واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۲۶ مهر ۱۳۹۳ - ۱۳:۵۸
خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، یادداشت روز مهدی فیضی، عضو هیات علمی دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد تعریف سنتی فرد فقیر، او را کسی میداند که توانایی کافی برای تغذیه مناسب خود ندارد. شاید به همین دلیل وقتی در کشور ما از فقر سخن به میان میآید، آنچه نخست به ذهن میرسد فقر غذایی است. از این رو عجیب نیست که ظاهراً نهتنها خیریهها و نهادهای مردمنهاد که حتی سازمانهای دولتی نیز برای کمک به اقشار فرودست و طبقات محروم بیش از هرچیز برای تامین سبد کالای غذایی آنها بکوشند. اگرچه تردیدی در لزوم و سودمندی نگاه تغذیهمحور به مساله فقر نیست اما فروکاستهشدن فقرزدائی به مساله کوتاهمدت تغذیه، ابعاد چندگانه، پیچیده و بلندمدت فقر را نادیده میگیرد و در نهایت نمیتواند کمکی به ریشهکن کنی فقر کند. مطالعات نشان داده است که یکی از بهترین جنبههای مناسب برای سرمایهگذاری بلندمدت در ریشهکنی فقر، مساله تحصیلات است. به نظر میرسد در مساله فقر آموزشی در کشور به دو مساله بسیار مهم کمتر توجه شده است. نخست اینکه آنچه از توسعه آموزشی در خاطر جمعی مینشیند بیش از آن که نشانی از کیفیت آموزشی داشته باشد، یادآور توسعه کمی و مدرسهسازی است. در طول این سالها شکاف توسعه و تجهیز مدارس در مناطق فرادست و فرودست کشور بسیار کم شده چنانکه فاصله هر کودک تا نزدیکترین مدرسه، حتی در دورافتادهترین روستاهای کشور، به حدی قابل قبول رسیده است. حتی در مناطق محروم دیگر بسیار کمتر از پیش کلاسهایی نیمکتهای سه و چهار نفره و مدارس دو و سه شیفته دیده میشود و هماکنون در برخی روستاهای کشور کلاسهایی تنها با چند دانشآموز نیز تشکیل میشود. اما دسترسی به دستکمی از امکانات آموزشی برای جمعیت بالایی از کودکان کشور ضرورتاً به معنای یادگیری و کسب مهارتهای لازم نیست. از این رو به نظر میرسد توسعه آموزشی در کشور از این پس بیش از آنکه پروای گسترش جغرافیایی داشته باشد باید به دنبال عمق بخشیدن و افزایش کیفیت آموزشی، بهویژه در مدارس دولتی باشد. مساله دوم و شاید مهمتر اینکه، توسعه و عدالت آموزشی انگار بیشتر به دنبال تحریک سمت عرضه در اقتصاد آموزش است تا سمت تقاضا، درحالیکه گاه با تغییر تقاضا با هزینهای کمتر میتوان به تعادلی بهتر رسید، بیآن که تغییری در سمت عرضه داده شده باشد. در واقعیت، نباید دام فقری بر پایه تحصیلات وجود داشته باشد، چرا که تحصیلات در هر سطحی ارزشمند است و برآوردها نشان میدهند که هرسال تحصیل، درآمد را کموبیش متناسب افزایش میدهد. پژوهشهای مختلف نشان داده است که مدارس، حتی با وجود کیفیت پایین آموزشی، همچنان سودمند هستند. هر میزان تحصیلات، حتی اندک نیز، به فرد کمک میکند و هر سال تحصیل بیشتر در مدرسه ابتدایی، درآمد انتظاری فرد را بهطور معناداری افزایش میدهد. اما این واقعیت که برخی خانوادهها باور دارند ارزش سالهای نخست تحصیلات بسیار کمتر از سالهای بعدی است، آنها را وامیدارد بهگونهای رفتار کنند که گویی دامی مانند دام فقر در تحصیلات نیز وجود دارد و بنابراین ناخواسته این باور در مورد تحصیلات، چنین دامی را ایجاد میکند. (کتاب اقتصاد فقیر، ص 144) با افزایش بازده تحصیلات که بخشی از آن با افزایش کیفیت آموزشی به دست میآید و افرایش آگاهی خانوادهها از نبود دام فقر آموزشی و منافع بلندمدت تحصیلات، ثبتنام در همین مدارس موجود افزایش خواهد یافت. همچنانکه در برخی کشورها برنامههای کمهزینه و بسیار موثر آگاهسازی که بهطور بسیار ساده پدر و مادرها را از تأثیر یک سال تحصیل بیشتر در افزایش میانگین درآمد فرزندان آگاه میکرد، تأثیر مثبت چشمگیری روی نمرات امتحان داشت. کنشگران اجتماعی، میتوانند با آگاهسازی خانوادهها از منافع تحصیلات پایه و آسیبهای دستکم گرفتن منافع بلندمدت آن بهویژه برای دختران، باور به بیثمری درس خواندن را که خانوادهها را در دام فقر آموزشی نگه میدارد، تغییر دهند. به این ترتیب میتوان بیشتر امیدوار بود که توسعه آموزشی به افزایش عدالت آموزشی نیز منجر شود. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 21]