محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1842339245
عربستان پس از ملک عبدالله
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۴ بهمن ۱۳۹۳ (۷:۳۲ق.ظ)
کيهان: عربستان پس از ملک عبدالله
به گزارش خبرگزاري موج، «عربستان پس از ملک عبدالله»عنوان يادداشت روز روزنامه کيهان است که در آن مي خوانيد؛
مرگ ملک عبدالله 91 ساله و انتخاب ملک سلمان 79 ساله به عنوان هفتمين پادشاه از فرزندان عبدالعزيز و نيز انتخاب مقرن 70 ساله به عنوان وليعهد عربستان سؤالات زيادي را پديد آورده است. آيا آل سعود براي ادامه حکومت در سرزمين پهناور عربستان، راهي به جز عمل به وصيت بنيانگذار «عربستان سعودي» مبني بر دست به دست شدن حکومت در ميان فرزندان ذکور عبدالعزيز داشته اند؟ آيا پادشاهي که بنا به نوشته ديروز واشنگتن پست به انواعي از بيماري ها از جمله آلزايمر مبتلاست قادر است ولو براي چند صباحي اداره واقعي امور عربستان را در دست داشته باشد؟
درخصوص تحولات سياسي عربستان توجه به نکات زير اهميت دارند:
1- براساس وصيت ملک عبدالعزيز که ابتدا 29 سال بر منطقه نجد و سپس 22 سال بر عربستان حکومت کرد، و «عربستان سعودي» را با کمک وهابي ها و قبيله بزرگ عتيبه به وجود آورده است، تا زماني که فرزندان ذکور وي در قيد حيات هستند، پادشاهي عربستان به نوه ها و ديگران نمي رسد.
بر اين اساس از سال 1325 که وي از قدرت کناره گرفته و در سال 1332 فوت کرده است، فرزندان او به ترتيب ملک سعود 16 سال، ملک فيصل 11 سال، ملک خالد 7 سال، ملک فهد 23 سال و ملک عبدالله 10 سال بر سرزمين عربستان حکومت کرده اند علاوه بر اين در طول اين دوران فرزندان ذکور وي پست هاي حساس وزارتي و غيروزارتي و مناصب مهم سياسي، اجتماعي، امنيتي، اقتصادي و فرهنگي عربستان را در چنبره خود داشته اند. بعضي از محققين گفته اند 7000 نفر از آل سعود تمام پست هاي بزرگ و کوچک را در انحصار داشته و البته سهم فرزندان ذکور مستقيم ملک عبدالعزيز در پست هاي حساس بيش از بقيه بوده است. با اين وصف مي توان گفت عربستان از حيث اداري يک کشور استثنايي به حساب مي آيد.
2- از منظر داخلي دوره حکومت در عربستان داراي ساختار شبه قبيله اي است. يکي از ويژگي هاي قبايل اين است که يک سيستم اجتماعي منظم داشته و توسط يک نفر به عنوان رئيس قبيله مديريت و شناخته مي شود. در درون قبيله نوعي از قوانين که ريشه در دستورات و مصلحت انديشي هاي شخصي رئيس قبيله دارد، جريان مي يابد. از نظر قلمرو، قبيله محدوده اي را براي خود در نظر مي گيرد و معمولا وارد قلمرو قبيله هاي ديگر نمي شود و اجازه ورود هيچ قبيله اي به قلمرو خويش را نيز نمي دهد. آل سعود جداي از اينکه خود برخاسته از شعبه «مصاليخ» از قبيله «عنزه» مي باشد، به لحاظ رفتاري و رويکردي تا حدود بسيار زيادي به يک قبيله شباهت دارد. وصيت ملک عبدالعزيز عملا سيستم سياسي عربستان را بر پايه اي بدوي قرار داده و آن را از محيط منطقه اي و بين المللي جدا کرده است.
در عين حال ذکر اين نکته لازم است که عبدالعزيز که از سال 1281 تا 1310 شمسي بر منطقه «نجد» که شامل سه استان امروزي رياض، قصيم و وائل مي شود و تنها منطقه حنبلي هاي عربستان به حساب مي آيد، حکومت مي کرد، با کمک وهابي ها و سران قبيله بزرگ «عتيبه» که نفوذشان از منطقه بصره در عراق تا حجاز در غرب عربستان امتداد دارد، بر مناطق جنوبي و شرقي(شيعه نشين) غربي (شافعي و مالکي نشين) شمالي (حنفي نشين) سيطره پيدا کرد و کشوري به نام «عربستان سعودي» را پايه گذاري کرد.
وي در عين حال پس از به قدرت رسيدن به قلع و قمع قبايل پرداخت و حتي رئيس قبيله عتيبه را در زندان به قتل رساند از اين رو حکومت عربستان در عين قبيله اي عمل کردن، حقوق و حضور قبايل را نپذيرفت و دائما درصدد تضعيف آنان برآمد تا جايي که تحليل گران برجسته اي در عربستان نظير شروک الفاتح معتقدند قبايل و بازخيزي آنان در عربستان پايه اصلي تحول آينده را در اختيار خواهند گرفت.
3- به قدرت رسيدن اسمي سلمان بن عبدالعزيز در حالي صورت گرفت که وي در دوره سه ساله وليعهدي به دليل شدت بيماري کمتر در انظار عمومي ظاهر مي شد و اداره امور کشور را عمدتاً مثلث بندربن سلطان، مقرن بن عبدالعزيز و متعب بن عبدالله در دست داشته اند.
در نتيجه بايد گفت اعلام پادشاهي سلمان سرپوش گذاشتن بر شرايط دروني آل سعود است. سلمان تنها بعنوان يک نماد از فرزندان عبدالعزيز که گفته مي شود به دليل عدم دخالت در کار حکومت طي دهه هاي گذشته حساسيت برانگيز نبوده و از اين رو از او بعنوان «شمع جمع» ياد مي شود، خريدن فرصت براي چاره انديشي درباره اوضاع عربستان است. يک خبر بيانگر آن است که يک هيئت آمريکايي طي سه ماه اخير دائماً به ارزيابي وضعيت عربستان پرداخته و گزارش هاي نگران کننده اي را به واشنگتن ارسال کرده است اين هيئت طي اين مدت عربستان را ترک نگفته و در صدد بوده است تا مخالفت هاي داخلي شاهزادگان را مديريت نمايد.
آمريکايي ها يک بار در دوره 5 ساله وليعهدي سلطان بن عبدالعزيز پيش بيني کرده بودند که در صورت به قدرت رسيدن وي آل سعود به دليل تندخويي سلطان دچار فروپاشي مي شود و لذا وي در اين اواخر منزوي بود کما اينکه فرزند او «بندر» متهم بود که درصدد کودتا عليه ملک عبدالله و بدست گرفتن پادشاهي برآمده است. در عين حال يک نقطه مبهم در اين روند، برکناري «متعب» مي باشد. متعب در سه سال آخر حکومت ملک عبدالله و بخصوص پس از کنار رفتن سلطان بن عبدالعزيز از قدرت زيادي برخوردار بود. وي در مقام وزير گارد ملي پرونده هاي حساس خارجي نظير پرونده عراق، پرونده سوريه، پرونده لبنان و پرونده مصر را در اختيار داشت و از طرف پادشاه به جلسات مهمي فرستاده مي شد. متعب در همان روز مرگ پدر از کار برکنار شده و انتخاب فرزند سلمان بعنوان جانشين وليعهد بيانگر آن است که وي از دور خارج شده است و اين مي تواند سرآغاز يک سلسله مباحث در درون آل سعود گردد. روند بيماري پادشاه عربستان و ناسازگاري مقرن با فرزندان ملک عبدالله مي تواند شرايط جديدي را در عربستان به وجود آورد به اين نکته بايد اضافه کرد که در درون وهابي ها هم فرقه هايي نظير «سروري ها» وجود دارند که با اداره امور توسط مقرن مخالفند.
4- عربستان براي آمريکايي ها از حساسيت زيادي برخوردار است. سيطره بر عربستان طي 7 دهه گذشته يکي از پايه هاي اصلي قدرت و نفوذ آمريکا در جهان بوده است تا جايي که در سيستم سياسي اين کشور، عربستان، ايالت پنجاه و دوم آمريکا به حساب مي آيد. رياض براي آمريکا يک قلک پرمنفعت اقتصادي، سياسي، ژئوپليتيک، مذهبي و امنيتي است و بخصوص از جنبه کنترل مخالفان آمريکا در جهان اسلام، عربستان طي دهه هاي گذشته نقش بي بديلي را براي آمريکا و اروپا ايفاکرده است. از اين رو واشنگتن به هر نوع تحول که سطح وابستگي عربستان به آمريکا را کاهش دهد حساسيت نشان مي دهد. در عين حال آمريکا به آل سعود بعنوان واسطه هايي در حکومت مي نگرد و اصالت حکومتي آنها را قبول ندارد. حدود 20 سال پيش هنري کيسينجر وزير خارجه اسبق آمريکا با صراحت گفته بود: «آل سعود صاحب عربستان نيستند بلکه انبارداران ما در اين کشورند که در قبال کاري که براي ما انجام مي دهند، حق انبارداري خود را مي گيرند.»
اما در عين حال نبايد اينگونه تصور شود که تحولات در عربستان کاملاً در کنترل آمريکايي ها قرار دارد چه اينکه چنين رابطه اي را آمريکا با رژيم پادشاهي ايران نيز داشت و از قضا اهميت حفظ تاج و تخت محمدرضا شاه براي آمريکا از حفظ تاج و تخت پادشاه سعودي مهمتر هم بود. در عين حال فعل و انفعالات تا جايي که به فعل و انفعال در درون آل سعود برمي گردد، از دايره برنامه ريزي و سياست گذاري آمريکايي ها خارج نيست کما اينکه در تعيين زمان اعلام مرگ پادشاه و روي کارآمدن فرد جديد و وليعهد جديد و نوع تغييراتي که در کادر حکومتي شامل مقامات امنيتي و دربار پديد آمد، آمريکا نقش اساسي داشت. بنابراين آل سعود همانگونه که تاکنون در چارچوب يک برنامه فرا عربستاني به اداره امور داخلي سرگرم بوده است از اين پس نيز در چارچوب برنامه اي با اين مختصات فعاليت خواهد کرد و حتي مي توان گفت بعيد نيست با مرگ عبدالله که مقتدرترين پادشاه پس از دوران پادشاهي عبدالعزيز بوده و خلأ قدرتي که در درون آل سعود پديد آمده است، دامنه مداخلات آمريکا در اداره داخلي رژيم عربستان بيشتر شود.
قرائن و شواهد نشان مي دهد که آمريکا در عين مداخله در جزئيات امور عربستان سعودي و تعيين تکليف براي پادشاه و شاهزادگان، از روند اوضاع مطمئن نيست. نشانه هايي از اين موضوع را مي توان در بروز فوري تناقض در مواضع رسمي و غيررسمي مقامات و مجامع مهم آمريکايي ديد. در حالي که دولت آمريکا از روي کار آمدن سلمان بن عبد العزيز و مقرن بن عبدالعزيز ابراز اطمينان و خشنودي کرد، ديروز روزنامه واشنگتن پست نوشت که به دليل ابتلاي پادشاه جديد به انواعي از بيماري ها که آلزايمر هم در فهرست آن قرار دارد، يک گروه که ترکيبي از شاهزادگان و مشاوران خارجي است، اداره امور عربستان را در دست داشته و به ارزيابي شرايط و وقايع اين کشور سرگرم مي باشند.
5- مرگ پادشاه عربستان با تحولات عمده در يمن توام گرديده است. کشور يمن که نيمي از جمعيت آن را شيعيان زيدي تشکيل مي دهد و بخش وسيعي از آن شامل دوسوم سرزمين آن توسط جنوبي هاي مخالف عربستان اداره مي شود، نقش اساسي در موقعيت منطقه اي عربستان دارد. درست يک روز قبل از اعلام رسمي مرگ ملک عبدالله، رئيس جمهور وابسته به عربستان خود را ناگزير به استعفا ديد و جنبش پرقدرت انصارالله طرحي را به مجلس يمن ارائه کرد تا بر اساس آن يک شوراي رياست جمهوري اداره موقت يمن را به دست بگيرد. روند اوضاع نشان مي دهد که مخالفان عربستان طي يک دوره 3 تا 4 ساله رژيم همگرا با رياض را ساقط کرده اند. وقتي يمن از جرگه کشورهاي تحت نفوذ عربستان خارج شود از موقعيت ژئوپليتيکي عربستان بطور جدي کاسته مي شود. چرا که پيروزي انقلاب اسلامي در ايران نقش آفريني عربستان در خليج فارس و تنگه هرمز را به صفر نزديک کرد و اينک پيروزي انصار الله و حِراک جنوبي بر رژيم وابسته به عربستان در يمن، نقش آفريني عربستان در درياي سرخ و تنگه باب المندب را به طور جدي تر تحت تاثير قرار مي دهد. اين در حالي است که بخش عمده اي از اهميت عربستان براي غرب به جايگاه ژئوپليتيکي و مذهبي آن برمي گردد پيروزي شيعيان اثني عشري در مناطق شمالي و پيروزي شيعيان زيدي در مناطق جنوبي عربستان، شرايط آينده را به ضرر عربستان دگرگون کرده است.
نويسنده: سعدالله زارعي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[مشاهده در: www.mojnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 18]
-
گوناگون
پربازدیدترینها