واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش روز شنبه ايرنا، سراميک و سفال، کاشي سازي، زرگري، زيلوبافي، شعربافي، ترمه بافي، فرش بافي، شمد، دستمال، مخمل، دارايي، چادرشب بافي، گيوه بافي، حصير بافي، خورجين بافي، روفرشي، احرامي، قلمزني، شيشهگري، چرمسازي، موتابي و نمدمالي از جمله صنايع دستي اين استان است. *** سراميک و سفال: هنر سفالگري در استان يزد به ويژه در شهر ميبد داراي طرحهاي ويژهاي است و از حال و هواي کوير، نشأت گرفته است و در اصطلاح محلي به توليدات سفال کواره ميگويند. سفال و سراميک ميبد با نقشهاي اصيل خورشيد خانم و مرغ و ماهي شهرت فراوان دارد. خورشيد سمبل آفتاب درخشان کوير، مرغ نماد گونهاي از گنجشکان نواحي کويري و ماهي کنايه از کم آبي اين سرزمين است. طرح سراميک ميبد با نقش خورشيد، مرغ و ماهي در نمايشگاه بينالمللي مونيخ در سال 1971 ميلادي (1350 هـ.ش) برنده مدال طلا شد و در ساير نمايشگاهها با استقبال بازديدکنندگان و تاييد صاحبنظران روبه رو شد. کوزهها و کاسههاي ساخت استان يزد، به ويژه ساختههاي شهر ميبد از ظرافت و زيبايي خاصي برخوردارند و نمونههاي آن در سفالهاي ساير نقاط ايران به چشم نميخورد. کوارههاي ساخت ميبد عبارتند از: سفال ساده بي لعاب، سفال لعاب دار، اشياي کاشي و سراميک. *** کاشي سازي: کاشيسازي عبارت از به کارگيري کاشيهاي زيبا و گوناگون سنتي در معماري بناها است. اين هنر در استان يزد، قدمتي 700 ساله دارد و هنرمندان ابتدا اشکال دلخواه کاشي را تهيه و سپس روي آنها را نقاشي ميکنند و بعد آنها را لعاب داده و براي پخت آن را در کوره قرار مي دهند. انواع کاشي اين استان عبارتند از: کاشي يزدي، کاشي شبکه، کاشي شش گوش، کاشي حاشيه، کاشي اکمند و کاشي هفترنگ. *** زرگري: زرگري يکي از هنرهاي دستي استان يزد است. زرگرها با طرحهاي بسيار زيبا از نقوش ساده هندسي و نمادين با تلفيق سنگها و گوهرهاي قيمتي، زيورهاي بسيار متنوع براي زينت زنان و دختران ميآفرينند. اين زيورآلات شامل گوشواره، گردن بند و سينهريز، دست بند، انگشتر، حلقه و النگو است. از جمله ابزار زرگري که تا پنجاه سال پيش مورد استفاده بود و در حال حاضر منسوخ شده، ميتوان به ترازوهاي مثقالي، بوته، کورههاي گلي، انبر سرکج، رجه با شيارهاي کوچک و بزرگ و حديده با سوراخهاي متعدد در انواع ياقوتي و الماس اشاره کرد. در حال حاضر از وسايل بسيار مدرن استفاده ميشود که در کمترين زمان ممکن، چند کيلوگرم طلا و نقره را به مفتول و تسمه تبديل مي کند. *** زيلوبافي (پلاسبافي): اين صنعت دستبافته زيبا و خاص مناطق حاشيه کويري است و توليدات آن با نوع زندگي مردم منطقه تطابق دارد و بخشي از اعتقادات مذهبي، تاريخ، معماري، طبيعت و گويش مردم اين نواحي نيز، بر تار و پود آن نقش بسته است. زيلوبافي در شهر ميبد، سابقهاي ديرينه دارد. برخي سابقه زيلوبافي در شهر ميبد را به قرن هشتم هـ.ق و دوره مظفريان نسبت ميدهند. قديميترين و در عين حال نفيسترين زيلوهاي ميبد، به قرن دوازدهم هـ.ق تعلق دارد و بر روي آن بيست و چهار سجاده طراحي شده است. در مجموع رنگهاي آن با اندکي اختلاف، يکسان و چشمنواز است و در حاشيه اين زيلو، نام واقف و تاريخ 1188 هـ.ق نقش شده است. سه تخته زيلو در مسجد جامع هفتادر در عقدا وجود دارد که در نوع خود بي نظير است. دو تخته آن بافته حاجي باقر ميبدي در سالهاي 1070 و 1083 هـ. ق است و يک تخته نيز مربوط به سال 1023 هـ.ق است. از ديگر زيلوهاي تاريخي ميبد مي توان به زيلوي آويخته مسجد اميرچقماق (مربوط به سال 1279 هـ.ق) و زيلوهاي کهنه مسجد رکنآباد ميبد اشاره کرد. نقشهاي زيلو در ميبد به سه نوع تقسيم ميشوند: پنجتايي (مجي)، هفتتايي و سيزدهتايي. *** فرشبافي: عمدهترين صنعت دستي استان يزد، صنعت فرشبافي است و در اغلب شهرها و روستاهاي استان رواج دارد. قاليهاي دستبافت يزدي در اندازههاي مختلف توليد ميشود. نقشههاي اصيل فرش يزد به نامهاي هراتي ، گل و ماهي، سردار جنگل و کرماني است. 75درصد فرشهاي اين استان با خامه پشم و بقيه از خامه کرک بافته ميشود. صنايع توليد رنگ، خامه و رنگ رزي از جمله صنايع جنبي است که مکمل صنعت فرشبافي اين استان است. *** شعربافي: از مهمترين صنايع دستي يزد، شعربافي و محصولات مختلف اين صنعت است. شعربافي در ابتدا توسط زنان انجام مي شد، اما رفتهرفته اين هنر به يک کار کارگاهي و مردانه تبديل شد. تا چند سال پيش صداي کار دستگاههاي شعربافي در بيشتر کوچههاي يزد شنيده ميشد اما هم اينک رو به فراموشي است. کارهاي شعربافي متنوع و دستبافتههاي آن عبارت اند از: ترمه زريبافي، شمد، دستمال، مخمل، دارايي و چادرشب. *** ترمه: ترمهبافي در استان يزد سابقهاي بيش از 250 سال دارد و همواره جزو سوغات مهم اين شهر و يکي از اقلام صادراتي آن بوده است. ترمه، پارچهاي است در نهايت زيبايي که تار آن از ابريشم طبيعي و پودش از ابريشم نخ، پشم و کرک الوان است. در گذشته، ترمه را با دست ميبافتند، از اين رو به آن انگشتباف نيز ميگفتند اما در حال حاضر توليد آن نيمه دستي است. انواع ترمه عبارتند از: شال چارقدي، شال بندي، شال راهراه، شال محرمات، شال اتابکي، شال کشميري، شال رضايي، شال اميري و شال يزدي. معروفترين نقشهاي ترمه عبارتند از: طرح جام، بته کشميري، بته اژدري، رضا ترکي، گلزار، قاب قرآن، خجسته،تاجي و نقوش جديد. *** زريبافي: زريبافي از دست بافتههاي قديمي است که قدمت آن به دوره ساسانيان ميرسد. در گذشته مراکز عمده توليد آن شهرهاي اصفهان، ابيانه، يزد و کاشان بود. *** شمد: شمد، نوعي پارچه ابريشمي است که به عنوان روانداز در فصل تابستان استفاده ميشود و اغلب داراي نقشهاي ساده و چهارخانه است. *** دستمال بافي: دستمال يزدي در ابعاد و طرحهاي متنوع در تمام نقاط کشور خريدار دارد. معروفترين طرحهاي دستمال يزدي عبارت اند از: عشايري، ابريشمي و مرسريزه. در حال حاضر، ماده اوليه اين بافتهها ابريشم مصنوعي است.ک/4 7536/1968
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2833]