واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
نگاهی به تبعیض سیستماتیک آل سعود علیه شیعیان در عربستان
رژیم آل سعود طی بیش از 8 دهه حکومت خود بر عربستان همواره به شکلی سیستماتیک اقدام به تبعیض علیه شیعیان در این کشور کرده و این درحالی است که این اقلیت دارای اهمیت زیادی چه از جنبه داخلی و چه بین المللی برخوردار هستند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری فارس، صدور حکم دادگاه عربستان درباره حکم اعدام آیت الله نمر باقر النمر روحانی برجسته شیعه این کشور بار دیگر نشان داد که رژیم آل سعود همچنان بر مواضع خود در تبعیض علیه شیعیان این کشور مُصر است و نشانهای از تغییر رفتار رژیم در قبال مطالبات مردم شیعه در شرق عربستان ایجاد نشده است. دلیل اهمیت شیعیان عربستان مطالعه درباره شیعیان عربستان دارای اهمیت فراوان است، اولاً شیعیان استان شرقی در حیاتیترین منطقه این پادشاهی زندگی میکنند؛ منطقهای که بیشترین میدانهای نفتی از جمله میدان نفتی «غوار»_بزرگترین حوزه نفتی جهان_ در آن حضور دارد. ثانیاً شیعیان عربستان در ساحل جنوبی خلیج فارس حضور دارند، منطقهای که از نقطه نظر ثبات و امنیت منطقه و بین المللی دارای اهمیت فراوان است. در وهله سوم شیعیان عربستان در منطقهای میان سه کشور ایران، عراق و بحرین حضور دارند که اکثریت جمعیت این سه کشور شیعه است. وچهارمین دلیل اهمیت شیعیان شرق عربستان را میتوان اینگونه برشمرد که آنها به دلیل جایگاه فرهنگی، تاریخی و بین المللی که دارند مهمترین مخالفان رژیم حاکم بر عربستان هستند و آلسعود به همین دلیل از هرگونه تحرک در این منطقه وحشت دارد. دولت عربستان سعودی عملاً از ارائه آمار رسمی در مورد شیعیان در این کشور خودداری میکند و برآورد دقیق شمار شیعیان امری ناممکن است اما تخمین زده میشود 15 تا 20 درصد از جمعیت کل عربستان شیعه باشند که شیعیان اثنیعشری در شرق و شیعیان اسماعیلی در جنوب این کشور حضور دارند. در یک نمای کلی تبعیضهای رژیم عربستان علیه شیعیان را میتوان در سه طیف کلی طبقه بندی کرد: تبعیضهای مذهبی ـ فرهنگی نگرش و رویکرد کلی دولت سعودی و بنیان مذهبی آنها از مواضع و دیدگاه مذهبی فرقه وهابیت در قبال شیعیان نشأت گرفته و شیعیان را از جایگاه همسطح و همتراز با سایر مسلمانان محروم نموده است. نکتهای که در این میان باید بدان توجه نمود این است که حکام سعودی مایل به اشاعه نگرشی هستند که در آن علمای وهابی عامل اصلی و نیروی برانگیزاننده نظام تحمیل آزار و شکنجه بر شیعیان خواهند بود. این نگرش در حقیقت برای مقامات سعودی رضایتبخش است؛ چرا که مسئولیت مصائب تحمیلشده بر شیعیان را از دوش آنان برداشته و علمای وهابی را در نگاه جامعه شیعی مقصر جلوه میدهد. به لحاظ مذهبی شیعیان در معرض تبعیض دینی نظاممند، رسمی و قانونی قرار دارند. در سال 1927 علمای رده بالای سعودی فتوایی صادر کردند که بر تکفیر شیعیان دلالت داشت و بیان میکرد که «شیعیان حق ندارند اعمال دینی را به جا آورند و اگر این تحریم را زیر پا بگذارند، باید از سرزمین مسلمانان تبعید شوند». حق شیعیان برای احداث مساجد یا رسیدگی به عبادتگاههای دینی خود به شدت محدود شده است. آنان مجاز نیستند هیچ نوع آثار مکتوب مذهبی درباره تشیع منتشر ساخته و حتی در اختیار داشته باشند. از نظر فرهنگی هم مقامات سعودی نمادها و فعالیتهای فرهنگی، جشنها و مراسم مذهبی و میراث تاریخی شیعیان را سرکوب کرده یا نابود ساختهاند. حتی استفاده از برخی اسامی شیعی نیز غیرقانونی است. در نظام آموزش و پرورش نیز تعالیم وهابی بر شیعیان تحمیل میشود. تغییر نام ایالت قدیمی «الحساء» به «ایالت شرقی» عنوانی فاقد محتوای فرهنگی نیز در همین زمینه صورت گرفته است. از این رو، این احساس در شیعیان ریشه دوانیده است که رژیم عمدتاً قصد نابودی و از میان بردن تمامی آثار و نمادهای فرهنگ شیعه را دارد. تبعیضهای سیاسی به گفته ای.ام.ترنستروم، تأثیر تبعیض «در حضور کمرنگ و کمتعداد مقامات و صاحبمنصبان اقلیت» نمایان میگردد. شریک کردن شیعیان در سطوح بالای قدرت و حاکمیت و برخورداری از میزانی از استقلال و اختیار از جمله مباحث و موضوعاتی است که هرگز موجب نگرانی و دغدغه خاطر سیاستگذاران حکومتی نشده و در نتیجه موجبات طرد و حذف شیعیان از عرصههای سیاسی را به دنبال داشته است. در حقیقت میتوان گفت که به لحاظ سیاسی شیعیان از تمامی مشاغل مهم حکومتی محرومند و حتی در امور مربوط به مناطق خود نیز از حق خودمختاری و خودگردانی برخوردار نیستند. ایشان هیچ نفوذی در حکومت سعودی ندارند و تنها اندکی از مشاغل دولتی را در دست دارند. این دور ماندن شیعیان از قدرت، موجب شده است تا آنها به لحاظ سیاسی در انزوا مانده و نفوذ خود را از دست بدهند. محرومیتهای اقتصادی مشکلات اقتصادی شیعیان استان شرقی، از سال 1913 همواره منأ تنش و رویایی میان شیعیان و رژیم سعودی بوده است. اشغال الاحساء نیز به وخامت شدید شرایط اقتصادی شیعیان این منطقه انجامید. در واقع استان الحساء از رفاه عمومی که مشخصه بخشهای دیگر کشور است، سهم اندکی دارد. این وضعیت طی دهه گذشته تا حدی بهبود یافته، اما فاصله همچنان چشمگیر است. شیعیان منطقه از کار اخراج میشوند، به خصوص از شرکت نفتی عربی ـآمریکایی «آرامکو». باید اذعان داشت که اگرچه شیعیان تا دهه 1970 حدود 50 درصد از نیروی کار شرکت نفتی آرامکو را تشکیل میدادند، اما هرگز همچون دیگر اتباع عربستان از منافع این ثروت عظیم بهرهمند نشده و از ورود آنان به مشاغل و مناصب ارشد نیز ممانعت به عمل آمده است. بدین ترتیب بیشتر شیعیان در مراتب میانی و پایینی سلسلهمراتب اجتماعی ـ اقتصادی سعودی قرار میگیرند و شاخصهای فرقهگرایانه در تحویل و تخصیص مشاغل در سطوح اجرایی همواره پیش روی آنها قرار داشته است. به تلخیض از کتاب خاورمیانه 9، ویژه مسائل داخلی عربستان،موسسه ابرار معاصر تهران، 377-381 انتهای پیام/
93/07/27 - 00:01
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]