واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > خاورمیانه - جماعت اسلامی هفته گذشته مانیفست سیاسی خود را در یک کنفرانس عمومی بزرگ با حضور جمعی از شخصیتهای سیاسی، دیپلماتها، روزنامهنگاران و فعالان اجتماعی اعلام کرد. این اتفاق مهم پس از پایان جلسه این جماعت که در آن رهبران جدید این تشکل و روسای منطقهای آن انتخاب شدند، رخ داد. این دومین مانیفست سیاسی جنبش اسلامی لبنان در سال جاری است، پیش از این حزبالله لبنان در ماه ژانویه و پس از پایان هفتمین کنفرانس خود که در آن رهبران جدید انتخاب شده یا رهبران قدیم در پستهای خود ابقا شدند، مانیفست جدید خود را اعلام کرده بود. اهمیت این اتفاق در این است که جنبش اسلامی تغیراتی در اعلام صریح و واضح حرکت سیاسی خود در سراسر لبنان که تنوع و تعدد قومی و فکری در آن مشهود است، به وجود آورده است. این سند برنامه سیاسی کاملی است که قرار است مرحلههای بعدی حرکتهای سیاسی بر اساس آن شکل بگیرد. استاد ابراهیم المصری، دبیر کل جماعت اسلامی در دیدارهای متعدد خود و ضمن اعلام این مانیفست اعلام کرد، جماعت تلاش میکند ساز و کار جدیدی برای ایجاد رابطه با تمامی جنبشها و هیئتهای اسلامی متنوع و متفاوت ایجاد کند و تلاش بسیار دارد که بتواند همه آنها یا بیشتر آنها را در کنار خود داشته باشد. مصری همچنین گفت: «همکاری کامل با دیگر نیروهای سیاسی که باعث شود جماعت اسلامی با آنها در یک عرصه فعال باشد باعث ایجاد وحدت اسلامی خواهد شد.» اما مهمترین تمایز این مانیفست سیاسی جدید برای جماعیت اسلامی چیست؟ آیا ممکن است که این مانیفست مدخلی برای ایجاد توافق میان نیروهای سیاسی لبنانی برای رسیدن به یک برنامه مشترک و واحد در مرحله آینده باشد؟ مهمترین بندهای متمایز مانیفست با روخوانی اولیه مانیفست سیاسی جدید و تعقیب مواضع و اظهاراتی که از سوی رهبران این جنبش ایراد میشود چه در خلال کنفرانس عمومی یا از طریق دیدارهای رسانهای متنوع میتوان برخی ملاحظات و تفاوتها را برای این مانیفست به خصوص در بخش حرکتهای سیاسی و فرهنگی دریافت. نخست، تشکیل چنین مانیفستی در امتداد سلسله مانیفستها و اسنادی است که این جماعت با همکاری دیگر جمعیتها و جنبشهای اسلامی در طول 7 سال گذشته ایجاد کرده است، یعنی از زمان تاسیسش با ارائه میثاق اسلامی در سال 2003 و با توجه به مانیفستی که در سال 2007 پس از پایان اتفاقات اردوگاه نهرالبارد ارائه داد. همچنین این مانیفست حاوی موافقت این جماعت با پروژه میثاق اتحاد جهانی علمای مسلمین و مواضع و مطالعاتی است که زمینه ساز اندیشه بسیاری از رهبران و علمای جنبش اسلامی در لبنان و جهان عربی و اسلامی است. این مانیفست بر زندگی مسالمتآمیز و مشترک اقوام در لبنان و احترام به یکدیگر و اعتراف و همکاری با آنها و تاکید بر نقش اخلاق در حمایت از جامعه و اعتماد به همکاری و عدالت به عنوان یک قاعده اساسی در زندگی مشترک تاکید کرده است. مانفیست همچنین بر انتخاب مقاومت در رویارویی با اهداف پروژهای اسرائیل - امریکا در منطقه نیز تاکید دارد. همچنین بر اهمیت حمایت از وحدت اسلامی و رسیدن به یک راهکار روشن استراتژیک دفاعی از لبنان بر اساس «تاکید بر نقش ارتش و ملت و مقاومت در دفاع از میهن که بتواند به همه نیروهای اجتماعی امکان مشارکت در دفاع از میهن و حمایت از سرزمین و ملتش بدهد» تاکید دارد. وجود چنین افکاری به عنوان اساس مانیفست نشان از استعداد این جماعت برای همکاری و تعامل با دیگر نیروهای اسلامی به خصوص حزب الله دارد که اگر در یک سطح عام مطابق با مانیفست سیاسی حزب الله که در ابتدای سال جاری میلادی اعلام شد، اجرا شود میتوان دید که اشتراکات بسیاری در خیلی از موارد دارند با وجود این که در گذشته اختلافات جزئیای با هم داشتهاند، همچنین امکان تشکیل سند تازهای میان جماعت اسلامی و حزب الله برای ورود به یک گفت و گوی سازنده به عنوان مقدمه ورود به مذاکره با دیگر جریان های سیاسی کشور نیز هست. نیروهای اسلامی و برنامههای مشترک اما نیروهای اسلامی چگونه میتوانند به یک برنامه مشترک سیاسی در مرحله آتی برسند؟ اگر نظری واقع بینانه به عرصه اسلامی امروز لبنان بیندازیم میتوانیم تعدد قوای سیاسی لبنان را به ترتیب زیر ببینیم: 1- حزب الله و تمام جریانهای سیاسی، ملی و مقاومتی که نمایندگی میکند. 2- جماعت اسلامی به عنوان سازمان اول اسلامی لبنان که ریشههایی در مناطق مختلف لبنان دارد و حضوری فعال و تاریخی در جریان مقاومت خواهد داشت. 3- جریان سلفی که شامل شمار بسیاری از جمعیتها، هیئتها، موسسات تربیتی و فرهنگی و اجتماهی در امتداد دیگر جریانهای سیاسی است. 4- تجمع علمای مسلمین که یکی از مهمترین تجربههای وحدت اسلامی است که نقشی فعال و مهم در دهه 80 داشت به رغم این که در سالهای اخیر نقشش کم رنگ شده است. 5- جبهه عمل اسلامی که به یک ابزار همکاری میان جنبشها، جمعیتها و شخصیتهای اسلامی (که شامل حرکت توحید و تمام جریانهای وابسته به آن و بعضی از هیئتها و فعالان مناطق مختلف متمایل به این جریان میشود) تبدیل شده است به رغم این که پس از درگذشت فتحی یکن رئیس آن فعالیت برخی از رهبران آن متوقف شد همچنان در بخشهای محتلف فعال است. 6- حزب التحریر که در بخش سیاسی و نظامی و رسانهای فعال است. همچنین عرصه اسلامی جمعی از علما و موسسههای مختلف مستقل اسلامی که در راس آنها سید محد حسین فضل الله قرار دارد و بعضی چهرههای اسلامی فعال دیگر را شامل میشود. کما این که نمیتوانیم نقش فعال جنبشهای اسلامی فلسطین که در عرصه سیاسی لبنان نقشی فعال دارند همچون جنبش حماس و جنبش جهاد اسلامی را نیز نادیده بگیریم. بدین ترتیب ما در برابر یک نقش متنوع اسلامی لبنانی و فلسطینی قرار داریم که میتواند با طرح مانیفست سیاسی جماعت اسلامی که پیش از این حزب الله به عنوان یک مانیفست سیاسی اعلام کرده بود، میتواند پیشزمینهای برای ورود حقیقی به گفتوگوهای عمیق و واضح میان نیروها و جنبشهای مختلف اسلامی باشد کما این که در ماههای گذشته نیز شاهد مذاکرات نمایندگان جریانهای مختلف اسلامی چه به صورت علنی و چه به صورت غیر علنی بودهایم که میتواند مقدمه تشکیل برنامه علمی حقیقی برای همکاری میان این نیروها باشد. و امروز در سایه تحولات ایجابی داخلی و منطقهای، به خصوص پس از ورود ترکیه به قضیه فلسطین که میتواند عنصری برای تکمیل و همکاری بیشتر میان دیگر نیروها و ادوار سیاسی به خصوص با ایران، سوریه، حزب الله و حماس باشد که ما را در برابر یک نگرش اسلامی جدید برای تاسیس مرحله جدید سیاسی بگذارد. توافق جنبشها و نیروهای اسلامی برای انجام یک برنامه مشترک به معنای برخورد و اختلاف میان دیگر نیروهای سیاسی لبنانی نیست بلکه این برنامهها میتواند مدخلی برای هماهنگ ساختن لبنان برای حمایت از مخاطرات پیرامونی لبنان برای مراحل آینده باشد. قاسم قصیر ستون نویس روزنامه السفیر لبنان است که این یادداشت را اختصاصی برای خبر نگاشته است. مترجم: سیدعلی موسوی خلخالی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 195]