واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: این بازار حالش خوب است تهران- ایرنا- روزنامه «ابتکار» در سرمقاله امروز -سه شنبه- خود با عنوان «این بازار حالش خوب است، فقط کمی شرطی شده است!»نوشت: روزهای گذشته دلار خود را تا کمرکش 3600 تومان هم رساند، اما به سرعت و در کسری از یک هفته در مقابل واقعیت های مذاکرات هسته ای، بدیهیات علم اقتصاد و شرایط کلی بازار سر به زیر آورد و آنقدر قد خم کرد تا عصر دیروز به همانجایی رسید، که از آنجا آمده بود؛ حوالی 3400 تومان.
ابتکار می افزاید: در میانه هفته گذشته بازار زر هم مثل بازار ارز خود را برای واکنش هیجانی به مذاکرات وین مهیا کرده بود، اما کاهش قیمت های جهانی، بلافاصله سکه و گرم طلا با هر عیار و طرحی را سرجای خود نشاند تا گرد و خاک های چند روز اولیه پس از پایان مذاکرات، این یک قلم بازار را چندان دستخوش هیجان صعودی یا نزولی نکند. اما بازار سرمایه با آن شاخک های خاص و حساسش، زودتر و شدیدتر از بازار ارز و زر، تحت تاثیر گنگی تحلیل های اولیه درباره داده ها و ستانده های مذاکرات ایران و 1+5 قرارگرفت و به سرعت در برابر تیترهای متناقض رسانه های داخلی و خارجی درباره تمدید مذاکرات و دستاوردهای وین 8 هیجان زده، بدبین و مستاصل شد.
تابلوهای تالار بورس از فردای روز تمدید مذاکرات هسته ای یکسره قرمز پوش شد و شاخص کل این بازار، بی اعتماد به همه آورده های اقتصاد و خوش بینی های آشکار پیش روی تولید، فقط به گزاره های منفی واکنش نشان داد و از هول و هراس آن «هیچ»ِ گل درشتِ جماعت دلواپس، سقوط و افت را پیشه کرد. اما اینجا هم مانند دو بازار دیگر وضع بازار چنان نماند و شاخص ها در یکی دو روز گذشته حداقل از میل خود برای بازگشت به شرایط عادی خبر دادند.
حالا تقریبا یک هفته از پایان مذاکرات وین گذشته است. محمد جواد ظریف و جان کری هرکدام به سبک خود گزارش نتایج این هفت روز و آن شش ماه مذاکره را به روسا و مجالس کشورهای خود داده اند. مواضع داخلی و خارجی درباره سرنوشت این پرونده و مذاکرات مشخص شد و حتی بهارستان سختگیر هم به تمدید گفتگوها روی خوش نشان داد. گرد و خاک های ابهام آفرین خوابید و از آن هیجان کاذب بدبینی ها و مخالف خوانی های یکی دو روز اولیه پس از تمدید خبری نیست و عیار «هیچ»خوانی دلواپس ها و تفاسیر فردی و معطوف به قدرت سیاسیون جناح منتقد مذاکرات هم به مرور مشخص شد. همزمان با این روند بازارهای چندگانه هم، هرکدام به سبک و سیاق خود از آن هیجان اولیه خود کاستند و فعالان این بازار تلاش می کنند که واقع بینانه پا به پای مذاکره کنندگان، وضعیت ثبات و انتظار را تا اطلاع ثانوی، مانند شرایط از توافقنامه ژنو تا وین هشت تمدید کنند.
در این بین سوالی که پیش می آید این است که راز واکنش هیجانی سه بازار اصلی سرمایه به مذاکرات وین 8 چیست و چرا ناگهان این بازار تثبیت یافته و تا حدودی رام شده دوباره افسار برید و چند روزی گردو خاک کرد. برای یافتن پاسخ این چرا لازم است کمی به عقب برگردیم و روزهای سخت این بازارها از پس دوره های پیشین مذاکرات را بازخوانی کنیم. خوب که بنگریم می بینیم، این بازار از جهاتی حق دارد که به جای خوشبینی و مقاومت دربرابر تغییرات، به استقبال خبر بد برود و به نتیجه مذاکرات از سر هیجان و ناامیدی واکنش منفی نشان دهد، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. در طول همه سالهای دولت های نهم و دهم و به ویژه در سه چهار سال پایانی، شکست ها و بن بست های مذاکرات هسته ای از ژنو و استانبول تا بغداد و مسکو و آلماتی، همه بازارها به خصوص سه بازار ارز، زر و بورس را شرطی و دست و پابسته و تاثیرپذیر بار آورد. در آن دوران خاص، مذاکره کنندگان هربار که راهی شهری در اروپا یا آسیا می شدند، اینجا و در قلب تهران از حافظ و خیام گرفته تا فردوسی و حتی مولوی تن بازار، از هراس محدودیت های جدید و تحریم های بیشتر، به لرزه در می آمد. این اواخر دیگر این بازارها آنچنان به لحاظ روحی شرطی شده بودند که چونان بیمار در حال احتضاری حتی پیش از شنیدن خبر بد بعدی سکته جدیدی می زدند. هربار هم که ارز بالا می رفت، دیگر هیچ نجات دهنده ای قادر به پایین آوردنش نبود و شاخص بورس از روز اولی که زمین خورد دیگر تا همین اواخر نای بلند شدن نداشت. سکه و مسکن و باقی بازارها هم وضع بهتری نداشتند.
مُسکن های بخشنامه ای مهندسان حاکم بر اقتصاد کشور هم هربار کار را خراب تر از قبل می کرد. روزی برای تسکین بازار ارز، میلیون ها دلار از خزانه راهی فردوسی می شد تا بساط آدمهای خاص به مدد رانت های خاص ناشی از پول خارجی سکه شود و روزی دیگر صف های صبحگاهی سکه مقابل بانک ها شکل می گرفت، غافل از اینکه در آن سوی باجه، قرار است معدود سکه های دولتی به روش «یکی من، یکی دوست من، یکی بقیه مردم» توزیع شود.
به هرحال این بازار و اقتصاد در احتضار، از سال گذشته و با رفتن مهندس های اقتصاددان! سعی کرده است که به تدبیر و شاید صرفا با امید! دوباره روی پای خود بایستد و حداقل صورت خود را با سیلی سرخ نگهدارد و کمتر هیجان زده شود و البته کمتر هم وعده های خوشبینانه را باور کند. اما واقعیت این است که یک بیمار روحی روانی هرچقدر هم که مداوا شده باشد یا خود درمانی کرده باشد، باز هم رگه هایی از شرطی شدن را با خود دارد و حق دارد باز هم در کوتاه مدت به غوره ای سردی ش شود به مویزی گرمی ش، با این تفاوت که دیگر بلد شده است که ازپس خود براید و زودتر خود را بازیابد. کما اینکه این بار فقط حدود هفت روز زمان کافی بود که به لحاظ روحی به شرایط عادی قبل از مذاکرات برگردد و حالت ثبات و انتظار را تمدید کند...
منبع: ابتکار
اول**1368**
11/09/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]