واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: بررسي ها نشان مي دهد بسياري از مردم ايران با ساير محصولات شيلاتي به جز ماهي و ميگو اصلاً آشنايي نداشته و بسياري از آنها را ماکول نمي دانند. اعتماد: ارزش غذايي جانوران آبزي باعث گرايش فزاينده مردم به مصرف آنها شده است به طوري که امروزه حدود 25 درصد از سهم پروتئين حيواني کل جهان از آبزيان تامين مي شود. آبزيان با داشتن بيشترين درصد پروتئين در مقايسه با گوشت قرمز (18 تا 24 درصد)، قابليت هضم 96 درصد (به دليل بافت پيوندي کمتر و فقدان الاستين)، اسيدهاي چرب غيراشباع ضروري مانند امگا-3، اسيدآمينه هاي ضروري بدن مانند ليزين، ويتامين ها از جمله ويتامين هاي محلول در چربي و مواد معدني مهم به ويژه آهن، يد و کلسيم از نظر غذايي داراي ارزش بسيار بالايي هستند و در درمان بسياري از بيماري هاي گوارشي، عروقي و ... به عنوان دارو مطرح مي شوند. در مقابل ميزان انرژي در گوشت ماهي در مقايسه با ساير انواع گوشت ها بسيار کمتر است، بنابراين عوارضي همچون چاقي ناشي از مصرف انرژي زياد در استفاده از گوشت آبزيان بسيار کمرنگ تر خواهد بود. اسيدهاي چرب غيراشباع موجود در گوشت آبزيان در تنظيم عمل سلول هاي بدن، محافظت بدن در برابر تومورها، فشارهاي عصبي، رسوب کلسترول در جداره رگ هاي خوني، ايجاد لخته خون و رشد غدد سرطاني، بهبود گردش خون مويرگي و کاهش فشارخون و ... موثر است و به صورت کلي مي توان گفت گوشت آبزيان در تامين نيازهاي روزانه پروتئين خانوار و سلامتي جامعه داراي اهميت بسيار زيادي است و به منظور کاهش مشکلات و بيماري ها بايد تلاش کرد تا آبزيان در جيره غذايي کليه افراد جامعه تثبيت شوند. البته با تمام خواصي که براي آبزيان ذکر شد دستيابي به خواص فوق به عوامل متعدد ديگري از جمله نحوه پخت آنها نيز بستگي دارد. تحقيقات نشان داده است بهترين روش هاي پخت ماهي به ترتيب روش بخارپز، آب پز و کبابي است و کساني که ماهي را به صورت سرخ شده مصرف مي کنند از نظر ابتلا به عوارض قلبي و ساير بيماري ها با افرادي که ماهي مصرف نمي کنند، تفاوتي ندارند زيرا سرخ شدن ماهي در حرارت زياد روغن باعث از بين رفتن مواد غذايي مفيد موجود در گوشت ماهي شده و از طرف ديگر خود روغن مصرف شده در عمل سرخ کردن عاملي براي افزايش خطر بروز سکته و چاقي مفرط است. در انتخاب گونه ماهي مورد مصرف بايد تلاش کرد با توجه به وجود مواد مغذي متنوع و خواص ويژه هرگونه آبزي، براي دستيابي به مواد غذايي ضروري از انواع مختلف آبزيان استفاده کرد. آبزيان به دليل داشتن اسيدهاي چرب غيراشباع شکننده ماده غذايي بسيار حساسي بوده و بسيار فسادپذير است، بنابراين در نگهداري و حمل و نقل اين دسته از مواد غذايي بايد بيشترين مراقبت را اعمال کرد. امروزه در بسياري از مکان هاي عرضه ماهي و ميگو مشاهده مي شود فروشندگان ماهي يا ميگوها را به منظور تاکيد بر تازگي محصول با مقدار اندکي يخ در هواي آزاد قرار داده اند که اين عمل باعث کاهش سريع کيفيت، اکسيد شدن اسيدهاي چرب مفيد و تجزيه پروتئين هاي گوشت ماهي مي شود، در صورتي که پس از صيد ماهي از آب بايد ماهي را به سرعت و با استفاده از آب مخلوط با يخ يا پودر يخ سرد کرد، در غير اين صورت مصرف آبزيان علاوه بر اينکه ممکن است منفعتي نداشته باشد، مي تواند باعث ايجاد مشکلاتي براي مصرف کننده نيز بشود. با مقايسه سهم سرانه مصرف آبزيان در کشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه درمي يابيم اختلاف مصرف بين آنها بسيار زياد است. متوسط سرانه مصرف ماهي و ساير آبزيان در ايران کمتر از 8 کيلوگرم براي هر نفر در سال است و اين در حالي است که متوسط سرانه مصرف آبزيان در جهان 4/16 کيلوگرم است و اين رقم در برخي کشورها نظير ژاپن به طور ميانگين حدود 64 کيلوگرم ذکر شده است. کارشناسان تغذيه ميزان مصرف هفتگي ماهي را حداقل 200 تا 400 گرم توصيه مي کنند که بايد در دو تا سه وعده غذايي هر هفته گنجانده شود. ميزان سرانه مصرف آبزيان در ايران در سال هاي اخير پيشرفت بسيار چشمگيري داشته است که دليل آن وجود تبليغات دولتي به ويژه تبليغات سازمان شيلات و وزارت بهداشت، افزايش توليد انواع ماهي ها به ويژه قزل آلا در سال هاي اخير و افزايش تنوع در عرضه و بسته بندي بوده است. در شهرهاي غيرساحلي ايران بيشترين مصرف ماهي مربوط به گونه قزل آلاي رنگين کمان است که دليل آن بالا بودن توليد و عرضه قزل آلا، کم بودن نسبي قيمت آن در مقايسه با ساير ماهي ها و همچنين ترويج جايگاه هاي زنده فروشي اين ماهي است که اين عوامل توانسته اند در انگيزه و تصميم خريد مصرف کنندگان موثر باشند. با اين حال بايد متذکر شد با وجود افزايش چشمگير مصرف سرانه طي سال هاي اخير در کشور در مقايسه اين مصرف با سرانه مصرف جهاني (4/16 کيلوگرم) رقم به دست آمده بسيار کم است. محققان بسياري در مقايسه مصرف ماهي ايران با ساير کشورهاي دنيا، ايران را از نظر مصرف گوشت ماهي فقير معرفي کرده اند. مصرف ماهي در ايران حتي از کشورهاي کم در آمد و فقير نيز کمتر برآورد شده است، بنابراين تهيه يک برنامه اصولي به منظور افزايش سرانه مصرف آبزيان در کشور ضروري است. جدولي که مشاهده مي کنيد ميزان سرانه مصرف چند کشور دنيا را بر اساس گزارش هاي سازمان خواروبار جهاني (FAO) نشان مي دهد که با بررسي اين جدول مي توان به فقر مصرف ماهي در ايران پي برد. بررسي ها نشان مي دهد بسياري از مردم ايران با ساير محصولات شيلاتي به جز ماهي و ميگو اصلاً آشنايي نداشته و بسياري از آنها را ماکول نمي دانند. اين در حالي است که بسياري از محصولات دريايي از جمله انواع جلبک ها علاوه بر دارا بودن امگا-3 فراوان بسيار مغذي و همچنين ارزان بوده و در بسياري از کشورها به عنوان سالاد يا در انواع سوپ مصرف مي شود که براي افزايش آگاهي مصرف کنندگان بايد اين محصولات را به کليه مردم معرفي و فوايد مصرف آن را تشريح کرد. همچنين محصولاتي همانند شاه ميگوي آب شيرين که به دليل داشتن خصوصياتي از جمله رژيم غذايي ارزان، امکان حمل زنده، بازارپسندي و ارزش غذايي بالا در دنيا از جايگاه خاصي برخوردار بوده و به عنوان غذاي تشريفاتي شناخته شده است، ولي متاسفانه با وجود بومي بودن اين گونه در ايران و امکان پرورش بسيار ساده و کم هزينه آن، اصلاً شناخته شده نيست. به طور کلي مهم ترين دلايل کمبود مصرف آبزيان در ايران را مي توان به ترتيب زير عنوان کرد. - عدم آگاهي مردم از خواص آبزيان - نبود بازارهاي مناسب و عرضه آبزيان در اکثر استان هاي کشور - حمل و نقل نامناسب و افت کيفيت آبزيان از محل صيد تا محل مصرف - عدم وجود تنوع در فرآورده هاي دريايي و بسته بندي آبزيان - عدم رعايت قوانين بهداشتي در بسته بندي و توليد فرآورده هاي شيلاتي و بالا بودن قيمت گوشت آبزيان نسبت به گوشت مرغ و قرمز. در بررسي رفتار شهروندان تهراني در مصرف آبزيان تحقيقات نشان داده است کيفيت، تازگي و بهداشتي بودن محل توزيع بيشترين نقش را در تصميم گيري براي خريد آبزيان دارند و بين ميزان درآمد خانوار و مصرف ماهي رابطه معني داري وجود نداشته است. همچنين ماهي قزل آلا بيشترين ميزان مصرف را در تهران داشته است. معمولاً در کشورهاي توسعه يافته عامل قيمت اهميت بسيار کمتري در ميزان مصرف ماهي داشته و اکثر محققان در آن کشورها عوامل موثر در مصرف ماهي را آساني در پخت، کيفيت و رعايت اصول بسته بندي و حتي رعايت اصول بين المللي زيست محيطي از جمله صيد در چارچوب حفظ ذخاير آبزيان عنوان کرده اند. در کشور انگلستان، ميزان آگاهي مردم از فوايد محصولات شيلاتي، افزايش تنوع در بسته بندي و عرضه محصولات و اجراي قوانين رديابي محصولات شيلاتي که نشان از سلامت مواد غذايي دارد، مهم ترين عوامل در افزايش مصرف آبزيان معرفي شده اند. شيلات ايران مي تواند با اعمال قوانين HACCP در بسته بندي، حمل و نقل و فروش محصولات شيلاتي باعث افزايش اطمينان خاطر مردم نسبت به کيفيت محصولات شده و سرانه را به حد قابل توجهي افزايش دهد، زيرا امروزه با افزايش شهرنشيني، مصرف غذاهاي بسته بندي شده و آماده بيشتر شده است و با توجه به افزايش مخاطرات در مواد فرآوري شده بايد حساسيت بيشتري در آماده سازي اين فرآورده ها اعمال کرد. در واقع مهم ترين راهکارها به منظور افزايش مصرف آبزيان در جامعه افزايش تنوع در فرآوري و بسته بندي، جلب اعتماد مردم نسبت به سلامت محصولات ارائه شده، ترويج فرهنگ مصرف و پخت صحيح آن بوده که بهترين ابزار در انجام اين گونه امور، ترويج فرهنگ فوق در رسانه هاي عمومي به ويژه راديو و تلويزيون است. سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 291]