابرسی کند و عملکرد خود را در مورد خوبی ها و بدی ها و طاعت و نافرمانی را دقیقا محاسبه کند و همانند تاجری دقیق که در پایان روز یا هفته و ماه و سال، حساب های تجاری خود را بررسی می کند و سود زیان خویش را مورد مطالعه قرار می دهد، به یک محاسبه الهی و معنوی دست زند و همین دقت و موشکافی را در مورد اعمال و رفتارش اعمال نماید. اگر اعمالش نیک و خداپسند باشد خدا را شکر کند و دوام آن را از خداوند بخواهد و اگر گناه و خلافی از او سرزده از خدا طلب آمرزش کند و از استمرار آن جلوگیری کند و در جبران آن و محو آثارش بکوشد. در واقع اگر بعد از مرگ و در عالم قیامت به حساب ما رسیدگی کنند و همه افکار و حرکت و سکون و گفتار و سکوت ما را مورد محاسبه قرار دهند کار از کار گذشته و فرصتی برای جبران خطاها و زمانی برای پاک کردن گناهان و استغفار باقی نمانده است، ولی اگر در همین دنیا خود قاضی پرونده خود باشیم و به اعمال خود رسیدگی کنیم در صورت ناروا بودن اعمال و زشت بودن رفتارمان می توانیم در صدد جبران برآئیم و پیش از فرا رسیدن مرگ و بسته شدن پرونده اعمال، زشتی ها و گناهان را با آب توبه و انابه از دفتر کردار مان بزداییم و با اعمال صالح و خداپسند، گناهان را به حسنات و نیکی ها تبدیل نماییم.چه ایامی بهتر از ایام تعطیلات که انسان فرصت و فراغ بیشتری برای انجام چنین کاری دارد .- در این ایام به آداب و اعمالی که خواسته وناخواسته از ما فوت شده ، بپردازیم ؛ نمازهای قضایمان را به جا آوریم ، اگر دلی را شکسته ایم ،صاحب آن را از خود راضی و خشنود سازیم و هزاران کار دیگری که هر انسانی با اندکی تأمل به آن پی خواهد برد .- در این ایام به تمرین مستحبات برای ملکه شدن در وجودمان بپردازیم و نکات اخلاقی و عبادی را در خود تقویت کنیم .- اگر تا الان در وقت بجا آوردن نمازهایمان سهل انگاری می کردیم ، تصمیم بگیریم که در سال جدید در بجا آوردن آنان در اوقات خود ، مصمم تر عمل نماییم.- اگر تا کنون از آیات نورانی قرآن فاصله داشته ایم ، بین خود و آیات آشتی برقرار کرده و خود را با آنان پیوند دهیم .- سعی کنیم در این تعطیلات به خواندن نماز شب اهتمام بیشتری داشته و خواندن این مستحب مؤکّد را در خود شکوفا سازیم .به امید آنکه ایام خوش و پرباری را سپری نماییم و بعد از تعطیلات جایی برای پشیمانی از عملکرد گذشته مان نداشته باشیم .فرآوری: زهرا اجلالبخش دین تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 536]