واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: گزارشی از آیین نخل گردانی عاشورا در جاجرم خراسان شمالی بجنورد - ایرنا - نخل گردانی یکی از آیین های سنتی مذهبی ویژه عزاداری امام حسین (ع) با قدمت 200ساله نزد ساکنان شهرستان جاجرم خراسان شمالی در روز عاشورا است که امروز با شکوه خاصی برگزار شد.
به گزارش ایرنا، این آیین سنتی مذهبی که امسال نیز همانند سال های گذشته نزدیک ظهر عاشورا برگزار شد با استقبال باشکوه عزاداران حسینی که از شهرهای دیگر خراسان شمالی و همچنین استان های همجوار آمده بودند، روبه رو شد.
در این آیین نخست نخل بزرگ یا معروف به "کوچه نایب ها" که از قدمت بالایی برخودار است در حسینیه این شهر به حرکت در آورده شد که نیم دور زده، نخل
"دهقان ها" که حدد 80 سال قدمت دارد و از فاصله 150 متری به حسینیه آورده شده به احترام نخل بزرگ مکث کرد و به حرکت درآمد.
عاشقان حسینی نیز در وسط میدان حسینیه، شماری سینه زن، شماری به سر زنان و شماری هم علم به دست همراه با نخل ها دویدند.
نخل ها از سوی عاشقان حسینی با شکوه معنوی خاصی سه دور در میدان حسینه حرکت داده شد و در جایگاه خود قرار گرفت و بلافاصله نوحه "مظلوم حسینم" از سوی شیخ حاج سید ابراهیم اسلامی از هنرمندان به نام تعزیه خطه جاجرم با همراهی شرکت کنندگان طنین انداز شد و حال و هوای خاص معنوی به آیین سوگواری داد.
این آیین با شنیدن صدای اذان ظهر عاشورا متوقف و نماز جماعت اقامه شد و بلافاصله شبیه خوانی برای شخصیت های همراه امام حسین (ع) که یکی یکی به شهادت می رسند، اجرا شد.
با شبیه خوانی مبارزه امام حسین (ع) با دشمنان و شهادت آن حضرت، علم های در دست عاشقان حسینی به حرکت درآمد ولی حرکت علم ها با علم های قبل از ظهر عاشورا فرق کرد سر علم ها آویزان و به حرمت سربریده امام حسین (ع) حرکت داده شد و در پی آن نخل های بزرگ و دهقان ها هم برای آخرین بار با مویه شرکت کنندگان حرکت داده شدند.
پایان اجرای دور چهارم نخل گردانی بعد از ظهر عاشورا به شام غریبان برمی خورد و عاشقان حسینی به سمت امامزاده علی بن مهزیار(ع) با مرثیه خوانی رهسپار می شوند و فاتحه بر مزار گذشتگان خود می خوانند.
کارگردان 28 ساله اجرای نخل گردانی در جاجرم در گفت وگوی اختصاصی با خبرگزاری جمهوری اسلامی در باره نخل گردانی این شهر گفت: اجرای این آیین مذهبی از سوی اهالی این خطه سابقه دیرینه و به دوران شاه عباس بر می گردد.
"فرامرز گرایلو" که امروز کارگردانی نخل گردانی را از پدربزرگش خود به ارث برده، افزود: اجرای نخل گردانی در این خطه مظلومیت امام حسین (ع) و ادامه نهضت عاشورا حسینی را بازگو می کند.
وی بر معرفی آیین سنتی نخل گردانی در خطه جاجرم به آیندگان تاکید کرد.
وی در خصوص تهیه نخل اجرای این آیین نیز گفت: نخل بزرگ یا عموم مردم و کوچه نایب معروف است از 200 سال قبل و نخستین نخل درجاجرم تهیه و ساخته شده است.
وی که با بیان این که اسناد 100 ساله از اجرای نخل گردانی در جاجرم را در اختیار دارد، افزود: تهیه نخل دهقان ها که قدمت 80 ساله دارد، نحوه تهیه آن به این صورت است که نخل بزرگ که از چوب تهیه شده دچار آسیب می شود و نجاری از کوچه دهقان ها در جاجرم آن را مرمت می کند و در این هنگام تحت تاثیر قرار می گیرد و نذر می کند تا نخل کوچک دیگر تهیه و به نخل بزرگ اضافه کند.
نخل، تابوت بزرگ و بلندی است که بر آن خنجر و شمشیر و پارچه های قیمتی بسته شده است و روز عاشورا به عنوان نمادی از تابوت امام حسین (ع) حرکت داده می شود.
نخل ممکن است از جنس چوب یا فلز و به شکل خیمه ای باشد، در زیر نخل نیز تیرهای چوبی به صورت افقی نصب شده جهت بلند کردن نخل از سوی عزاداران،
که در نخل بزرگ تعداد آن 5 تا 7 چوب می باشد و در نخل دهقان کمتر دیده می شود.
روی نخل را با پارچه های سبز رنگ یا سیاه که نوشته های مذهبی روی آن رودوزی شده می پوشانند و در نوک دو نخل نیز علم های نصب شده که این علم ها شبیه به نیزه های جنگی می باشد که در اصطلاح محلی به آن تیغه می گویند.
همچنین نوشته هایی با اشعار مذهبی که در واقعه کربلا می باشد روی آن حکاکی شده است که در هنگام اجرای مراسم دو نفر سوار بر نخل، نماد های از سرهای بریده شده را که به صورت دو نوع میوه سیب و انار می باشد بر روی این تیغه ها می گذارند.
آیین نخل گردانی خراسان شمالی با گستره استانی، خراسان شمالی و به شماره 255 در بیست و هشتم آبان ماه 1390 در فهرست عادی میراث فرهنگی ناملموس ثبت شده است.
شهرستان جاجرم با 35 هزار نفر جمعیت در فاصله 170 کیلومتری جنوب غربی بجنورد مرکز خراسان شمالی قرار دارد. ک/4
623/330
13/08/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 87]