واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: سهشنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۳ - ۱۱:۳۰
چشمه طاقهای گاومیشان بهگونهای ساختهشده که بهعنوان موجشکنهای قوی در برابر سیلابها و امواج سهمگین عمل کردهاند. به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه ایلام، گاومیشان پلی زیبا و حیرتانگیز است که آثار و بقایای آن در پائیندست تلاقی دو رودخانه سیمره و کشکان به چشم میخورد. تحقیقات بهعملآمده نشان میدهد که فونداسیونها و بهطورکلی بنای اولیه این پل مربوط به عهد ساسانیان و دیوارها و قوسهای جناقی و دهنههای بزرگ آن متعلق به دوران اسلامی است. پل گاومیشان که در حوزه شهرستان درهشهر قرار دارد یکی از راهها و معابر مهم باستانی عهد ساسانیان بوده که این منطقه را به پلدختر مرتبط میساخته و دارای ۵ دهنه بوده که اکنون فقط یک دهنه آن سالم باقیمانده است. نگاهی هرچند گذرا به نحوه ساختوساز فنی و پیچیده آن گویای این واقعیت است که دهنههای پل بهگونهای احداثشده که با جریان آب رودخانه هماهنگی کامل داشته که این امر و سایر ویژگیها ازجمله زمینشناسی پی پل، کیفیت و مصالح اجرائی آن سبب شده که پل گاومیشان ازنظر اهمیت ساخت و هنر معماری در ردیف پروژههایی نظیر سیوسهپل، پل خواجو قرار گیرد. کارشناسان میراث فرهنگی، پل گاومیشان را مشابه پل شادروان در شوشتر میدانند و ازآنجاکه رودخانه سیمره در طول تاریخ و بهویژه در فصول پرآبی، رودخانه سیلابی و طغیانی بوده، بنابراین چشمه طاقها بهگونهای ساختهشده که بهعنوان موجشکنهای قوی در برابر سیلابها و امواج سهمگین عمل میکرده، بهطوریکه دیواره پایهها پس از سالهای متمادی پایدار برجایمانده است. در خصوص جریان خروشان آب رودخانه سیمره در گذشته باید گفت که کثرت طاقها، ارتفاع پل، طول عرض ستونها و گستره شن و ماسه در ساحل رودخانه نشانگر این واقعیت و دلیلی بر طغیان شدید سیمره بوده است. پایه و تکیهگاههای اصلی پل مدور و قطور است و مصالح بهکاررفته در آن شامل سنگهای بزرگ تراشیده شده مکعب شکل است که بهصورت ردیفی به طرز ماهرانهای بر روی یکدیگر چیده شده و پایههای اصلی پل را به وجود آورده و داخل پایهها با قلوهسنگ و زمینه ساروج اجراشده است. بهعبارتدیگر مصالح اصلی پل سنگ و ساروج و سقف طاقها با آجر ساختهشده است. طاقهای جناقی، دالانها و راهروهای این پل همگی از آجرهایی به ابعاد تقریبی ۲۰ سانتیمتری بناشده و نمای داخلی آن بهوسیله ملات گچ مزین گردیده است. از مشاهده وضع ظاهری آثار این پل کاملاً پیداست که همزمان با شهر سیمره و شیروان ساختهشده است. پلی که هماکنون بر روی سیمره قرار دارد یکی از بهترین پلهایی است که در ایران وجود دارد و آن را حسینخان»والی بزرگ و معروف لرستان به سال ۱۰۰۸ ه . ق تعمیر نموده است و طول آن ۱۶۵ گام است. برخی از مورخان بر این اعتقادند که پل گاومیشان در سال ۳۳۴ ه. ق براثر زلزلهای که مهرجان قذق (درهشهر کنونی) را ویران کرده از بین رفته که جدا شدن پل از یکدیگر و پراکندگی آن میتواند دلیلی بر صحت این ادعا باشد. در همین حال گفته میشود که در دوران معاصر (دوران رضاخان) طایفهای از لرستان قصد حمله و تصرف درهشهر را داشتهاند که ساکنان درهشهر برای جلوگیری از حمله احتمالی دشمن مبادرت به تخریب پل گاومیشان نمودند که چنین باوری نمیتواند مقرون به صحت باشد. به گفته اهالی در قسمت انتهایی پل بهطرف لرستان سنگنبشتهای وجود داشته که جستجو برای یافتن آن به جایی نرسیده است. واقعیت این است که این پل مهم و ارزشمند تاریخی براثر مرور زمان، طغیان رودخانه و عوامل جوی و انسانی در حال تخریب کلی است و چنانچه برای بازسازی آن اقدامی به عمل نیاید، قطعاً در آینده کمترین اثری از آن بجای نخواهد ماند. گزارش از: عبدالرضا محمدی، خبرنگار ایسنا، منطقه ایلام انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]