واضح آرشیو وب فارسی:کورد نیوز: تاریخ انتشار : 12:29:53 , 1393/12/03
شهروند
زبان مادری
دوم اسفند روز زبان مادری است. زبان یکی از مهم ترین و پیچیده ترین ویژگی های جوامع انسانی است. از سوی دیگر با شکل گیری دولت های مدرن، وجود یک زبان رسمی بیش از پیش اهمیت یافت، و به شیوه ارتباطی و مکاتباتی رسمی تبدیل شد.
هرچند در برخي از کشورها به دلايل متعدد ممکن است مکاتبات اداري با بيش از يک زبان رسميت داشته باشد. ولي هنگامي که پديده دولت ـ ملت شکل گرفت، زبان ابعاد سياسي و حتي امنيتي نيز پيدا کرد؛ و تبديل به يک عنصر هويتي و فرهنگي شد. به ويژه آن که فقط از طريق زبان و خط است که هر جامعه اي با گذشته خود پيوند فرهنگي پيدا مي کند. از سوي ديگر، کوچک شدن جهان و افزايش ارتباطات نياز انسان ها را به يادگيري زبان هاي ديگر بيشتر و بيشتر کرده است و کساني که فقط با يک زبان آشنا هستند، احساس ضعف و کمبود مي کنند. حتي کساني که زبان انگليسي زبان اصلي و مادري آنان است نيز مي کوشند به يک زبان ديگر آشنا و مسلط شوند. هر زبان امکان و توانايي و دريچه اي به دنيايي جديد و تاريخي ديگر است.
در کنار اينها بحث آموزش از طريق زبان مادري نيز مطرح است. اينکه آيا کودکان مي توانند آموزش ابتدايي را از طريقي غير از زبان مادري فرا گيرند؟ حتماً فرا خواهند گرفت، ولي درخصوص کيفيت آن بحث است. آيا موجب بي علاقگي يا ضعف در پيشرفت تحصيلي نخواهد شد، و از همه مهم تر اينکه اين کار را بايد از طريق انتخاب خود و خانواده انجام دهند يا به واسطه يک الزام بيروني؟ متأسفانه پس از گذشت نزديک به چهار دهه، هنوز بحث زبان مادري در ايران حل نشده است.
ايراني که حداقل نيمي از مردم آن از کودکي با زباني ديگر غير از فارسي آغاز به سخن مي کنند، ولي به علت برداشت هاي نادرست که موجب واکنش هاي نادرستي هم شده است، گمان عده اي بر اين است که آموزش زبان هاي غيرفارسي مشکلات خاص امنيتي يا سياسي در پي خواهد داشت، در حالي که به يقين مي توان گفت عکس اين مسأله صادق است. اگر به صد سال پيش برگرديم افراد اندکي از اقوام ديگري بودند که مي توانستند زبان فارسي را بنويسند و بخوانند يا حتي به آن سخن بگويند. چه در آذربايجان و چه در کردستان و چه در خوزستان و چه در بلوچستان يا ترکمن صحرا و يا حتي در مناطقي که زبان ها و يا گويش هاي کمتر شناخته شده اي وجود داشت، مثل لارستان، و جنوب، يا گيلان و مازندران، اکثر افراد با زبان فارسي آشنايي زيادي نداشتند، اگرچه فرهنگ ايراني به شيوه هاي ديگري رواج داشت، و نيز زبان فارسي همچنان مطلوبيت خاص خود را داشت، ازجمله در ميان آذري ها اين مسأله روشن تر است.
هنوز هم نويسندگان و شاعران برجسته آن ديار به هر دو زبان و در اوج فصاحت نوشته اند يا شعر گفته اند. شهريار يک نمونه آن است. ولي از ابتداي قرن بيستم برخي نيروهاي سياسي وابسته به خارج سعي کردند که هويت هاي جدايي خواهانه خود را در پشت زبان پنهان کنند و رنگ و لعاب نژادي و ملي بدهند. به همين دليل تندترين واکنش را از ميان هم زبانان خودشان شاهد بودند ولي اين رفتار آنان موجب شد که عده اي از افراد گمان کنند تقويت زبان هاي ديگر عاملي خواهد بود براي تضعيف وحدت ملي و اين نگرش نادرست، دقيقاً واکنشي بود نسبت به آن اقدام و انگيزه نادرست از سوي تجزيه طلبان وابسته به خارج. خوشبختانه پس از انقلاب موضوع در اصل 15 قانون اساسي به صراحت قيد شد که: «زبان و خط رسمي و مشترک مردم ايران فارسي است. اسناد و مکاتبات و متون رسمي و کتب درسي بايد با اين زبان و خط باشد ولي استفاده از زبان هاي محلي و قومي در مطبوعات و رسانه هاي گروهي و تدريس ادبيات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسي آزاد است». و اميدواريم که براساس همين اصل حقوق همه مردم و با هر زباني که هستند به رسميت شناخته شود و اتفاقاً اگر آزادي انتخاب براي همه برقرار باشد، هرکس سعي مي کند به زبان هاي بيشتري مسلط شود. اگر مي خواهيم در جهان پيشرفت کنيم، به ناچار بايد با زبان انگليسي آشنا شويم حتي هزينه هاي زيادي مردم مي کنند تا به اين آشنايي دست يابند. هرکس هم که مي خواهد در ايران چنين موفقيتي پيدا کند، به طور طبيعي خودش زبان فارسي را به هر نحو ممکن و به بهترين شکل خواهد آموخت. ضمن اين که اين فقط بُعدِ کارکردي آن است درحالي که مردم به تاريخ و گذشته خود پيوند دارند براي ارتباط با آن زبان فارسي را مي آموزند. به علاوه زبان فارسي مختص ايران نيست. خوشبختانه افغانستان و تاجيکستان و تا حدي در پاکستان هم رواج دارد. بنابر اين تنزل دادن آن به مفهومي ملي ظلم به زبان فارسي نيز هست.
12:29:53 , 1393/12/03
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: کورد نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]