واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: چهارمین سالروز انقلاب بحرین در سایه رویکرد برد-باخت آل خلیفه تهران - ایرنا - تاریخ بحرین در چند دهه گذشته نشان دهنده اعتراض های گوناگون مکرر و مداوم مردمی علیه حکومت "آل خلیفه" بوده و عرصه سیاسی این کشور کمتر روی آرامش و ثبات سیاسی به خود دیده است.
به گزارش پایگاه خبری الوقت، با این حال، اعتراض های گسترده و قیام مردمی سال ٢٠١١، تحولی بسیار گسترده و عمیق تر در مقایسه با اعتراض های دهه های گذشته در این کشور عربی حوزه خلیج فارس به وجود آورده است.
تحولات بحرین پس از رخ دادن انقلاب در کشورهای تونس و مصر در شمال آفریقا و درست 3 روز پس از برکناری "حسنی مبارک" دیکتاتور پیشین مصر از قدرت آغاز شد، دو انقلابی که نقشی مهم و انکارناپذیر در آغاز قیام مردمی بحرین داشتند.
هر چند که ریشه های اعتراض های مردم بحرین به چند دهه پیش و نوع رویکرد خاندان حاکم، روابط دولت و جامعه اعم از حکومت اقلیت بر اکثریت، تبعیض سیاسی علیه شیعیان، اختلاف طبقاتی میان شیعه و سنی و تغییر ترکیب جمعیتی مردم باز می گردد.
مطالبات و درخواست های مردم و گروه های سیاسی مخالف به خصوص شیعیان در مراحل مختلف دوره 4 ساله انقلاب، متفاوت بوده است.
معترضان در مرحله نخست بر اجرای اصلاحات سیاسی، ایجاد سلطنت مشروطه و برکناری نخست وزیر اصرار داشتند. اما با حمله نیروهای امنیتی به افراد متحصن در میدان "لؤلؤ"، رویکرد مخالفان وارد مرحله جدیدی شد.
در واقع تظاهرات و اعتراض های مردمی پس از سرکوب خشونت بار نیروهای امنیتی بر افراد متحصن در میدان لؤلؤ، گسترده تر شد، به گونه ای که بخش عمده ای از شهروندان شیعه بحرین در آن شرکت کردند.
همچنین اعضای جنبش وفاق از پارلمان بحرین استعفا کردند. در این مرحله گروه های مختلف، درخواست حکومت برای گفت وگو را با طرح پیش شرط هایی رد کردند. از جمله این پیش شرط ها، استعفای دولت، پایان حضور ارتش در خیابان ها و پذیرش ایده سلطنت مشروطه بود که جریان وفاق مطرح کرد.
در این برهه، بر مبنای مطالبات و درخواست ها، گروه های مخالف به دو دسته تقسیم شدند: دسته اول به رهبری وفاق، خواستار ایجاد نظام مشروطه سلطنتی متشکل از سه گروه
«هم پیمانی برای جمهوری» حکومت منتخب بودند، اما دسته دوم در قالب جریان وفاداری اسلامی و جنبش های حق و آزادگان بحرین، گزینه سرنگونی نظام موجود در بحرین و ایجاد نظام جمهوری دموکراتیک را مطرح ساختند.
البته موضوع های دیگری مانند آزادی زندانیان سیاسی، اصلاحات سیاسی و توقف اعطای تابعیت سیاسی به مهاجرین نیز از سوی مردم مطرح بود.
مرحله سوم که پس از ورود معترضان به سایر مناطق پایتخت غیر از میدان لؤلؤ و سرکوب شدید مردم به دست نیروهای امنیتی بحرینی و خارجی در قالب نیروهای سپر جزیره از ١٤ مارس آغاز شد، شرایط سختی را برای معترضان ایجاد کرد. در این مرحله هر چند اعتراضات مردمی به صورتی محدودتر و پراکنده تر ادامه داشت، شرایط امنیتی مانع پیشرفت تحولات به نفع معترضان شد.
پس از آن با امنیتی شدن فضای بحرین و تداوم سرکوب، رعب و وحشت آفرینی از سوی نیروهای امنیتی و در شرایطی که بخش مهمی از رهبران و فعالان سیاسی مخالف تحت بازداشت یا محدودیت های جدی قرار گرفتند، حتی پس از پایان دوره وضعیت اضطراری هیچ گونه گشایشی در فضای سیاسی و امنیتی بحرین مشاهده نمی شود. در این شرایط یکی از اقدامات مهم شخصیت ها و گروه های مخالف تلاش برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی و جامعه بین المللی و اطلاع رسانی در خصوص رفتارهای رژیم آل خلیفه است که پیامدهای نسبتا مثبتی برای گروه های اپوزیسیون داشته است.
با این حال در تمامی این مراحل مولفه های ثابتی از جمله گفتمان مسلط و اهداف و استراتژی های نسبتا پایدار بازیگران به رغم برخی تغییرات تاکتیکی و دگرگونی در شرایط صحنه بر جریان انقلاب حاکم بوده است. به نحوی که گفتمان و رویکرد مسلط در مورد بحران بحرین تاکنون رویکرد و بازی برد- باخت بوده است، بدین مفهوم که هرگونه کسب امتیاز و قدرت یابی گروه های مخالف به مفهوم برد مخالفین و باخت رژیم آل خلیفه و بالعکس تفسیر شده است و هرکدام از بازیگران به عنوان یک طرف بحران، هدف برد بازیگر خودی و باخت بازیگر مقابل را مدنظر قرار داه اند.
این رویکرد که از سوی عربستان طرح و حمایت شده و از طرف حکومت آل خلیفه نیز به کار گرفته شده در پی آن است که متن سیاست و ساختار قدرت موجود در بحرین را از هرگونه دگرگونی اساسی در نتیجه اعتراضات داخلی و فشارهای منطقه ای و بین المللی مصون نگه دارد. به نحوی که تنها چانه زنی ها و گفت و گوهای محدود پیرامون تغییر در سیاست بحرین را در خصوص مسایل حاشیه ای و غیر اساسی مانند امتیازات اقتصادی و اجتماعی متمرکز کند.
هرچند برخی از بازیگران فعال در صحنه تحولات چه در میان انقلابیون چه در جناح حاکمیت سعی داشته اند تا با تاکید بر این موضوع که بازی برد- باخت انقلاب این کشور را با بن بست روبه رو خواهد کرد، رویکرد بدیلی مانند بازی برد-برد را از طریق تقسیم قدرت و اصلاحات که مبتنی بر مذاکرات و گفت و گو با آل خلیفه است، ارایه دهند.
بر اساس این گزارش، البته این رویکرد در سایه رویکرد امنیتی آل خلیفه و نبود ملزومات و عناصر کافی برای به چالش کشیدن گفتمان مسلط با شکست روبه ر و شد. در این میان عواملی چون یکدست نبودن مخالفان بحرین و پراکندگی آنها، اتصال نبودن این کشور به منابع سرزمینی تاثیرگذار و در نهایت استمرار حمایت های بیرونی از رژیم آل خلیفه سبب شده است تا آل خلیفه نه تنها با تاکید بر رویکرد برد – باخت از هرگونه واگذاری امتیازات سیاسی اساسی به مخالفان امتناع کند، بلکه با امنیتی کردن فضای این کشور، به بازداشت و محاکمه مخالفان اقدام کند.
خاورم**9109**1010
25/11/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]