واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: هزار راه نزدیك
برنامه این راه نزدیك است مخاطبان را با مهارتهای زندگی آشنا میكندبرنامههای تركیبی خانوادگی ـ اجتماعی كه واجد قابلیتهای روانشناختی بوده یا به آسیبشناسی مشكلات و مسائل خانوادگی و زناشویی میپردازند، اكنون بیش از 2دهه است كه در صدا و سیمای ما جا باز كرده و اگر منصفانه بنگریم همواره مخاطبان خوبی هم داشتهاند.اكنون چند هفتهای است كه برنامهای با عنوان «این راه نزدیك است» به تهیهكنندگی بهروز مفید از شبكه 2 در حال پخش است كه سعی میكند در شمایلی متفاوت و جذابتر نه فقط به آسیبشناسی و بازشناسی علمی مسائل خانوادگی بپردازد بلكه با برجسته كردن سویه ایجابی و كاركردی ماجرا، نگاهی عملیاتی تر به این مقوله داشته باشد و بر مبنای الگوی «حل مساله» پیش برود. بهروز مفید كه همزمان تهیهكنندگی سریال «گمشده» را به عهده دارد، در آنجا نیز تلاش كرده است سرگشتگی و بلاتكلیفی انسان مدرن را در قالب یك ساختار داستانی و سینمایی بیان كند. برنامه «این راه نزدیك است» بیش از آنكه از تلخیها و ناكامیها و بخشهای تاریك و سیاه زندگی مشترك یا اخلاق فردی و اجتماعی سخن بگوید، تلاش كرده با یك رویكرد مثبتنگر، مخاطبان را متوجه مهارتها و تكنیكهای سازندهای كند تا آنها بتوانند با امید و ترس و اضطراب كمتر به حل مسائل فردی و خانوادگی خود بپردازند. برای پربار شدن و برجستهتر شدن این رویكرد مثبتگرا دستكم 3 مولفه و تمهید خلاقانه مورد استفاده قرار گرفته كه به نظر میرسد از قابلیت خوبی به لحاظ رسانهای و روانشناسی مخاطب برخوردار بوده و میتواند سازندگان این برنامه را به اهداف خود برساند. یكی استفاده از صدای منوچهر والیزاده برای گفتار متن و به اصطلاح نریشن برنامه كه با توجه به صمیمیت و گرما و محبتی كه در صدای او وجود دارد، كلمات و جملات مثبتاندیشانه جان میگیرد و در انتقال روح پیام به مخاطب كمك زیادی میكند. برخی صداها پر از امید و صلابتند و انتخاب منوچهر والیزاده برای خواندن متن گفتارهای برنامه بسیار هوشمندانه صورت گرفته است. دوم استفاده از افراد حقیقی یا زن و شوهرهایی كه زندگی موفقی دارند و تجربیات خود را در اختیار دیگران میگذارند. برخلاف برنامههای مشابه كه همواره از روش سلبی استفاده كرده و با نشان دادن اختلافات زناشویی یا نمایش صحنههای واقعی از دادگاههای خانوادگی، به آگاهی یا تنبه مخاطب میپرداختند در اینجا با برجسته كردن نقاط قوت و وجوه مثبت زندگی زوج تلاش میشود تا الگوهای رفتاری صحیح و مثبت به تصویر كشیده شود. عامل سوم استفاده بهینه و مفیدتر از تكنیكهای گرافیكی و زیباشناسی تصویر است كه رنگ و لعاب شادتری به برنامه داده و بر نشاط و شادابی آن افزوده است. از جمله ویژگیهای مثبت دیگراین برنامه میتوان به پرهیز از كلیگویی و پرداختن به جزئیات مسائل رفتاری اشاره كرد كه دستكم موجب میشود صورت مساله بدرستی طرح شود كه این خود به لحاظ روانشناختی و تكنیكهای مشاوره و رواندرمانی اولین گام مهم در گرهگشایی و رمزگشایی از مشكل و معماست. بهرهگیری از برخی جملات و كلمات قصار و مثبت در بستر این ساختار گرافیكی و زیباییشناسی تصویر هارمونی جذابی بین فرم و محتوا ایجاده كرده كه اگر دچار شعارزدگی نشود و به شكل معقول و محدودی از این الگو استفاده شود، میتواند به عنوان پسزمینه كار در ضمیر ناخودآگاه مخاطب ثبت و نهادینه شده و اثر درمانی خود را در بلندمدت بگذارد. استفاده از تستهای روانشناسی و ترغیب مخاطب به آزمایش خود با آن نیز یك ایده تازهای بود كه میتواند به ارتباط دوسویه بیننده و رسانه كمك كند و مخاطب را از انفعال خارج نماید.از جمله ویژگیهای مثبت دیگراین برنامه میتوان به پرهیز از كلیگویی و پرداختن به جزئیات مسائل رفتاری اشاره كرد كه دستكم موجب میشود صورت مساله بدرستی طرح شود كه این خود به لحاظ روانشناختی و تكنیكهای مشاوره و رواندرمانی اولین گام مهم در گرهگشایی و رمزگشایی از مشكل و معماست. به قول معروف طرح درست مشكل یا به عبارت بهتر فهم درست مشكل خود نیمی از مشكل را حل خواهد كرد. البته به حضور كارشناسان خبره و خوش بیان نیز باید توجه داشت. چه بسیار روانشناس و كارشناسی كه سواد و دانش حرفهای لازم را دارد اما از بیان درست و اثرگذار آن عاجز است. مثلا دكتر عیسی جلالی به عنوان یكی از كارشناسان مشهور این برنامه از قدرت بیان و ذهن منسجمی برخوردار است كه سابقه رسانهای در برنامههای دیگر صدا و سیما را داشته و مخاطبان در مقابل سخنان او گوش شنوایی دارند. گاهی كارشناسان برنامه همچون بازیگران محبوب سینما از قدرت نفوذ بالایی در بین مخاطبان برخوردارند كه استفاده از آنها میتواند رضایت مخاطبان را تا حدود زیادی تامین كند. این محبوبیت البته به قدرت كارشناسی و شیوه ارتباطی آنها با مخاطبان بستگی دارد. بسیاری از كارشناسان مسائل تربیتی و خانواده مشاوره دادن را با نصیحت كردن اشتباه گرفته و ظرافت این تفاوت و تاثیرات عاطفی و حسی آن بر مخاطب توجه ندارند. مخاطبان چنین برنامههای پای تلویزیون نمینشینند كه نصیحت شوند، آنها با تماشای این برنامهها در جستجوی راهی هستند تا بتواند به آنها كمك كند، مسیر درست را انتخاب و رفتار صحیح را برگزینند. قطعا برای نشان دادن راه و چاه مقداری از همدردی و همسویی با مراجع لازم است. بیینده هدفمند انتظار دارد تا لحن برنامه و رویكرد كارشناسان به گونهای باشد كه با وی همدرد و همزبان باشد. در این صورت است كه وقتی برای برونرفت از یك بحران شخصی و خانوادگی از سوی مجری یا كارشناسان برنامه نسخه و راهحلی ارائه میشود مخاطب آن را پذیرفته و احساس كند كه این راه، نزدیكترین راهی است كه او را به مقصد میرساند. سید رضا صائمی / جامجمتنظیم برای تبیان : مسعود عجمی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 358]