محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1843193865
نگاهی به مساجد تاریخی خراسان‌جنوبی
واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۲۴ آبان ۱۳۹۳ - ۰۹:۰۸
مسجد در معماری اسلامی مکان مقدس برای نیایش و عبادت است که از آن به‌عنوان خانه خدا یاد می‌کنند. مساجد در جوامع از دیرباز تاکنون پایگاه عظیم اجتماعی محسوب می‌شود. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه‌ی خراسان جنوبی، به‌علت چندگانگی مدیریت مساجد، هنوز آمار دقیق و واحدی از تعداد مساجد وجود ندارد، اما بر اساس آمار اعلام شده از سوی اداره‌کل اوقاف و امور خیریه خراسان‌جنوبی بیش از 1813 مسجد در سطح استان خراسان‌جنوبی وجود دارد که از بین این مساجد برخی قدمت بسیار زیاد دارند. مردم خراسان جنوبی برای اماکن مذهبی و بقاع متبرکه اهمیت ویژه قائل هستند.هر یک از این آثار علاوه بر آن که دارای فرم و شکل و هماهنگی بین بخش‌ها از لحاظ معماری و ساختار می‌باشند از لحاظ مردم‌شناسی دینی نیز قابل توجه هستند. در این گزارش به معرفی تعدادی از این مساجد تاریخی می‌پردازیم. مسجد جامع چهار درخت یکی از قدیمی‌ترین بناهای شهر بیرجند است که دارای اهمیت و احترام ویژه‌ای در میان مومنان است معماری این بنای تاریخی در عین سادگی، آجرکاری و آجر چینی، طاق‌های جناغی که در معماری ساده این بنای تاریخی به کار رفته نشان از ساخت بنا در دوره صفویه است. این مسجد در میان چهار درخت شهر بیرجند و در مجاورت مسجد عاشورا قرار دارد. مسجد چهار درخت به‌عنوان یکی از مساجد معتبر با مساحت 1041 مترمربع، فقط در حد یک شبستان طراحی و ساخته شده و به‌علت محدودیت زمین، معمار بنا نتوانسته است نقشه آن را به صورت چهار ضلعی کامل در آورد. پیش طاق ورودی، شبستان ستوندار، محراب کوچک و محراب طاق نما، صحن مسجد، پنجره‌ها یا نورگیرها از اجزای مهم بنا محسوب می‌شود. شبستان مسجد دارای بیست و یک ستون با جرز ذخیم و به شکل چهار ضلعی است. این بنا دارای دو محراب، یکی به‌علت احترام گذاشتن به قبله اول مسلمین در جهت بیت المقدس تعبیه شده است. صحن دارای چند طاق نمای ساده با سطح مسطح و محرابی شبیه محراب داخل شبستان با سکوهایی در اطراف آن است و احتمالاً جبرای سخنرانی از آن استفاده می‌شده است. در گوشه شمال‌شرقی صحن، پله‌هایی برای بالا رفتن موذن و گفتن اذان تعبیه شده است. قدمت این مسجد به دوره‌ی صفویه بر می‌گردد که حدود 200 سال پیش برای نخستین بار مرمت شده و با شماره ثبت ملی 2404 در فهرست آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده است. مسجد جامع علوی، آرامگاه بزرگ مردی در بیرجند مسجد جامع علوی از بناهای قدیمی شهرستان بیرجند است. این مسجد توسط آیت ا... حاج سیدکاظم حائری در سال 1332 بنا شد. این روحانی بلند مرتبه در اوایل ورودش مسجد جامع چهار درخت را برای نماز اختیار کرد و تعمیراتی نیز در این مسجد انجام داد. عشق به خدمت و حب وطن، در وجود مبارک آیت ا... حاج سید کاظم حائری غوغا می‌کرد. او چنان در پیروی دستورات پروردگارش در جهت خدمت به خلق و گره‌گشایی از کار مردم غرق شده بود که تمامی تلاش خویش را برای انجام این رسالت به کار می‌بست. بدون شک یکی از انگیزه‌های اصلی ساخت مسجد علوی خدمت به مردم بود. «مسجد جامع علوی که آرامگاه حجت الاسلام سیدکاظم حائری است، در خیابان شهدا واقع شده است.» مسجد آیتی، نمونه بارزی از مساجد دوره قاجار مسجد آیت ا... آیتی یکی از مساجد قدیمی بیرجند است. مسجد آیتی از اجزای یک مجموعه شامل حسینیه، حوض انبار و مسجد بوده که اکنون از این مجموعه فقط شبستان مسجد باقی مانده است. دیگر بخش‌های مجموعه تخریب شده و بناهای جدیدی جای آن را گرفته است. آنچه اکنون از بنای تاریخی مسجد آیتی باقی مانده، شبستانی ستوندار در ضلع غربی صحن مسجد است. این شبستان شامل، 13 ستون در 2 ردیف است که در جهت شمال‌شرقی، جنوب‌غربی یعنی امتداد محور قبله قرار گرفته است. پوشش شبستان به گونه‌ای است که روی ستون‌ها تویزه‌هایی به صورت طاق ۵ و ۷ احداث شده و سپس فضای میان تویزه‌ها را به صورت گنبد پوشانده‌اند. محراب این مسجد در گذشته ساده و بدون تزئین بود و یک رشته پلکان ارتباط با فضای بالای محراب را میسر می‌کرد. وجود پلکان نیز به این خاطر بود که بتوان از فضای بالای محراب به عنوان منبر استفاده کرد. مصالح استفاده شده در ساخت این مسجد شامل خشت خام، گچ، آجر و کاهگل برای اندود کردن بام شبستان است. در بخش باقی‌مانده از بنای قدیمی مسجد یعنی شبستان ستوندار، هیچ گونه تزئیناتی دیده نمی‌شود. با توجه به سادگی شبستان و محراب آن از نظر تزئینات، می‌توان احتمال داد دیگر بخش‌های تخریب شده بنا یعنی ایوان‌های دو طرف صحن نیز حداقل تزئینات محدود به رسمی بندی‌ها یا مقرنسهایی داشته است. مسجد جامع قائن خراسان‌جنوبی، مسجدی با دو قبله مسجد جامع قائن خراسان‌جنوبی با قدمت 1100 ساله به‌عنوان بلندترین عمارت قائن و یکی از شاهکارهای معماری ایرانی - اسلامی شناخته می‌شود. در مورد تاریخ احداث اولیه مسجد عقاید مختلفی است بطوریکه برخی معتقدند این مسجد بر روی بقایای یک آتشکده ساسانی ساخته شده است و برخی همانند ناصر خسرو زمان احداث آن را اوایل قرن پنجم هجری ذکر کرده‌اند و با توجه به زلزله‌خیزی قائن احتمالاً این مسجد در دورههایی تخریب و مجدداً مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. این مسجد بنایی بسیار قدیمی و با شکوه است که مساحت مسجد 1470 متر و زیربنای ان 1050 مترمربع می‌باشد ایوان اصلی آن که از شاهکارهای معماری اسلامی است دارای 18 متر ارتفاع 11 متر عرض و 22 متر طول است. حیاط مسجد محوطه‌ای به درازای 33 و پهنای 28 متر است. در اطراف حیاط حجره‌هایی به عمق دو متر قرار دارد، از شاهکارهای معماری مسجد ایوان آن است که به طرز با شکوهی به زیبایی مسجد گوهرشاد ساخته شده است. این مسجد دو قبله متفاوت دارد. که یکی به سمت بیت‌المقدس و دیگری به سمت کعبه ساخته شده است. ساعت آفتابی توسط استاد توحیدی در میان صحن مسجد برای تعیین ظهر شرعی قائن ساخته شده، دو در مسجد یکی به سوی بازار قدیمی در شرق با دری بزرگ و دیگری به سوی شمال(محل بازار فعلی ) باز می‌شود. در سمت راست ورودی ایوان مسجد لوح بزرگی به صورت عمودی در بدنه دیوار نصب شده و تاریخ آن محرم‌الحرام سال 1046هجری قمری است. بسیاری معتقدند از قلعه‌ی کوه قائن تا دژ مرکزی شهر و مسجد جامع یک تونل زیرزمینی وجود داشته و مورد استفاده بوده است. احتمال دارد این معبر با مسیر کاریز جعفر آباد یکی باشد که در نزدیکی قلعه کوه «معبرش» مجزا می‌شود. این بنا در سال 1316 به شماره 295 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و تحت حفاظت و مرمت میراث فرهنگی قرار دارد. مسجد مصلی در سه راه اسدی شهر بیرجند، در کنار کاروانسری قدیمی مستوفی قرار دارد. ساخت این بنا را به (قوشید خان) از رجال عصر قاجار و معماری آن را به استاد فرج نسبت می‌دهند. مسجد قدیمی رویخت، پناهگاه امنی در هنگام وقوع زلزله مسجد قدیمی رویخت بیرجند تلفیق هنر و معماری ایرانی و اسلامی با تلاش خالصانه، مسجدی زیبا و مستحکم بر اساس آموزه‌های دینی را ایجاد کرده است. این مسجد در تمام روستاهای اطراف از همه مهمتر و بزرگتر می‌باشد. شیوه‌ی معماری این مسجد می‌تواند مورد توجه دانشجویان مهندسی و مورخان و باستان‌شناسان و سایر علاقه‌مندان قرار گیرد. این مسجد علاوه‌بر انجام مراسم مذهبی، پناهگاه امنی در هنگام وقوع زلزله است. مسجد به شکل مستطیل به ابعاد 40 متر در 80 متر ساخته شده و دارای 6 گنبد بزرگ و 4 گنبد کوچک می‌باشد که در چهار طرف پشت‌بام قرار دارد. وجود کتیبه‌هایی به خط کوفی در مسجد جامع هندوالان مسجد جامع هندوالان نیز قدیمی‌ترین بنای مذهبی خراسان‌جنوبی است که در روستای هندوالان از توابع بخش درمیان قرار دارد. وجود کتیبه‌هایی به خط کوفی مربوط به قرن پنجم یا ششم هجری قمری احتمال ساخت مسجد را در آن زمان تقویت می‌کند . این مسجد در سال 1237 هجری قمری مرمت شده است. سنگ بنای مسجد جامع خوسف در دوره تیموری به زمین گذاشته شد مسجد جامع خوسف نیز به‌عنوان یکی از بارزترین آثار تاریخی موجود در بافت تاریخی این شهر، در حاشیه‌ی خیابان اصلی شهر و در جبهه‌ی جنوبی آن قرار دارد. در سمت غرب این مسجد ، حسینیه‌ی صاحب الزمانی(عج) و در سمت جنوب آن بنای تاریخی مرقوفه میرزاجعفر قرار گرفته است. این بنا در دوره تیموری ساخته شد و در دوره‌های بعد از جمله قاجار مورد مرمت قرار گرفته و الحاقاتی به آن اضافه شده است. مسجد جامع گل نیز از دیگر مساجد تاریخی خراسان‌جنوبی محسوب می‌شود. این مسجد در بافت تاریخی و سنتی روستای(گل) از توابع بخش خوسف قرار دارد و از لحاظ سبک معماری جز نمونه‌های قابل توجه در منطقه بشمار می‌آید. مسجد جامع درخش در روستای درخش از توابع بخش درمیان قرار دارد. مسجد جامع درخش در سال 921 هجری قمری بنا شد. مسجد جامع خضری، میراثی 204 ساله در خراسان‌جنوبی مسجد جامع خضری، میراثی 204 ساله در خراسان‌جنوبی است که به استناد کتیبه سر در آن در سال 1230 هجری قمری توسط فردی به نام میر سمیع بنا شد. بنای اولیه آن با خشت و گل بوده و در سال 1341 توسط کربلایی حسن بهشتی تجدید بنا شد اما در زلزله 9 شهریور 1347 تخریب و مجدداً در سال 1351 بازسازی شد. با توجه به مصالح موجود و شواهد تاریخی احتمالاً بنای مسجد خضری مربوط به دوره‌ی صفویه است. این مکان شامل دو قسمت است یکی مسجد و دیگری حسینیه که کاملاً چسبیده هستند و در ظاهر یک واحد محسوب می‌شود.این بنا دارای دو شبستان چسبیده به هم بوده که یکی از شبستان‌ها در سمت شمالی قرار داشته و ستوندار بوده و پوشش آن طاق وچشمه است که چشمه‌ها با گنبد‌های عرقچین پوشیده شده، بر روی سر ستون‌های بسیار ساده ستون‌های مسجد سوار شده است. شبستان جنوبی دارای سه دالان طویل بوده و هر دالان توسط دیواری از دیگر دالان‌ها جدا شده و توسط روزنه‌هایی که در دیوارها ایجاد شده دالان‌ها با یکدیگر مرتبط هستند. محراب اصلی بنا که بسیار ساده است، در این بخش از شبستان قرار دارد. با توجه به اینکه شهر قدیمی خضری در اطراف مسجد جامع قرار داشته و محدوده حریم مسجد از جهت باستان‌شناسی اهمیت خاصی دارد. این مسجد به شماره 6653 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. *مسجد جامع سرایان با دو شبستان زمستانی و تابستانی مسجد جامع سرایان نیز تجلی‌گاه اعتقادات معنوی مردم آنجاست و شامل دو بخش شبستان زمستانی و شبستان تابستانی است. شبستان زمستانی سر پوشیده و دارای رواق‌هایی است که ستون‌های مستحکمی آن را بر پا داشته‌اند این قسمت بر اثر زلزله و به مرور زمان تخریب شده که در این اواخر به همت اهالی سرایان مرمت و بازسازی شده است. شبستان تابستانی این مسجد دارای ایوانی بلند است که گچبری‌های زیبایی دارد و دارای محراب گچبری شده زیبایی است که سوره مبارکه حمد را پیرامون خود به طرز زیبایی دارد. علاوه بر صحن و ایوان دو رواق کناری را نیز در دو طرف ایوان به سبک مساجد صفوی دارد. *مسجد جامع افین را می‌توان از نظر سبک معماری و نقش‌ها با مسجد جامع قائن مقایسه کرد. اما ظرافتی که در جای جای این مسجد قرار دارد، در مسجد جامع قائن به چشم نمی‌آید. متأسفانه به‌علت نبودن کتیبه و تاریخ موثق در مورد زمان ساخت مسجد، بین متخصصان اختلاف وجود دارد و تاریخ آنرا بین قرون پنجم و نهم هجری تخمین می‌زنند. گزارش از «عصمت برزجی»
مساجد خراسان‌جنوبی
مساجد خراسان‌جنوبی
مساجد خراسان‌جنوبی
مساجد خراسان‌جنوبی
مساجد خراسان‌جنوبی
انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]
-
گوناگون
پربازدیدترینها