واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: چهارشنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۲:۴۰

اسفراین از جمله شهرهای خراسان شمالی است که سابقه تاریخی کهنی دارد و آثار بر جای مانده از استقرارهای پیش از تاریخ تا دورۀ اسلامی در سراسر این شهرستان نشان از پویایی فرهنگ این خطه در تاریخ ایران زمین دارد. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه خراسان شمالی، بنای مقبره باباقدرت از آن جمله آثار تاریخی ارزشمند این شهر به شمار میرود که تاریخ دقیق ساخت آن معلوم نیست، ولی اغلب آن را به دورۀ صفوی نسبت میدهند. برجستهترین ویژگی بنای مقبره بابا قدرت تلفیق معماری دستکند و افزوده است، همچنین بنای این مقبره در دل تپهای حفر شده و متشکل از یک دالان دستکند به طول حدود 40متر و یک اتاق گنبددار در انتهای دالان است که در آن قبری وجود دارد. به اعتقاد مردم و اهالی روستاهای مجاور این مکان مرقد یکی از نوادگان امام محمدتقی(ع) به نام بابا حسین، معروف به بابا قدرت است که بین روستای نصر آباد و بابا قدرت شهرستان اسفراین قرار دارد. در هفت کیلومتری جنوب روستای کوران از توابع شهرستان اسفراین نیز آرامگاهی با آثار مذهبی-تاریخی دورۀ صفوی واقع است. بنای این آرامگاه پلان مستطیلی دارد که در هر سوی آن ایوان بزرگی ساخته شده است و در طرفین هر یک از ایوانها اتاق کوچکی برای اقامت زائران یا متولیان ساختهشده است . لازم به ذکر است که این بقعه یاد شده را به احمد بن موسی کاظم (ع)، برادر امام رضا (ع) نسبت میدهند. سفر به روستای بیدواز نیز خالی از لطف نیست، روستایی که در آن آرامگاه رشیدالدین محمد بیدوازی از یادمانهای دورۀ ایلخانی در آن جای گرفته است. پلان آرامگاه رشیدالدین محمد بیدوازی از نوع هشت ضلعی گنبددار است و در قسمت فوقانی دیوارها، در نمای داخلی، دو ردیف کتیبۀ گچبری به خط ثلث بر متن لاجوردی نقش شدهاست. در قسمتی از کتیبۀ ردیف اول در ضلع شرقی این آرامگاه، صاحب آرامگاه، نوادۀ شیخ همام و نبیره شیخ احمدغزالی صاحب تبار معرفی شده و کتیبه ردیف دوم شامل ده آیۀ آغازین سوره فتح است. مصالح اصلی بنای آرامگاه رشیدالدین محمد بیدوازی را قلوه سنگ، ملات گچ و آهک تشکیل داده و به احتمال زیاد در دوره صفویه قسمتهای بالایی گنبد با آجر تعمیر و بوسیله کلاف چوبی مستحکم شدهاست. از یادمانهای قرون میانی اسلامی در شهرستان اسفراین، مدفن عارف عالیقدر قرن هفت هجری قمری شیخ رضیالدین علیلالا در روستای اردکان اسفراین است که در محل به امامزاده معروف شدهاست. پلان این بنا از نوع چهارضلعی گنبددار است که چهار ورودی داشته ولی در حال حاضر درهای ضلع غربی و جنوب آن مسدود شده است. مقبره دیگری که اثرش به ثبت ملی رسیده، مقبره شیخ جمالالدین ذاکر جورفانی (گورپانی) از عرفای نامدار شهرستان اسفراین (597-669 ه.ق) از اقطاب سلسله کبرویه و از شاگردان شیخرضیالدینعلیلالا است که طریق تصوف را از ایشان اخذ کردهبود. مقبره شیخ احمد ذاکر گورپانی در روستای گورپان دارای پلانی از نوع چهارضلعی گنبددار که با مصالح خشت و گل ساخته شدهاست و با توجه به نوع مصالح به کار رفته در بنای آرامگاه میزان فرسایش در اثر زیاد بوده و از همین رو در دورههای مختلف بازسازی شده و تاریخ دقیق ساخت آن نامعلوم است. بنای امامزاده شاهزاده زید یکی دیگر از آثار مذهبی-تاریخی مربوط به قرون میانی اسلامی در روستای توی است که پلان بنا در اصل هشت ضلعی بوده ولی طی تعمیرات مکرر به صورت نامنظم و چند وجهی درآمده است. بر مزار امامزاده شاهزاده زید یک صندوقچه چوبی منبتکاری شده وجود دارد که در گرداگرد آن کتیبههایی به خط نسخ نوشته شده و در بخشهای مختلف با شمسه و ترنجهای هندسی محاط در قابهایی مربعی به طرز زیبایی تزیین شده است. مصالح اصلی بنای این امامزاده خشت و گل بوده که بعدها نمای آن را با آجر کار کردهاند. شاهزاده محمد باغشجرد، آرامگاهی که در نمای داخلی آن، بر حاشیۀ ورودیها و در حد فاصل تاقچهها نقوش گیاهی و ترنجهای هندسی نقش شده و در قسمت افریز کتیبههای قرآنی و بر جرز ورودی ادعیه به رنگ سفید در متن لاجوردی دیدهمیشود. این آرامگاه که از بقاع متبرکه روستای باغشجرد از توابع شهرستان اسفراین است، به احتمال زیاد در دورۀ صفوی بنا شده که پلان بنا بصورت مربع شکل بوده و چهار ورودی در جهات اصلی داشته که در حال حاضر فقط ورودی شرقی باز است و سایر ورودیها به شکل تاقنما درآمدهاند. دهنه شیرین، روستایی که بقعه امامزاده حمزه بن موسی از آثار مذهبی-تاریخی دورۀ صفوی در آن واقع است که طرح کلی پلان بنای امامزاده مربع شکل بوده و بوسیله سه کنج در گوشهها فضای مناسب برای استقرار گنبد بر فراز آن فراهم شده است. در ضلع جنوبی بنا ایوان کاشیکاری شدهای وجود دارد و نمای داخلی آرامگاه با نقوش گیاهی و کتیبههای قرآنی و ادعیه به خط ثلث تزیین شده است که اغلب نقوش و کتیبهها متعلق به دوران قاجار است. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]