واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: چهارشنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۳ - ۱۴:۵۳
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس از ثبت اثر فرهنگی، تاریخی بند عمادآباد مرودشت در فهرست آثار ملی ایران داد. به گزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه فارس، مصیب امیری با بیان اینکه ثبت اثر تاریخی بند عمادآباد، در راستای اجرای قانون مربوط به حفظ آثار ملی انجام شده است، گفت: بند تاریخی عمادآباد متعلق به قرون اولیه تا متاخر اسلامی و در دهستان رودبال شهرستان مرودشت قرار دارد. به گزارش ایسنا، پرهام جواهری در کتاب "چاره آب در تاریخ فارس" در صفحات 128 تا 136 در این باره نوشته است «بر روی رودخانه سیوند، 15 کیلومتر تا برخورد به رودخانه کر، بند زیبایی بنا شده است که چون در نزدیکی روستای عماد آباد است به همین نام خوانده می شود. سیوند بزرگترین سرشاخه ی رودخانه کر است. چشمه های قصر یعقوب در نزدیکی صفا شهر سرچشمه های این رود است که از بند عماد آباد 210 کیلومتر دور است. در میانهی راه نیز چشمهها و شاخههای دیگری به این رود میریزد. دیرینگی این بند به پسین سالهای دوره قاجار نزدیک به یک صد سال پیش میرسد. در سرگذشت بنای این بند گفته شده است که چون آبیاری زمینهای پر بار عمادآباد از آرزوی دیرین مردم این روستا بود، روزی کل میرزا احمد از سرشناسان روستای عماد آباد بر سر راه لشکر قوام قرار گرفت و خواست که برای روستایش بندی بسازند. چون قوام خواستهاش را پذیرفت، معماری از شیراز بدانجا فرستاد و کار بنای بند آغاز شد. سنگهای آهکی بدنه بند از کوه سبز در آن سوی رودخانه کر تهیه شد، جایی که 4.5 کیلومتر تا جایگاه بند راه است. سنگها را با شتر و الاغ تا به کنار رودخانه کر رساندند و از آنجا با قایق به سوی دیگر بردند و باز هم سوار بر شتران و خران تا به جایگاه بند رسید. بند عماد آباد را از سنگ و ساروج ساختهاند. در هر گوشه از سمت راست و سمت چپ، چه در سراب و چه در پایاب دستکی دارد تا روندگی آب، کرانههای رودخانه را در گرد بند نشوید و دور و برش لخت نشود. بلندای این دستکها 6 متر است که در پایاب نمای پلکانی دارد و در سراب در پشت نهشتهها پنهان است. دستک سمت راست در پایاب 17.5 متر و دیگری در سمت چپ 7.5 متر درازا دارد. بلندای بند هم 4 متر است و درازایش به 14 متر میرسد. سر ریز بند را شیب دار همراه با کمی خمیدگی ساختهاند. در ساختن لبه ی سرریز سنگهایی به بلندای 25 و درازای 40 سانتیمتر بکار گرفته اند. این سنگها در نمای بیرونی 60 درجه تراشیده شده و در درازای هم چیده شده است. شمارگانی از این سنگها که بر روی تاج جا دارد اکنون کنده شده است. پیشترها آبگیری از این بند تنها از سمت راست و برای 150 هکتار زمین های کشاورزی روستای عماد آباد انجام میپذیرفت. چون مردم دیگر روستاهای پیرامون بند، بهره ای از این آب نمیبردند، گاهی کار به درگیری میکشید. برای نمونه گفته شده است که چون در پی چند سال خشکسالی، کدخدای روستای بزرگ فتح آباد راه آبی از بند به زمینهای روستایش باز نمود، خبر به مردم عماد آباد رسید و ستیزی سخت در گرفت. نزدیک بود که کار به کشت و کشتار رسد که چند نفر میانجی پیدا شدند و آشتی سرگرفت. پردازش آب در درون جوی کشاورزی روستای عماد آباد با جابجایی دریچه های چوبی کشویی که در ستونهای سنگی مهار می شود انجام می پذیرفت. این نمونه دریچه ها را مردم آنجا تخته زن میگویند. شمارگان دریچهها در بند عمادآباد هشت تخته است که یازده تکیه گاه سنگی آنها را در بر میگیرد. تکیهگاههای میانی شامل نه ستون سنگی به بلندای 60 سانتیمتر و پهنای 25 سانتیمتر است. چهار تا از این ستونها که در میانهی بند جا دارد، به جرزهایی به پهنای 140 سانتی متر دوخته شده است تا روندگی تند آب، آنها را در هم نشکند. بند عماد آباد بسان بسیاری از بندهای کهن، آسیابهایی نیز در گرد خود دارد. شمارگان آسیابها در بند عماد آباد دو دستگاه است که یکی در کرانههای راست و دیگری در کرانههای چپ ساخته شده است. هر آسیاب در بر گیرندهی تنورهای در سراب، آب دالانی که آب را از تنوره به سنگ آسیاب می برد، دهلیزی که آب را از آسیاب به پایاب میرساند، انبار غله، اتاق آسیابان، آسیاب و راهرو و پلکانی برای دسترسی به آسیاب است. نام سازندهی این بنای زیبا مشخص نیست. بی گمان استادی کارآزموده و آشنا به دانش مهندسی آب روزگار خویش بوده است". انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]