تبلیغات
تبلیغات متنی
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک
بهترین دکتر پروتز سینه در تهران
محبوبترینها
راهنمای انتخاب شرکت‌های معتبر باربری برای حمل مایعات در ایران
چگونه اینورتر های صنعتی را عیب یابی و تعمیر کنیم؟
جاهای دیدنی قشم در شب که نباید از دست بدهید
سیگنال سهام چیست؟ مزایا و معایب استفاده از سیگنال خرید و فروش سهم
کاغذ دیواری از کجا بخرم؟ راهنمای جامع خرید کاغذ دیواری با کیفیت و قیمت مناسب
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
بهترین ماساژورهای برقی برای دیسک کمر در بازار ایران
آفریقای جنوبی چگونه کشوری است؟
بهترین فروشگاه اینترنتی خرید کتاب زبان آلمانی: پیک زبان
با این روش ساده، فروش خود را چند برابر کنید (تست‌شده و 100٪ عملی)
خصوصیات نگین و سنگ های قیمتی از نگاه اسلام
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1867638788
جام جم آنلاین-حیران میان این و آن
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
شیزوفرنی حیران میان این و آن شیزوفرنی فرهنگی را می‌توان بودن در و تعلق زیستی داشتن به یک جامعه و درعین‌حال همزیستی با و تعلق خاطر داشتن به جامعه‌ای دیگر معنا کرد به‌گونه‌ای که هر کدام از این دو جامعه، آداب، رسوم، سنن و باورهای مخصوص به خود را دارا هستند که چه بسا در تضاد با ویژگی‌های فرهنگی جامعه دیگر است.
حیاتی این گونه، هستی شخص را به طور کامل دو پاره می کند که به موجب آن شناخت از خویشتن ناممکن می شود و فرد قدرت تشخیص واقعیت وجودی خود را از کف می دهد و در حقیقت به نوعی روان گسیختگی فرهنگی مبتلا می شود که در مواردی حتی مستعد تبدیل شدن به روان پریشی کامل است. بحث تقابل فرهنگ ها و ارزش ها بحثی دیرین است که برخی همچون آیزایا برلین معتقدند این تقابل اساسا تقابلی ذاتی و منطقی بوده و چنان نیست که حتی در ساحت مفهومی، قابل تحویل به وضعی آرمانی و عاری از عیب و نقص باشد. در کتاب «سرشت تلخ بشر» در این خصوص می خوانیم: «این برخورد ارزش ها ناشی از ماهیت خودشان و ماهیت ماست. اگر به ما بگویند این تضادها در نوعی دنیای بی عیب و نقص رفع می شود، در دنیایی که تمام چیزهای خوب اساسا ممکن است هماهنگ شود... باید بگوییم دنیایی که در آن ارزش ها به نظر ما ناهمخوان با هم در تضاد نباشد دنیایی است بیرون از دایره درک و فهم ما؛ و اصل هایی که در این دنیای دیگر هماهنگی دارند همان اصل هایی نیستند که ما در زندگی روزمره، با آنها سر و کار داریم... مفهوم کلیتی کامل و بی نقص یا راه حل غایی که در آن تمام چیزهای خوب در کنار هم وجود دارند به نظر من نه تنها دور از دسترس است ـ این توضیح واضحات است ـ بلکه از نظر مفهومی هم فاقد انسجام و پیوستگی منطقی است. ما ناگزیریم دست به انتخاب بزنیم.» (سرشت تلخ بشر، آیزایا برلین، ترجمه لی لا سازگار، تهران، ققنوس، 1387، ص 32) باوجود تفاوت های ماهوی و حتی منطقی فرهنگ ها و ارزش های مختلف، دنیای امروز بر آن است که در مسیر یکسان سازی فرهنگی گام بردارد و مدت هاست سودای فرهنگ جهانی واحدی را در سر می پرورد که برخاسته از ایده «دهکده جهانی» است. در مقابل این نگره یکسان انگارانه، تلقی دیگری قرار دارد که اختلاف های فرهنگی را نه تنها تفاوت هایی ذاتی و غیرقابل رفع که اساسا تفاوت هایی لازم و ضروری می انگارد که شرط اصلی حیات انسانی ماست. حیاتی که بناست بر آزادی و اختیار و قدرت اراده ما ابتنا داشته باشد و از همین رو ضرورتا باید بر رهیافت های مختلف و در نتیجه فرهنگ های گوناگون و متنوع تکیه داشته باشد: «اعتراض ـ و ضد آرمان شهرهای ـ آلدوس هاکسلی یا اورول یا زامیاتین (در روسیه اوایل دهه 20) تصویری هولناک از جامعه ای بدون اختلاف نظر ترسیم می کند که در آن تفاوت بین موجودات بشری، تا سر حد ممکن از میان رفته یا دست کم کاهش یافته است و الگوی رنگارنگ تنوع روحیات، تمایلات، ایده آل ها و خلاصه، جریان زندگی بشر بی رحمانه یک شکل شده و در قالب های تنگ اجتماعی و سیاسی ای قرار گرفته است که افراد بشر را می آزارند و مصدوم می کنند و سرانجام انسان ها را به نام نظریه ای یگانه انگار، که رویایی است از نظمی کامل و ایستا، خرد می کنند.» (همان، ص 78) رویای دستیابی به فرهنگی واحد و جهانشمول اگرچه به نظر ناممکن و حتی خیال بافته می نماید اما در صورت تحقق، این وجه ممتاز را داراست که می تواند مانع از عارضه ویرانگر شیزوفرنی فرهنگی یا اختلال شخصیتی مبتنی بر بحران هویت باشد. اما به قول برلین، ما روی زمین زندگی می کنیم و در همین جاست که باید اعتقاد داشته باشیم و وارد عمل شویم. پس درست آن است که جای تکیه بر اما و اگرها، به آنچه هست بیندیشیم و به جستجوی درمانی متناسب با همین وضع موجود بپردازیم. برای ریشه یابی معضل خودفراموشی فرهنگی از دو زاویه می توان به موضوع نگریست. می توان نگاهی بدبینانه به سرشت بشر داشت و گفت انسان ها اساسا موجوداتی ضعیف، رویازده، سطحی و ندانم چه خواه هستند و در نتیجه از قدرت انتخاب که از یک طرف مستلزم تعمق و شناخت و از طرف دیگر مستلزم واقع بینی و جسارت لازم برای گزینش است، محروم اند و صرفا در اوهام خیال بافته می زیند، می خواهند همه چیز را با هم داشته باشند و ضعف درونی شان در مواجهه با ارزش ها آنها را وامی دارد از یک طرف به مخالفت با سنت ها بپردازند و درعین حال شهامت کنار گذاشتن سنت را نداشته باشند و از طرف دیگر شیفته سنت شکنی ها شوند و درعین حال از تن دادن کامل به اقتضائات سنت شکنی عاجز باشند. در نتیجه این طرز تلقی از ماهیت انسان، بهترین درمانی که می توان برای معضل خودباختگی فرهنگی پیشنهاد نمود سرکوب و اعمال قدرت سیاسی یا همان حکومت استبدادی است؛ یعنی نهادی که بتواند با تکیه بر قدرت خویش، ضعف وجودی افراد تحت انقیاد خود را بپوشاند و وقتی آنها خود قادر به انتخاب نیستند و از بیماری لاعلاج تزلزل رنج می برند، این نهاد سیاسی از موضعی استعلایی و با تکیه بر امر و نهی قهرآمیز برای آنها و سرنوشت شان تصمیم گیری نماید. اما زاویه نگاه دیگری هم وجود دارد که عبارت است از میل درونی بشر به کمال جویی و حقیقت طلبی که به موجب آن سنت های فراداده و تقلیدی قادر نیستند او را از دنباله روی حقیقت بی نیاز کنند و درعین حال رهیافت های خوش آب و رنگ جدید هم مادامی که حقانیتشان در ترازوی زمان اثبات نشده باشد، نمی تواند عطش کمال جویی انسان ها را فروبنشاند و آنها را به پیروی بی چون وچرا از خود وادارد. به عبارت دیگر اعتقاد به این که: ماهیت وجودی انسان آنچنان عمیق و ژرف است و آزادگی فطری او چنان قدرت شگرفی را به او ارزانی داشته که به موجب آن هیچ ایده ای جز از رهگذر اثبات علمی و منطقی و در نتیجه جز از طریق اقناع قادر نیست مورد پذیرش تام قرار بگیرد و قطعی و مسلم و ابطال ناپذیر و در یک کلام، کامل انگاشته شود. بنابراین باید سرگشتگی انسان ها میان فرهنگ ها و ارزش های گوناگون و حتی چندپارگی فرهنگی و ازخودبیگانگی آنها را نیز تنها ماحصل نیاز درونی آنها به اقناع تلقی نمود و این نیاز را هم صرفا منبعث از غریزه یا فطرت کمال طلبی آنها دانست. با فرضی اینچنین، درمان شیزوفرنی فرهنگی نسخه ای کاملا متفاوت اقتضا خواهد داشت که کوچک ترین قرابتی با اعمال قدرت بیرونی ندارد و محتاج به هیچ اهرم فشار سیاسی و اجتماعی هم نیست؛ بلکه فقط نیازمند حرکت در مسیر آگاهی هرچه بیشتر و افزودن بر توانایی های علمی مبتنی بر عقلانیت حداکثری است. یعنی تکیه بر دانش و توانمندی درونی به جای وابستگی به زور و قدرت بیرونی. و بالاخره این که واقع بینی و انصاف چنین حکم می کند که حقیقت را در نقطه ای مرزی میان این و آن ببینیم تا در هیچ یک از دو ورطه بدگمانی و خوش خیالی فرونیفتیم. انسان اگرچه ماهیتا موجودی مختار و ذی شعور است، اما این ویژگی در بسیاری اوقات فقط در حد استعدادی بالقوه باقی می ماند و بالفعل نمی شود. از این گذشته، ضعف های وجودی انسان و اسارت همواره او در زندان عادات و روزمرگی ها و از همه مهم تر امیال ناخودآگاه و خواهش های ناهشیار به قدری است که عرصه را بر آگاهی و عقلانیت تنگ می کند و ارزش و اعتبار فهم و شناخت را به نیازی کاذب و موهوم یا در بهترین حالت، نیازی لاضرور و لوکس فرو می کاهد. اما با این همه ایمان به انسانیت حکم می کند که انسان را پیش و بیش از هرچیز دیگر انسان بدانیم و کرامت ذاتی اش را که ریشه در استعدادهای وجودی او دارد، محترم شماریم. صدرا حق جو / جام جم
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]
-
گوناگون
پربازدیدترینها