واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:
مناسبات تهران،واشنگتن و گزینه های اعراب وبلاگ > مسلم، متین - تا آنجا که به ایران و ایالات متحده به عنوان دو سر اصلی تحولات منتهی به دو کشور مربوط میشود مخالفت اعراب شاید کند کننده سرعت تحولات باشد اما عامل ایستایی در بلند مدت نیست.در واقع منطقه کم کم با واقعیتی روبرو می شود که تا پیش از این ویا واضح تر بگوییم پس از انقلاب 1979 ایران تجربه نکرده. این فقدان تجربه که خلاف آن برای اعراب و اسرائیل بسیار شیرین بوده وهست اکنون به تلخی کشنده ای برای آنها تبدیل شده است.
روابط ایران با همسایگان عرب جنوب خلیج فارس برای طرفین بهتر بود صمیمانه نباشد تا اینکه اینگونه خصمانه باشد.وضعیتی که برای حسن روحانی رئیس جمهور ایران و تیم رویایی دیپلماسی او چندان خوشایند نیست. روحانی حدود یکسال و نیم پیش که به قدرت رسید بنا به آنچه که در هنگام تبلیغات انتخاباتی به عنوان مزیت برتر وعده داده بود 2 اولویت را در سیاست خارجی که آنها را منشا بسیاری از گرفتاری های داخلی و خارجی ایران می دانست در دستور کار خود قرار داد. نخست حل معضل پیچیده پرونده اتمی ایران ،دوم تصحیح و بهبود روابط با همسایگان عرب خلیج فارس. رئیس جمهور روحانی تلاش کردو عملا هم نشان داد قادر است در مقایسه با محمود احمدی نژاد، صورت قابل قبول تری از دیپلماسی کاربردی با مدل ایرانی ترسیم کند(هر چند چنین مقایسه ایی منطقی به نظر نمی رسد) اما شرایط جامعه جهانی پیچیده تر از آن بود که او و حتی رای دهندگان ایرانی تصور می کردند. نه به آن دلیل که اولویت های رئیس جمهور ایران به خودی خود قابل مدیریت نبودند و یا ارزیابی های وی درست نبوده،بلکه بیشتر به این علت که دلایل او برای گذر از بحران و بازگشت ایران به عرصه بین المللی ، دلایلی کافی در اختیار سیاستمدارانی قرار می داد که به همان نسبت از بازگشت ایران نو گرا و پراگماتیک به جامعه بین المللی نگران شده بودند.یک دیپلمات ارشد عرب مقیم کویت که دولتش روابط سردی با تهران ندارد و مایل به افشای نام خود نیست میگوید"دیپلماسی جدید ایران و پرشتاب ایران ،با سنت ها و عادات سیاسی اعراب خلیج فارس در تعارض است و آنها را ناراحت کرده است،حداقل این برداشت ما از تحولات جاری ست. رفتار سعودی ما را ببینید.واکنش شورای همکاری را به دقت ارزیابی کنید. آنها نگرانند، چراکه به خوبی می دانند موضوع ایران تنها مربوط به خود این کشور نیست.هر اتفاقی مربوط به ایران، بیشتر به آینده منطقه و جایگاه اعراب مربوط میشود. تصوروجود ایرانی بدون مشکل ، بدون تحریم،دارای مناسباتی عادی با جامعه جهانی و از همه مهمتر شکل گیری فضا و ادبیاتی مشترک و قابل فهم و درک میان ایالات متحده و ایران، هوش سرشاری نمی خواهد".
اما دل نگرانی ها و یا کارشکنی های همسایگان عرب ایران در فرآیند نهائی حل وفصل مشکلات دیپلماسی این کشور که پرونده اتمی یکی و البته مهمترین آنهاست،تا چه قدر می تواند موثر باشد ؟ خصوصا که اسرائیل در موضع مشترکی با اعراب قرار دارد.پاسخ به این سوال بسته به اینکه از چه زاویه ایی به موضوع نگاه میکنیم ساده نیست.تا آنجا که به ایران و ایالات متحده به عنوان دو سر اصلی تحولات منتهی به دو کشور مربوط میشود مخالفت اعراب شاید کند کننده سرعت تحولات باشد اما عامل ایستایی در بلند مدت نیست.در واقع منطقه کم کم با واقعیتی روبرو می شود که تا پیش از این ویا واضح تر بگوییم پس از انقلاب 1979 ایران تجربه نکرده. این فقدان تجربه که خلاف آن برای اعراب و اسرائیل بسیار شیرین بوده وهست اکنون به تلخی کشنده ای برای آنها تبدیل شده است. همچنان که از این زاویه هم می توان به نقش اسرائیل نگریست.مایکل اسکویی با ارائه تحلیلی درآخرین شماره نشریه استراتفور،13 ژانویه، با بررسی روابط اعراب ،ایران و امریکا می گوید"مواضع اعراب محافظه کار ،ایران را در دستیابی به توافق با آمریکا تحت فشارخواهد گذاشت، اما آنها(خصوصا ریاض)به تدریج توافق میان تهران و واشنگتن را خواهند پذیرفت". به همین دلیل به نظر می رسد شورای همکاری خلیج فارس از این به بعد سیاست محدود کردن موفقیت های ایران را اتخاذ خواهند کرد تا رویارویی آشکار.
جنگ نفتی کنونی اعراب بی شک تهران را با مشکلات زیادی در تامین منابع مالی خود روبرو و بالقوه هم می تواند هر گونه دست آورد داخلی توافق با ایالات متحده و 1+5 را تا حدی کم رنگ کند، بیش از آنکه جنگی برای حصول نتیجه در زمان حال باشد،جنگی ست که اهداف جاه طلبانه ای را درآینده و در مقابل ایران دنبال می کند. اما این می تواند مهم نباشد، اگرقرار است اراده سیاسی تهران و واشنگتن تعیین کننده نوع مناسبات آتی میان آنها و منطقه باشد.اعراب دیر یا زود منطق سیاسی جدید خاورمیانه و خلیج فارس را خواهند پذیرفت.راه دیگری در برابر آنها نیست. [email protected]
کلید واژه ها: ایالات متحده آمریکا - خلیج فارس - حسن روحانی - سیاست خارجی -
شنبه 27 دی 1393 - 06:57:03
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 88]