واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
دینداران دنیاپرست در طول تاریخ بودهاند کسانی که ظاهرشان برخلاف باطنشان بوده و همواره در راه رسیدن به مطامع خویش حفظ ظاهر نموده، اما هدف باطنی دیگری داشتهاند؛ این افراد اغلب با جریانهای متداول همروزگار خویش در حرکت هستند و با عموم مردم همرأیی میکنند، اما تا وقتی مقتضای اهدافشان باشد و در جایی که ببینند رسیدن به امیالشان گام نهادن در طریقی دیگر را میطلبد بدون درنگ به آن طرف سوق مییابند.
در دوران کوتاه خلافت امام حسن(ع) با چنین صحنه های دلخراشی مواجهیم که چهره اصلی برخی مسلمانان را نمایان می کند و اهداف باطنی ایشان را ظاهر می گرداند. بعد از شهادت امیرالمومنین(ع) مردم با فرزند برومند ایشان امام حسن مجتبی(ع) بیعت کردند، اما در این بیعت و در ابتدای کار، بنای نافرمانی و آشوب نهادند. چه عده ای در این بیعت خواستار جنگ و قتال بودند و امام را دراین باره ضعیف و مردد قلمداد می کردند. ابن خلدون در این باره می نویسد: «نخستین کسی که با او [امام حسن(ع)]بیعت کرد، قیس بن سعد بن عباد بود. قیس گفت: دست فراز کن تا به کتاب خدا و سنت پیامبرش و قتال با ملحدین، با تو بیعت کنم. حسن(ع) گفت: به کتاب خدا و سنت پیامبرش، که آن دو همه شروط را دربردارند. سپس مردم با او بیعت کردند. حسن(ع) هنگام بیعت با آنان شرط می کرد گوش به فرمان او باشند و مطیع امر او. با هرکس که صلح کند، صلح کنند و با هرکس که جنگ کند، جنگ کنند. مردم به شک افتادند و گفتند: این مرد رفیق راه نخواهد بود و قصد نبرد ندارد.»1 مردمانی که با دعوی قتال با ملحدین به صف بیعت کنندگان آمده بودند، در وقت رویارویی سپاه امام(ع) با صفوف معاویه چنان عمل کردند که جای شگفتی و حیرت دارد؛ ماجرا به این شرح است که معاویه درصدد رویارویی مستقیم با سپاه امام(ع) نبود(و این خود از دلایلی است که ثابت می کند قدرت نظامی و سلحشوری حسن بن علی(ع) کم از پدر بزرگوارش نبوده است) از این رو سعی در خدعه و نیرنگ کرد. معاویه نامه هایی به سرداران سپاه امام حسن(ع) فرستاد و مبالغ هنگفتی پول پیشنهاد کرد که برخی نپذیرفته و عده ای نیز قبول کردند و با یاران خود از سپاه خارج گشته به معاویه پیوستند. در این میان «یعقوبی» در تاریخ خویش، از توطئه ای دیگر گزارش می دهد که به دستور معاویه و در اردوگاه امام رخ داد؛ از این قرار که عده ای شایع کردند حسن بن علی(ع) با معاویه صلح نمود و خداوند از این طریق خون ها را حفظ و فتنه ها را خاموش کرد. شیوع این خبر در اردوگاه امام(ع) باعث شد سپاه به تلاطم بیاید و مردم به حدی شوریدند که به چادر امام ریخته، آن را غارت کردند و حتی فرش زیر پای حضرت به غارت رفت و این جسارت تا حدی بود که زخم بر امام خویش زدند و حضرت بناچار به مدائن بازگشت. این امور باعث شد امام(ع) مجبور به صلح شود چنان که مستوفی در تاریخ گزیده می نویسد: «حسن(ع) صاحب تدبیر بود [دانست] که بر دولت متزلزل اعتماد نباشد و بر متابعت اهل عراق وثوق نداشت.» 2 حال موضوع این است که آیا آنانی که دعوی مبارزه و قتال می نمودند چرا به این گونه رفتار کردند و فاجعه ای غمبار و تصویری از خدعه و نیرنگ آن هم تا جایی که در کنار کسان امام عده ای قصد جان حضرت را کردند از خود به جای گذاردند. مگر چند دهه است که رسول مکرم اسلام(ص) از میان امت رخت بربسته است و هنوز از اصحاب و یاران حضرت در میان امت هستند تا انفاس طیبه و سیرت حسنه پیامبر(ص) را بر مردم یادآور شوند و آیا چه اندازه اسلام از بنیان خود فاصله گرفته که دنیای دون و جهاد در راه خدا که از افضل عبادات است با پول و مقام معاوضه می شود و آیا اینچنین افرادی را که به نام اسلام و مسلمانی پای در میدان می گذارند و به اندک متاع دنیوی یا وعده ای دروغین کنار می کشند، توان عنوان مسلمانی بر آنان اطلاق کرد یا آنانی که به خدعه ای چهره عوض می کنند و کسی که تا دیروز فرزند رسول خدا(ص) و پسر امیرالمومنین(ع) می دانستند و در ایمان و صداقت او شک نمی کردند، امروز هدف تیغ های خویش می سازند. این کج فهمی ها و کج رفتاری ها ناشی از جلوه گری های نفس است که با ابنای روزگار می کند و هر لحظه به شکلی و صورتی متظاهر می گردد و مردانی که تا دیروز در جبهه حق شمشیر می زدند، امروز پشت به حق و رو به باطل می کنند با این که می دانند حق و باطل کدام است. این رفتار مردم با امام حسن(ع) و تنها گذاردن ایشان در میدان جنگ سبب شد ضربه ای جدی بر پیکر اسلام وارد شود و عنان حکمرانی در دست معاویه بیفتد تا این مرکب را تا هرجا که می خواهد بتازد و از مسیر اصلی خویش دور کند که شاید توان گفت اثرات خسران آن تا به امروز بین جوامع اسلامی قابل مشاهده است. در جامعه امروز ما نیز می بینیم برخی عقاید و رفتارها چقدر از روح اسلام فاصله دارد و چه کم بهانه هایی منجر به دادن فتوای جهاد می شود که به سبب آن به کوچک و بزرگ مسلمانان رحم نمی شود و به جز خون چیز دیگری دل های این به ظاهر مسلمانان را آرام نمی سازد و آیا اهداف اینان همان طور که در ظاهر بیان می شود اعتلای اسلام است یا در باطن چیز دیگری را آرزو می کنند؟ آیا به نام اسلام فرمان به جنایات شرمگین دادن و رحم و عطوفت را از یاد بردن، زنده نگه داشتن سنت هاست و رویه حقیقی ختمی مآب(ص). پا نوشت ها: 1ـ العبر(تاریخ ابن خلدون)، ترجمه عبدالمحمد آیتی، پژوهشگاه علوم انسانی 1383 2ـ تاریخ گزیده، حمدالله مستوفی، به اهتمام عبدالحسین نوایی، امیرکبیر 1387 امیر هاشم پور / جام جم
 
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]