واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: چه مسائلی در توافق هستهای برای مردم ایران مهم هستند؟
در آستانه پایان مهلت مذاکرات هستهای، هنوز اختلافاتی جدی درباره ابعاد مختلف مذاکرات باقی مانده است. به این دلیل که هر توافقی باید از حمایت جدی افکار عمومی برخوردار باشد، دانستن نگاه افکار عمومی به فرایند مذاکرات و چارچوب یک توافق احتمالی دارای اهمیت است. نظرسنجیهای انجام شده نشاندهنده نگاه خاص افکار عمومی ایران به مذاکرات هستهای است.
کد خبر: ۴۵۱۳۹۱
تاریخ انتشار: ۰۱ آذر ۱۳۹۳ - ۱۳:۳۵ - 22 November 2014
برای اولین بار در دهه اخیر، ایران و آمریکا همزمان با جدیت مشغول کار هستند تا راهی برای پایان یافتن تنش بر سر موضوع هستهای ایران پیدا کنند. به نتیجه رسیدن چنین تلاشی نیازمند توانایی مذاکرهکنندگان دو طرف و نیز داشتن درکی درست ازافکار عمومی در این باره است. ایران و 5+1 تقریبا یک سال پیش در ژنو و در قالب برنامه اقدام مشترک توافق کردند تا مهلتی یک ساله که در 24 نوامبر 2014 به پایان خواهد رسید به توافقی جامع برای حصول اطمینان از صرفا صلحآمیز بودن برنامه هستهای برسند ولی در آستانه پایان این مهلت، هنوز اختلافاتی جدی درباره ابعاد مختلف مذاکرات باقی مانده است. ولی به این دلیل که هر توافقی باید از حمایت جدی افکار عمومی برخوردار باشد، دانستن نگاه افکار عمومی به فرایند مذاکرات و چارچوب یک توافق احتمالی دارای اهمیت است. به گزارش «تابناک»، نانسی گالاگر در مقالهای در فارین پالیسی با ذکر مقدمه فوق به نتایج افکارسنجیهای انجام شده اکادمیک در این باره پرداخته است. به گفته وی نظرسنجیها نشان میدهد که افکار عمومی در ایران با اقدامات در حوزه ایجاد شفافیت و اعتمادسازی همراهی میکند ولی با محدودیت بر قابلیتهای هستهای ایران با هدف اعلامی جلوگیری از گریز ایران به سوی سلاح هستهای که مورد نظر و تاکید مقامات و تحلیلگران آمریکایی قرار دارد، موافق نیستند. مرکز افکار عمومی دانشگاه تهران و مرکز مطالعات بینالملل و امنیتی دانشگاه مریلند در تابستان امسال از نمونهای 1037 نفری از ایرانیان درباره دیدگاههای آنها در باره یک توافق احتمالی هستهای نظرسنجی کرده است. این تعداد از افراد از نظر آماری نمایندهای مناسب از افکار عمومی در ایران محسوب میشود. با در نظر گرفتن ابعاد دیگر یک توافق هستهای، اکثریت بزرگ 79 درصدی افراد با پذیرش این تعهد که ایران هرگز سلاح هستهای تولید نخواهد کرد موافق بودهاند. 76 درصد پرسششوندگان با ادامه نظارت و بازرسیهای فعلی بینالمللی، 62 درصد با اقدامات شفافیتساز بیشتر و اکثریت آنها با غنیسازی نکردن بیشتر از پنج درصد موافق بودهاند. از سوی دیگر، اکثریت قابل توجه 70درصدی با برچیدن نیمی از سانتریفیوژهای فعال فعلی ایران و 75درصد مردم هم با پذیرش محدودیت بر فعالیتهای تحقیق و توسعه ایران مخالف بودهاند. علاوه بر این در حالی که 85 درصد پاسخدهندگان به تاثیر تحریمها بر اقتصاد و 91 درصد انها به تاثیر تحریمها بر زندگی مردم عادی معتقد بودند، تنها 19 درصد انها باور داشتند که ایالات متحده حتی در صورت پذیرش خواستههای سختگیرانه 5+1 از سوی ایران، حاضر به لغو همه تحریمهای مرتبط با مساله هستهای خواهد بود. از سوی دیگر، مرکز مطالعات بینالملل و امنیتی دانشگاه مریلند و برنامه مشورتهای عمومی در ماه ژوئن امسال تحقیق دیگر در آمریکا در این باره انجام دادهاند. آنها نمونهای تصادفی از 748 آمریکایی انتخاب کردند و اطلاعات پایه به دقت انتخاب شدهای در باره مذاکرات با ایران به آنها ارائه کردند. سپس با توجه به مطالب مطرح شده در مذاکرات کنگره آمریکا، استدلالهای مطرح درباره دو گزینه را در اختیار آنها قرار دادند. یک گزینه این بود که افراد انتخاب کنند که تلاشها برای رسیدن به توافقی ادامه پیدا کند که بر اساس آن، محدودیتهایی نسبی بر برنامه هستهای ایران اعمال شود و شفافیت آن افزایش یابد و در مقابل برخی از تحریمهای ایران کم شود.گزینه دوم این بود که مذاکرات پایان پذیرد و تحریمهای بیشتری علیه ایران تحمیل شود با این هدف که برنامه غنیسازی ایران کاملا متوقف شود. اکثریت بزرگی از شرکتکنندگان، استدلالهای هر دو طرف را تا حدی درست میدانستند ولی وقتی به انها گفته میشد که یکی از دو گزینه فوق را انتخاب کنند، اکثریتی 61درصدی و از جمله 62درصد جمهوریخواهان طرفدار گزینه توافق بودند و تنها 35درصد طرفدار این گزینه بودند که مذاکرات پایان یابد و فشارها بر ایران بیشتر شود تا غنیسازی در ایران کاملا متوقف شود. این مساله نشان میدهد که در صورت حصول توافقی بین ایران و 5+1 که برنامه هستهای ایران را تا حدی متوقف سازد، محاسبات جمهوریخواهان که اکنون گزینه تشدید تحریمها و تهدید نظامی را تبلیغ میکنند، احتمال عوض خواهد شد و این سوال مطرح خواهد بود که آیا آنها واقعا مسئولیت به هم زدن توافقی که برنامه هستهای ایران را محدودتر میکند را خواهند پذیرفت یا خیر؟ گزینه دیگر پیش روی جمهوریخواهان ترغیب دیگر کشورها به تنبیه ایران خواهد بود یا این که این قمار را بپذیرند که با تشدید تحریمها ایران را وادار کنند برنامه غنیسازی خود را تعطیل کند ولی تجریه نشان داده است که ایران با تشدید تحریمها، فعالیتهای هستهای خود را تشدید خواهد کرد. نکته جالب توجه دیگر تغییر واکنش افکار عمومی ایرانیان با توجه به نوع ابراز خواستهای طرف مقابل است. برای مثال گنجاندن خواستهای طرف مقابل در قالب «مسدود کردن همه راههای رسیدن ایران به سلاح هستهای» باعث ایجاد حساسیت و مقاومت ایران نسبت به وقتی میشود که خواستههای طرف مقابل در قالب «افزایش شفافیت» گنجانده شود. برای مثال اقلیت کوچک 15درصدی حاضرند محدودیت بی قید و شرط بر سر ذخایر اورانیوم غنی شده ایران را بپذیرند. پذیرش محدودیت تعداد و کیفیت سانتریفیوژهای ایران نیز به ترتیب با اقبال تنها 19 و 16 درصد پرسششونده همراه شده است. ولی وقتی که لحن و شکل پرسشها تغییر میکند، نتایج به نحو قابل توجهی تغییر میکند. به ترتیب 49 و 46 درصد پرسششوندگان با در نظر گرفتن دیگر شرایط توافق حاضر به پذیرش محدودیت بر ذخایر اورانیوم و تعداد سانتریفیوژهای ایران هستند و درصد قابل توجهی یعنی 49 درصد طرفدار توافقی خواهند بود که در ان کاهش غنیسازی در ایران همراه با افزایش بازرسیها طی دورهای ده ساله در قبال برداشته شدن تحریمها گنجانده شده باشد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 28]