واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: مدارس عشايري در فصل سرما امكانات ميخواهند جام جم آنلاين: با اولين سوز سرما در هر سال، دغدغه نظام آموزش كشور در مورد امكانات سختافزاري مدارس جان تازهاي ميگيرد. يكي از مهمترين دغدغهها مدارس مناطق محروم و بويژه چادرنشينان عشاير است كه با توجه به ابراز نگراني وزير آموزش و پرورش بر تداوم كسري بودجه 6000 ميليارد توماني بعيد به نظر ميرسد، وضعيت اين مدارس امسال زمستان بهبود يابد. معاون عمراني وزارت آموزش و پرورش كه بتازگي خلعت معاونت عمراني وزارت كشور را بر تن كرده است از برگزاري جشن كپرزدايي در نظام آموزش كشور تا دهه فجر امسال خبر ميدهد. به گفته اين مسوول، 80 درصد مدارس كپري برچيده شده و تنها 20 درصد آن باقيمانده كه تا بهمن امسال اين مقدار هم برچيده خواهد شد اما علاوه بر 629 مدرسه كپري، 1700 مدرسه چادري نيز كه اغلب متعلق به چادرنشينان عشاير است، در سطح كشور وجود دارد كه هنوز معلوم نيست آيا با اختصاص بودجه جداگانه قرار است مدارس چادري هم برچيده شود و آيا دولت مكانيزم جديدي براي احداث مدارس و برچيده شدن كپرها و چادرها دارد؟ وضعيت مدارس عشايري مدارس عشايري از جمله مدارس محروم و البته مظلوم كشور است كه با توجه به تمركز گريزي و به دور بودن از مناطق پرجمعيت شهري، ميزان محروميت بالاتري دارد. آنچه از وضعيت اين مدارس منتشر شده اين است كه حدود 2 درصد جمعيت كشور، عشاير هستند و بين 167 تا 175 هزار دانشآموز عشاير در كشور وجود دارد كه در سالهاي گذشته با رشد حدود 50 درصد روبهرو بوده است. در حال حاضر بيشترين جمعيت عشاير دانشآموزي در استانهاي سيستان و بلوچستان، خوزستان و آذربايجان غربي ساكنند كه حجم بالاي آنها در دوره ابتدايي تحصيل ميكنند. براساس آمارهاي موجود بيش از 125 هزار نفر در دوره ابتدايي، حدود 35 هزار نفر در مقطع راهنمايي و بيش از 12 هزار نفر دبيرستاني و پيشدانشگاهي هستند. جالب اين كه 91 درصد اين مدارس به صورت مختلط اداره ميشود و آموزش و پرورش هنوز نتوانسته براساس دستورالعمل كلي اين وزارتخانه كلاسهاي تفكيك شده راهاندازي كند كه البته يكي از دلايل آن سيار و چادري بودن بسياري از كلاسها و نبود دانشآموزان دختر و پسر به تعداد مناسب براي تشكيل كلاس جداگانه است. اداره كل آموزش و پرورش عشاير گزارش ميدهد كه 31 درصد مدارس عشايري با تعداد 1849 واحد چادري و 454 واحد آموزشي همكپري هستند، كه بيشترين آنها در استانهاي سيستان و بلوچستان قرار دارد، با كمي دقت ميتوان پي برد كه از اين استانها همواره به عنوان مناطق محروم ياد كردهاند و بيشترين تعداد مدارس كپري و چادري در آن قرار دارد. همچنين مدارس عشايري با وجود فعاليت 14 هزار معلم با كمبود حدود 3000 نيروي آموزشي ديگر هم روبهروست و در حال حاضر سيار بودن، چندپايه بودن و مختلط بودن اين مدارس در كنار استفاده از سرباز معلمها از جمله مشكلات ساماندهي آن است. از طرفي ممنوعيت تغيير وضعيت معلمان به قرارداد كار معين و كاهش سقف ريالي حقوق آنها در سال تحصيلي جديد، حضور معلمان مجرب در مدارس عشايري را با دشواري روبهرو كرده است. كلاسهاي پرهزينه عشايري با وجودي كه به نظر ميرسد مدارس عشايري به دليل محروميت زياد، هزينه بالايي براي آموزش و پرورش نداشته باشند اما براساس تحليلهاي اين وزارتخانه، به دليل تشكيل كلاسهايي در بعضي مناطق با جمعيت زير 7 نفر، بار مالي زيادي به دولت وارد ميكنند ، از سوي ديگر چنانچه دستورالعمل جديد آموزشي مبني بر اين كه مدارس داراي كمتر از 15 دانشآموز تعطيل شود ، به دليل پراكندگي، سخت گذر بودن راه و در دسترس نبودن وسايل نقليه در مناطق عشايري، بسياري از دانشآموزان كه در 58 درصد مدارس عشايري درس ميخوانند مجبور به ترك تحصيل خواهند شد. كپرزدايي يا چادرزدايي به هر حال سياست جديد وزارت آموزش و پرورش حركت به سمت كاهش تعداد مدارس كپري است و به قول معاون سابق وزير آموزش و پرورش زمان زيادي تا جشن كامل كپرزدايي باقي نمانده است. هر چند جناب وزير از وجود كپرها ابراز بياطلاعي كرده و سخنانش با معاون سابق در تعارض است؛ اما تعارض ديگر در تعريف كپرزدايي نهفته كه معلوم نيست، وعده مسوولان شامل حال مدارس چادري و عشايري هم ميشود؟ بخصوص اين كه تعداد زيادي از اين مدارس در شروع فصل سرما با مشكل تامين سوخت روبهرو هستند و نيز شمار زيادي از آنها در نواحي سردسير واقع شدهاند بنابراين شروع فصل سرما، آغاز تكاپوي مسئولان براي رفع مشكل اين مدارس است، منتها راهحل آنها در نصب كانتينر، كانكس و مدارس پيش ساخته نهفته است كه به قول مدير كل آموزش عشايري تنها با 3 ميليارد تومان در كل يا با 4 ميليون تومان ميتوان يك مدرسه عشايري ساخت و مشكل اين بخش را رفع كرد. تفاوت مدارس چادري با كپري گذشته از تنگناهاي مالي كه براساس مناطق و استانها منجر به توزيع نابرابر اعتبارات شده، مهمترين برنامه دولت در حمايت از مدارس عشايري ايجاد كانكس و كانتينر بوده كه به گفته وزير آموزش و پرورش با وجودي كه سالهاست اين وزارتخانه در جهت حمايت از دانشآموزان چادرنشين گام برميدارد، ولي بارها اتفاق افتاده كه دانشآموزان تمايلي به استفاده از كانكسها ندارند، چرا كه زمينه فرهنگي لازم در بين عشاير براي اسكان در مدارس كانكسي به وجود نيامده است. شايد به همين دليل باشد كه اجراي طرح سازمان نوسازي مدارس در توليد سازههاي قابل انتقال با قابليت باز و بسته شدن چتر براي عشاير به مرحله اجرا درنيامده است، كارشناسان آموزشي معتقدند بهرغم اجماع كلي بر كاهش تعداد مدارس كپري، دانشآموزان عشايري نيازمند طرحهاي نرمافزاري به جاي توجه صرف به احداث مدارس ثابت يا سازههاي سختافزاري هستند. با توجه به اين كه قرار است طي 3 ماه آينده تمام مدارس كپري از نظام آموزش كشور حذف شود، فرصت مناسبي براي تصميمگيري در بهبود وضعيت مدارس عشايري و چادري است. وضعيت معيشتي و زندگي ايلاتي عشاير منجر شده تا آنها از مراكز استانها همواره به دور باشند. به جاي نصب كانتينر و كانكسهايي كه قابليت حمل و نقل ندارند، ميتوان به چادرهاي ويژه و امكانات نرمافزاري مانند وسايل كمك آموزشي معلمان مجرب و باانگيزه و با حقوق كافي، وسايل رفاهي و ... انديشيد. در بسياري از نقاط كشور نميتوان قواعد و دستورالعملهاي آموزش رسمي را اجرا كرد بنابراين آموزش و پرورش موظف به برنامهريزي جديدي براي بيش از 167 هزار دانشآموز عشاير است، هرچند كه هشدار نمايندگان مجلس هشتم مبني بر «بحران بودجه آموزش و پرورش» تا پايان امسال، حتي برگزاري جشن كپرزدايي را با ترديد روبهرو ميكند ولي به هر حال چادرهاي درس عشاير در آستانه سرما به گرمي برنامه ها و سياستهاي جديد اميدوار است. كتايون مصري
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 411]