محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1843657577
تهران - آنکارا و ظرافتهای یک ارتباط
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
تهران - آنکارا و ظرافتهای یک ارتباط روابط ایران و ترکیه در دو سه سال اخیر دستخوش تحولات بسیاری شده است. از رقابت‌های منطقه‌ای برای اثرگذاری در مسائل خاورمیانه گرفته تا بحران سوریه و عراق و گروهک داعش و حالا بحران کوبانی.
جمهوری اسلامی ایران پس از روی کار آمدن دولت یازدهم سعی کرده است روابط مناسبی را با همسایه شمال غربی خود داشته باشد هرچند بنا به گفته روحانی، اختلاف نظرهایی میان این دو کشور وجود دارد. به نظر می رسد دستگاه دیپلماسی ایران تمام سعی خود را می کند تا مانع بروز تنش در روابط تهران ـ آنکارا شود و اختلاف نظرها را در مسیر دیپلماتیک پیگیری کند. روشن است که اگر این تلاش ها نبود مسائلی چون بحران سوریه، مقابله با داعش، بحران عراق و مسائل پیرامون انتخاب نخست وزیر در این کشور یا یکی دو اظهار نظر جنجالی مقامات ترکیه هریک به تنهایی برای تیره ساختن روابط دو کشور، کافی بود. در بحرانی مانند کوبانی نیز محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان در اظهارنظری دخالت هر یک از کشورها را به ضرر آنها دانسته بود؛ ضرری که شاید امروز معنای آن برای ترک ها روشن تر شده باشد. شاید نتایج این بحران اثراتی جدی در روابط تهران ـ آنکارا نداشته باشد اما در موقعیت آنها در حل مسائل منطقه اثرگذار است. چیزی که حداقل اردوغان با ادعاهای تازه اش جدی تر از پیش به دنبال آن است. البته رقابت میان ایران و ترکیه در اثرگذاری بر مناسبات منطقه ای، سابقه دیرینه ای دارد که با مسائل اخیر وارد مرحله تازه ای شده است. شاید همین مساله موجب شد معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه ایران چنین موضعی را در برابر بحران کوبانی بگیرد «گفت وگوهای ما با دوستمان ترکیه برقرار است و ما فکر می کنیم این کشور می تواند بیشترین نقش را برای بازگشت آوارگان سوری به سرزمینشان داشته باشد. ما در گفت وگو های اولیه با ترکیه دریافتیم که این کشور به دنبال تشدید بحران در منطقه نیست و امیدواریم نقش مثبتی ایفا کند.» همه چیز نشان دهنده این است که تمایل نداشتن ترکیه برای پنهان کردن نیت خود در کوبانی، عملا توپ را در زمین آنکارا قرار داده و سرنوشت این بحران می تواند بر نقش ترکیه در مسائل جاری منطقه ای اثرگذار باشد. تحلیل رفتار ترکیه در حوزه سیاست خارجی نیازمند نگاه به مسیری است که این کشور در یک دهه اخیر در پیش گرفته است. داوود اوغلو به عنوان معمار و طراح سیاست خارجی ترکیه، افق های تازه ای را برای آنکارا در منطقه ترسیم کرده که توجه به آن زوایای بیشتری از رفتار این کشور را در مناسبات منطقه ای، روشن می سازد. براساس نظرات او که با عنوان «عمق استراتژیک» از آن یاد می شود، بازیابی موقعیت تاریخی ترکیه با تکیه بر ویژگی ها و نفوذ تاریخی دولت عثمانی، به این کشور کمک می کند به جایگاه بهتری در قلب منطقه خاورمیانه، آسیای مرکزی و شمال آفریقا دست یابد. نظرات داوود اوغلو که به نام «نوعثمانی گری» نیز شناخته می شود، دستیابی ترکیه را به موقعیت بهتر، منوط به نفوذ و اثرگذاری آن در مناسبات چند منطقه نام برده می داند و تلویحا خبر از نظم تازه ای می دهد که در آن ترکیه نقش موثری را ایفا می کند. او بر این اعتقاد است که موفقیت ترکیه در گرو حل مسائل داخلی و بهبود روابط خود با همسایگان است. همسایگانی که در طول تاریخ به بهانه های مختلف با این کشور درگیر بوده اند. از همین رهگذر «سیاست تنش صفر» برای به صفر رساندن تنش در روابط خارجی ترکیه یکی از مهم ترین استراتژی های او در دوران تکیه اش بر مسند وزارت امور خارجه این کشور بود و حالا در قامت نخست وزیر به دنبال آن است. ریشه های فرار ترکیه از مواضع ضد داعش آنچه در این میان برای برخی غیرقابل فهم بود، زمینه سازی ترکیه برای قدرت گرفتن گروهک تروریستی داعش است. آنکارا رفته رفته با عملی شدن استراتژی های آکادمیک داوود اوغلو در سیاست خارجی در برخی حوزه ها دچار مشکلاتی شد. سوریه و عراق در نظم تازه ای که اردوغان به دنبال آن بود موانعی جدی محسوب می شدند و تلاش های این کشور نیز برای همراه کردن آنان بی فایده تلقی می شد. از این رو هر عاملی که بتواند در این دو کشور اوضاع را برهم بزند و تا حدودی فضا را برای اثرگذاری ترکیه آماده سازد می تواند مورد حمایت ترکیه باشد. داعش گروهکی بود که این شانس را پیدا کرد و با وجود تهدیدهایی که در برهه ای به طور مستقیم برای اردوغان ارسال می کرد یا گروگانگیری کارکنان سفارت این کشور، همچنان از حمایت پیدا و پنهان اردوغان برخوردار است. برخی در کنار این مساله به عنوان مهم ترین عامل حمایت ترکیه از داعش معتقدند منابع انرژی در اختیار دولت اسلامی عراق و شام نیز جذابیت زیادی برای ترکیه در حال توسعه دارد. چرخ های توسعه این کشور پس از گذار از یک دهه موفقیت آمیز اقتصادی بیش از پیش تشنه نفت و انرژی است. طبیعتا افق های ترسیم شده در بخش اقتصادی زمانی دست یافتنی تر خواهد بود که عوامل سرعت دهنده تحقق آنها به خدمت چرخ دنده های توسعه در ترکیه درآیند. تسلط داعش بر چند چاه نفت و پالایشگاه در عراق فرصت خوبی را در این زمینه ایجاد کرده است. داعش که به دلیل اقدامات تروریستی و دشمن تراشی های بسیارش، مشتری آنچنانی برای نفت خود ندارد و از طرفی نیز نیاز شدیدی به پول آن برای پیشبرد اهداف خود دارد، ترکیه را به عنوان بهترین گزینه فروش نفت انتخاب کرده است. این معاملات به صورت پنهان انجام می شود و همین موضوع در کنار دیگر دلایل یاد شده، انرژی بسیار ارزان قیمتی را در اختیار ترکیه قرار می دهد و همین موضوع باعث می شود اردوغان در برابر مواضع بین المللی ضد داعش سکوت کند یا تمام تلاش خود را به کار گیرد وطوری موضع بگیرد که منافع حضور داعش برای او در عراق و سوریه به خطر نیفتد. مولفه های جدید و اثرگذار در روابط ترکیه در صدد است خود را به عنوان الگویی نوین از یک کشور اسلامی در جهان اسلام و دنیای مدرن معرفی کند. همین ادعا ناخودآگاه رقابتی را میان تهران و آنکارا به وجود آورده است که لازمه آن پرهیز از بروز تنش در روابط دو کشور است. الگوی انقلاب اسلامی از ابتدای پیروزی آن در ایران، میان کشورهای اسلامی بخصوص شیعیان موجب بروز تحولاتی شده، این در حالی است که امروز ترکیه می کوشد همین راه یعنی الگوسازی برای دیگر کشورها را بپیماید. علاوه بر این، رقابت برای اثرگذاری در مناسبات منطقه ای همانند بحران سوریه و عراق و حتی موضعگیری در بحران غزه، روابط ایران و ترکیه را دچار پیچیدگی هایی کرده است. این شاید با آنچه در ظاهر دیده می شود متفاوت باشد و سفرهای دوجانبه در همین یکی دو سال اخیر در سطوح مختلف پیام دیگری را به کنشگران سیاسی بدهد، اما عمیق ترین معنای این تعبیر همان رقابت پیدا و پنهانی است که از آن یاد شد. با این همه، روسای جمهور و مقامات دیپلماتیک دو کشور تلاش زیادی برای نزدیک شدن مواضع خود دارند. آنها هرچند اختلاف نظرات خود را پنهان نمی کنند، اما دریافته اند در یک جبهه مشترک بهتر می توانند در بسیاری از مسائل منطقه، منافع خود را پیگیری کنند. ترکیه نیز همانند ایران به هیچ وجه به دنبال ایجاد تنش در روابط خود با همسایگان نیست، ولی برخی اقدامات و مواضع این کشور این روابط را از حالت طبیعی خود خارج کرده است. زمینه سازی های ترکیه برای فعالیت گروه های تروریستی یکی از همین موارد است که به اعتقاد برخی فرجام مناسبی را در مناسبات منطقه ای نخواهد داشت. این حمایت در بحران کوبانی نیز هرچند می تواند در نهایت برای ترکیه منافعی مانند تضعیف پ. ک. ک را به همراه داشته باشد، ولی انتظارات را از این کشور برای حل انسانی این بحران افزایش داده است. از کنترل خارج شدن ابعاد مختلف این بحران کمترین خطر و اتهامی را که برای آنکارا در پی خواهد داشت کم کاری برای جلوگیری از بروز فجایع جنگی و انسانی خواهد بود. سیدناصر نعمتی / جام جم
چهارشنبه 30 مهر 1393 4:00 بازدید:117
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]
-
سیاسی
پربازدیدترینها