واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: قدرش را بدانتوصیه هایی از علما درباره غنیمت شمردن فرصتها
بسم الله الرحمن الرحیمشاید همه ما این کلام زیبای امیر مؤمنان صلوات الله علیه را شنیدهایم که «الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَیْر» (1)؛ فرصت مانند ابر از افق زندگى میگذرد، مواقعى كه فرصتهاى خیرى پیش مىآید غنیمت بشمارید و از آنها استفاده كنید. (2)چنان که میبینید فرصتها به ابرهایی تشبیه شدهاند که در حال حرکتاند، اما گویا ثابتاند و ما متوجه عبور آنها نیستیم. همچنین بیان پند آمیز دیگری از آن بزرگوار در نهج البلاغه هست که: «إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ غُصَّة» (3)مرحوم «آقا جمال الدین خوانسارى» در شرحی که بر غرر الحكم دارند، درباره این کلام مولا میگویند: «ضایع كردن فرصت غصّه است. «غصّه» چیزى است كه در گلو ماند و فرو نتوان برد؛ یعنى هر كه فرصت را ضایع كند، بعد از آن كه خبر دار شود آن غصّه باشد در گلوى او كه علاج نتواند كرد و همیشه در حسرت و ندامت آن باشد.» (4) یکی از فرصتهایی که همه خصوصا طلاب جوان باید قدرش را بدانند، دوران تحصیل و دوران جوانی است. چرا که سرمایههایی که در این دوران دارند، بیبدیل و باز نیافتنی است.
«آیت الله شیخ محمد کوهستانی» همواره طلاب را به درس خواندن و استفاده صحیح از فرصتها نصیحت می فرمود و در این راستا گاهی به طلاب سفارش می کرد که:«طلبه باید سوره واقعه را حفظ نماید و پس از نماز عشا در بین راه مسجد و مدرسه آن را قرائت کند، وقتی که به حجره آمد پس از صرف شام مشغول مطالعه گردد.» (5) حجت الاسلام جبارزاده یکی از سفارشهای حکیمانه آیت کوهستانی را چنین بازگو می کند: موقعی که در حوزه علمیه «نوکنده» در خدمت آیت الله نصیری -ره- درس میخواندیدم؛ به اتفاق چند تن از دوستان طلبه به زیارت آیت الله کوهستانی مشرف شدیم. موقع خداحافظی طبق معمول آقا جان ما را تا دم درب حسینیه و نزدیک پل بدرقه کردند، آن گاه با مهربانی و رأفت فرمودند:«این کرایه ای که برای رفت و برگشت داده اید، خوب است خرج خودتان کرده و هر چه بهتر درس بخوانید؛ اکنون شما هم کرایه زیادی از جیب دادید و هم مقداری وقت صرف رفت و آمد کردید. خوشحالی من به این است که شما خوب درس بخوانید و از عمر و وقت و جوانی تان بهتر و بیش تر در دوران تحصیل استفاده نمایید، آن وقت من نیز شما را بیش تر دوست می دارم.»پس از استماع موعظه پدرانه با جناب ایشان روبوسی نموده و خداحافظی کردیم. (6)
«آیت الله العظمی بهاء الدینی» درباره غنیمت شمردن فرصتها میفرمودند:«همین که ده روز یا بیشتر برای مسافرت به شهری می رفتم از فرصت استفاده می کردم، مباحثه و مذاکره علمی می گذاشتم. مواظب بودم وقتم تلف نشود. تفریح من در ایام تحصیل فقط تغییر آب و هوا بود.» (7) و آن گاه که از دوران طلبگی سخنی به میان می آمد، میفرمودند:«ما برای رفتن از منزل به فیضیه، سعی می کردیم مسیری را انتخاب کنیم که خلوت باشد، تا بتوانیم روی درسها و مباحث تفکر کنیم. از کوچه باغها عبور می کردیم تا به فیضیه برسیم و در طی مسیر روی مطالب فکر میکردیم. لذا این مدت هم وقت ما به تفکر و مطالعه می گذشت.» (8) یکی دیگر از فرصتهای گرانبها که باید غنیمت شمرد، فرصتهای تبلیغی است.«مرحوم آخوند تربتی» میفرمود: «من به تجربه دریافته ام که به مردم بسیار که بگوئیم، اندکی اثر میکند»برای همین از هر فرصتی برای موعظه مردم استفاده میکرد، حتی به این امید که اندکی اثر کند. (9) الحمد لله رب العالمینپی نوشت ها:(1) نهج البلاغة، ص471؛ بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج68،337؛ تفصیل وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، ج16، ص84، باب استحباب انتهاز فرص الخیر و المبادرة به عند الإمكان(2) ترجمه از الحدیت - روایات تربیتى، ج2، ص369، استفاده از فرصت(3) نهج البلاغة، ص489؛ تصنیف غرر الحكم و درر الكلم، ص474، عدم اغتنام الفرص و آثارها؛ بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج68، ص217(4) شرح آقا جمال الدین خوانسارى بر غرر الحكم، ج1، ص272، شماره1083(5) کتاب بر قله پارسایی(6) همان(7) کتاب آیت بصیرت(8) همان(9) کتاب فضیلتهای فراموش شدهرهنما، گروه حوزه علمیه تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 311]