واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: قرآن کریم و نیکو سخن گفتن
سخن گفتن این رکن اساسی جامعه بشری از آدم ابوالبشر تا هم اکنون و آینده هم چنان در رشد و بالندگی بوده و از اشارات و مبهم و گنگ به اوج فصاحت رسیده است اگر کسی از سخن گفتن لب فرو ببندد همچنان در ذهن خود مشغول گفت و شنود است نمیتوان سخن نگفت.در جریان زندگی ما آدم های ناطق همه احساسات و عواطفمان را در قالبی از کلمات میریزیم و به دیگران میدهیم باید خوب دقت کنیم ببینیم چه چیز تحویل عزیزانمان و یا حتی غریبه ها میدهیم باید ادب سخن گفتن رعایت شود نیکو سخن گفتن هنر است بهتر است بیاموزیمش و هنرمندانه سخن گوییم و چه بهتر که این هنر را و ادبش را از سرچشمه بیاموزیم از همان کسی که این موهبت را در وجود بشر به ودیعه گذاشت تا نیاز هایش را در ارتباط با هم نوعانش در میان بگذارد و چاره جویی کند .خوش کلامی و سخن نیک آثار شایان توجه و مهمی دارد که در ابتدا چند روایت از ائمه معصومین علیهم السلام در این رابطه نقل می کنیم و سپس آیاتی از قرآن کریم هنرمندانه ترین و شیرین ترین سخن همه تاریخ می آوریم باشد که از این پس مؤدبانه لب به سخن بگشاییم . روایات در باب نیکو سخن گفتن : در ستایش سخن خوش و نیکو روایات بسیار است.در اینجا به نمونههایی از آنها به شرح زیر اشاره میکنیم:1.رسول خدا(ص)فرمود: ثلاث من لقی اللّه تعالی بهنّ دخل الجنّة من ایّ باب شاء:من حسن خلقه، و خشی اللّه فی المغیب و المحضر، و ترک المراء و ان کان محقّاً. 11ترجمه:«سه چیز است که هر که خدا را با آنها ملاقات کند، از هر دری که بخواهد داخل بهشت میشود کسی که خلقش نیکو باشد، کسی که در نهان و آشکار از خدا بترسد، و کسی که ترک جدال کند، اگر چه حق با او باشد.»2.و فرمود: خوش کلامی و اطعام شما را در بهشت جای میدهد. 23...و فرمود: در بهشت غرفههایی هست که(از درخشندگی)بیرون آنها از درون و درون آنها از بیرون دیده میشود. خدا آنها را برای کسانی آماده کرده است که مردم را اطعام کنند و خوش سخن باشند. 34...و فرمود: الکلمة الطّیّبة صدقة. 4؛ سخن نیکو صدقه است.5.امام باقر(ع)فرمود: قولوا للنّاس احسن ما تحبّون ان یقال لکم.ترجمه: «با مردم به نیکوترین وجهی که میخواهید با شما سخن گفته شود، سخن بگویید.»6.همچنین، پیامبر اکرم(ص) فرمودند 5 : سه چیز است که در هر که نیست، کارش انجام نگیرد: تقوایی که وی را از گناه باز دارد، اخلاقی که با مردم بسازد و مدارا کند و حلمی که با آن سبکی را از نادان سبکسر دفع کند.-خدا مهربان و دارنده رفق است و کسی را که چنین باشد، دوست دارد و آن پاداشی که بر رفق و نرمی میدهد، بر عنف و درشتی نمیدهد.-هر کس در کار خود رفق داشته باشد، به آنچه از مردم بخواهد، میرسد.-هر که را رفق و نرمی دادند، خیر دنیا و آخرت به او دادند و هر که را از رفق محروم ساختند، او را از خیر دنیا و آخرت محروم کردند.7.امام کاظم(ع)نیز فرمودند6 : «نصف عیش و زندگی آدمی رفق و نرمی است.»و به تجربه دریافت و مکرر ملاحظه شده است که اموری که با رفق و مدارا اجرا میشوند، هرگز با خشونت و درشتی به انجام نمیرسند.و هر پادشاهی که به لشکر و رعیت خود مهربان و نرم است، امور مملکت او منتظم و سلطنت او دوام دارد.سه چیز است که هر که خدا را با آنها ملاقات کند، از هر دری که بخواهد داخل بهشت میشود کسی که خلقش نیکو باشد، کسی که در نهان و آشکار از خدا بترسد، و کسی که ترک جدال کند، اگر چه حق با او باشد
قرآن کریم و نیکو سخن گفتنقرآن کریم میفرماید: «... وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْناً وَأَقِیمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ .» 7 ؛ و با مردم(به زبان) خوش سخن بگویید و نماز را به پای دارید، و زکات را بدهید.مرحوم طبرسی در ذیل این آیه و این که آیه خطاب به پیامبر گرامی(ص) است، در تفسیر«مجمع البیان» میگوید: در واقع، خداوند رسول گرامی(ص)را مورد خطاب قرار میدهد و به وی میگوید:«با حق خودت، باطل دیگران و با حلم خودت، جهل آنها و با بخشش خودت، بی احترامی و بدی آنها را از خود دور کن.» 8آنگاه خدای سبحان دفع به أحسن را به بهترین و بلیغترین وجه، ستوده و فرموده است: «و ما یلقّاها «وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِینَ صَبَرُوا وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِیمٍ » ؛ کسی این سفارش را نمیپذیرد، مگر کسانی که صبور هستند و نیز آنان که بهرهای بزرگ از کمال انسانیت و صفات نیک بردهاند.و نیز خداوند در قرآن میفرماید: «وَإِذَا حُیِّیْتُم بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَیْءٍ حَسِیبًا.»9؛ و چون به شما درود گفته شد، شما به(صورتی)بهتر از آن درود گویید، یا همان را(در پاسخ) برگردانید، که خدا همواره به هر چیزی حسابرس است.در آیه دیگری خداوند میفرماید:«و به بندگانم بگو: آنچه را که بهتر است بگویند، چرا که شیطان میان آنها را به هم میزند.». 10 نویسنده : مهدی تجلیل فرآوری: محمدی_گروه دین و اندیشه تبیان پی نوشت ها : (1).المولی المهدی النراقی، جامع السعادات، ترجمه دکتر سید جلال الدین مجتبوی.ج دوم. ص 381 و 382.(2).همان.(3).همان.(4).همان.(5).همان، ج اول، ص 373.(6).همان، ص 371.(7).سوره البقرة، آیه 83. (8).تفسیر مجمع البیان، ج 9، ص 12. (9).سوره النساء، آیه 86. (10).سوره الإسراء، آیه 53.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 353]