واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۱۸ آذر ۱۳۹۳ (۲۱:۱۹ب.ظ)
ثبت و ابلاغ چهار اثر تاريخي ـ فرهنگي در فهرست آثار ملّي چهار اثر تاريخي فرهنگي به نامهاي «محوطه باستاني ارزانفود» در استان همدان، «طَنَبي بُندَرآّباد» در استان يزد، و «بارانداز بازار شاهرود (انبار نمک)» و « معدن گوگرد سمنان» در فهرست آثار ملّي غيرمنقول ثبت شد.
به گزارش خبرگزاري موج، فرهاد نظري، مديرکل دفتر ثبت آثار ميراث فرهنگي با اعلام اين خبر افزود: محوطه باستاني ارزانفود مربوط به دوره اشکاني و دوران اسلامي است با شماره ثبت 31143 در فهرست ميراث ملي به ثبت رسيد.
وي در توضيح اين منطقه گفت: روستاي ارزانفود از توابع بخش مركزي شهرستان همدان و در جنوب شرق شهر همدان قرار دارد. در غرب روستا و در بين مزارع كشاورزي تپه تاريخي وسيعي به چشم مي خورد كه سفالهاي سطحي آن مربوط به دوره اشکاني و دوران اسلامي است. زير بستر اين تپه، مجموعه اي از فضاهاي معماري وجود داردکه به صورت دستكند در بستري از سنگهاي موسوم به شيست ايجاد شده است.
نظري ادامه داد: اين مجموعه شامل فضاهاي متعددي است که با راهرو بهم مرتبط اند. ابعاد فضاها و اتاقهاي اين مجموعه متفاوت است و كاربرد متفاوتي داشته اند. در بدنه اكثر آنها سكوهاي سنگي وجود دارد كه شباهت زيادي به آخور احشام دارد. در بالا و مجاورت سکوها وبدنه اکثر فضاهاي مجموعه، حلقه يا قلاب هاي تراشيده شده از سنگ بستر به شكل بسيار زيبا به چشم ميخورد.
مديرکل دفتر ثبت تصريح کرد: کاوشهاي باستان شناسي در پنج کارگاه در نقاط مختلف تپه انجام شده و هرکارگاه متشکل از تعدادي اتاق است که همگي به هم ارتباط دارند. در برخي قسمتها تك اتاقهايي ديده مي شود كه يک ورودي دارند و مستقل هستند. فضاهاي بزرگتر وروديهاي متعدد دارند كه به احتمال زياد به كاربرد آنها ارتباط دارد. ارتفاع تقريبي فضاها متغير است؛ به طور ميانگين به اندازه قد يك انسان (حدود 180 سانتيمتر) است. در بدنه اين اتاقها حفره هاي جاي پيه سوز متعدد ديده مي شود. ورود به فضاها از طريق راه پله تراشيده شده در سنگ بستر امکان پذير است.
نظري اضافه کرد: در کاوش هاي انجام شده به منظور بازگشايي وروديها آثار معماري منظمي شناسايي شد که حاکي از وجود يک دوره استقرار در سطح تپه بود که خوشبختانه در کاوشهاي اخير بخشهايي از اين معماري که به صورت سنگچين اجرا شده است به دست آمد. در بررسي و کاوشهاي مجموعه ميتوان گفت: اين مجموعه در دوره تاريخي خصوصا دوره اشکاني شکل گرفته و در دورههاي بعد خصوصا دوران اسلامي مورد استفاده واقع شده است.
وي گفت: اثر تاريخي طَنَبي بُندرآّباد که به شماره 31144 در فهرست ميراث ملي به ثبت رسيد متعلق به دوره آل مظفر است.
نظري ادامه داد: اين بنا در ضلع غربي يخچال بندرآباد و قلعۀ تخريبشده اين روستا واقع شده است. پس از طي کوچه پيچ در پيچ و باريکي به طنبي مذکور ـ که بنايي کشيده و با شکوه در دو طبقه با ديوارهاي خشتي ضخيم است ـ ميرسيم.
مديرکل دفتر ثبت افزود: درحال حاضر اين طنبي داراي گذر ،بالاخانه (فضاي شاهنشين)، سردري در ضلع شرقي و اتاقهايي در طرفين است. به نظر ميرسد اين بنا، جزئي از يک خانه در دورۀ آل مظفر بوده باشد که اکنون به فضاي عمومي تبديل شده است. فضاي داخلي بالاخانه با نقشهاي بسيار زيبا گِل بريش ده است و در حال حاضر سقف قسمت بالاخانه و قسمتي از گذر تخريب شده و اتاقکهاي زيرگذر به عنوان انباري استفاده ميشود.
وي با اشاره به اينکه اثر تاريخي بارانداز بازار شاهرود (انبار نمک) هم به شماره 31142 در فهرست ميراث ملي به ثبت رسيده است، افزود: بارانداز بازار شاهرود در دوره قاجاريه با مساحت حدود 550 متر و با 23 گنبد با مصالح خشت و گل ساخته شده است. به دليل اينکه اين بنا حدود 60 سال انبار نمک بوده است، به «انبار نمک» نيز معروف است.
نظري ادامه داد: معدن گوگرد سمنان هم به شماره 31141 به فهرست ميراث ملي اضافه شد، اين اثر مربوط به دوره صفويه-قاجاريه است.
وي تصريح کرد: معدن گوگرد در 30 کيلومتري جنوب سمنان، بعد از روستاي دلازيان واقع است. اين معدن از دورۀ صفويه بهشکل غيررسمي و در دوران قاجار و پهلوي به طور رسمي مورد بهرهبرداري قرار گرفته و بناهايي براي اسکان افراد، انبار محصولات و کورههاي ذوب احداث شده است. از زمان بهرهبرداري از معدن در دوران قاجار و پهلوي، گوگرد استخراج شده جهت مصارف دارويي، کشاورزي و صنعتي به کارگاهها، کارخانهجات و ساير تأسيسات خارج از شهر سمنان منتقل ميشده است.
مديرکل دفتر ثبت آثار ادامه داد: از شواهد و آثار و سفال به دست آمده بر روي تپه و محوطه تاريخي معدن گوگرد ميتوان به قدمت معدن پي برد. در اين محوطه آثار و نمونههاي ابزار سنگي تراش خورده يافت ميشود که قدمت اين محوطه تاريخي را ميتوان همزمان با «تپههاي تاريخي ميرک و دلازيان»در نظر گرفت. از سوي ديگر سفالهاي لعابدار آبي نيز در قسمتهاي مختلف محوطه معدن به چشم ميخورد که مربوط به دورۀ قاجار و بعد از آن است. علاوه بر ارزش تاريخي، اين معدن جزو 5 معدن گوگرد فعال خاورميانه است که خلوص بالايي دارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 94]