تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 8 مهر 1403    احادیث و روایات:  حضرت زهرا (س):کسی که عبادت های خالصانه خود را به سوی خدا فرستد، پروردگار بزرگ ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819049243




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

رابطه متقابل تئاتر و خودکشی!


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: رابطه متقابل تئاتر و خودکشي!
تماشاخانه ايرانشهر
مروري بر تئاتر خصوصي به بهانه يکسالگي فعاليت تماشاخانه ايرانشهر  به‌نظر مي‌رسد اثر پروانه‌اي رونق تئاتر خصوصي مي‌تواند بر بسياري از مسائل مرتبط با تئاتر تاثير بگذارد و باعث پويايي فضاي فرهنگي شود، اما براي محقق شدن اين امر پيش‌شرط‌هايي لازم است.رضا حاجي حسيني: در فيزيک پديده‌اي هست به نام «اثر پروانه‌اي». در توضيح اين پديده مي‌گويند در اثر برخورد بال‌هاي يک پروانه در استوا، ممکن است در قطب جنوب توفان به پا شود! يک‌سال و نيم پيش، دکتر فريندخت زاهدي، مدرس پرديس هنرهاي زيباي دانشگاه تهران،‌ در پايان سخنراني خود در سمينار «تئاتر خصوصي»، به خودکشي هفت فارغ‌التحصيل تئاتر در اصفهان اشاره کرد و سرخوردگي و بيکاري را از عوامل آن برشمرد. اين همان اثر پروانه‌اي است که اينجا در رابطه ميان تئاتر و خودکشي صدق کرده است! يک‌سال و چند ماه از آن سمينار و يک‌سال هم از افتتاح تماشاخانه ايرانشهر مي‌گذرد. تماشاخانه‌اي که به عنوان مرکز تئاتر خصوصي شناخته مي‌شود. با اين همه سوالي مطرح است که آيا اين تماشاخانه توانسته آن اثر پروانه‌اي را به پديده‌اي مثبت تبديل کند؟فروش تئاتر مطلوب است اما نه به هر قيمتيتئاتر به معني غربي آن، قدمتي بيش از صد سال در ايران دارد اما تئاتر خصوصي طفل يک ساله‌اي بيش نيست. سال گذشته در تيرماه بود که تماشاخانه شماره 2 ايرانشهر افتتاح شد و اولين محصول تئاتر خصوصي در آن روي صحنه رفت. «سگ سکوت»، بنا به گفته کارگردانش، «آروند دشت‌آراي»، نخستين تئاتري بود که تهيه‌کننده خصوصي داشت و از همان آغاز با بازيگران قرارداد بسته شد. استفاده از بازيگران سينمايي در يک «تئاتر تجربي» ديگر ويژگي اين نمايش بود. اتفاقي که در تئاترهاي تجربي و غير تجربي تماشاخانه ايرانشهر، ادامه پيدا کرد و امروز ديگر سينمايي‌ها پاي ثابت اين تماشاخانه شده‌اند. امري که براي تئاتري‌ها و مخاطبان هم عادي شده و کم‌تر کسي اعتراض مي‌کند چون گويا باور کرده‌ايم فروش در تئاتر خصوصي خيلي مهم است و وابسته به چنين عواملي است.کارگردان «سگ سکوت» اما معتقد است اين فروش نبايد به هر قيمتي باشد. حتي اگر مخاطب از آن استقبال کند و به قول معروف «بفروشد».او به خبرآنلاين مي‌گويد: «اين جريان مي‌تواند تخريب کننده هم باشد و براي تئاتر خصوصي نوپاي ما حاشيه درست کند. ما مفهومي داريم در اقتصاد تئاتر که از آن به قيمت‌گذاري بليت ياد مي‌شود. جرياني علمي که در آن به چند اصل بايد توجه کرد. اين‌که مخاطبان شما چه کساني هستند؟ درآمدشان چقدر است؟ چقدر براي تئاتر مورد نظر هزينه شده است و اين هزينه‌ها چطور بايد برگردانده شود؟ خود تئاتر از منظر کارشناسي چه ويژگي‌ها و جايگاهي دارد و ... مجموعه اين عوامل در ارتباط مستقيم با تماشاگر تعيين کننده بهاي بليت است.»تئاتر به معني غربي آن، قدمتي بيش از صد سال در ايران دارد اما تئاتر خصوصي طفل يک ساله‌اي بيش نيست. سال گذشته در تيرماه بود که تماشاخانه شماره 2 ايرانشهر افتتاح شد و اولين محصول تئاتر خصوصي در آن روي صحنه رفت. «سگ سکوت»، بنا به گفته کارگردانش، «آروند دشت‌آراي»، نخستين تئاتري بود که تهيه‌کننده خصوصي داشت و از همان آغاز با بازيگران قرارداد بسته شد.  خطر، تمرکز تئاتر خصوصي«دشت‌آراي» از تجربه يک سال پيش خود راضي است و در اين رضايت، تماشاخانه ايرانشهر را هم سهيم مي کند. او مي‌گويد: «اين تماشاخانه تنها جايي است که به اين شکل قرارداد مي‌بندد و به‌همين دليل در پيشبرد تئاتر خصوصي بسيار موثر است اما بايد توجه داشت که تئاتر خصوصي نبايد در يک‌جا تمرکز پيدا کند. تاکيد مي‌کنم که مديريت ايرانشهر خوب عمل کرده و در حال حاضر دارد مي‌فروشد و تماشاچيان جديدي (غير از تماشاگر تئاتر شهر) دارد. اما بايد چندين سالن داشته باشيم تا سالن‌ها براي گرفتن هنرمندان رقابت کنند نه اين که هنرمند درخواست بدهد و بعد از مدت‌ها بتواند اجرا بگيرد. ما درد سالن داريم و شهرداري، اداره کل هنرهاي نمايشي و اساسا دولت بايد در اين مورد فکري بکند.»خوشحالم که جاده را صاف کرديمتئاتر خصوصي تا رسيدن به نقطه‌اي که بر آن ايستاده، مسير جالبي را پيمود. خيلي‌ها پيوسته درباره آن حرف مي‌زدند و البته مي‌زنند و از ضرورت رسيدن به چنين تئاتري مي‌گفتند و البته مي‌گويند، اما موقع اجراي نمايششان که مي‌رسد با اداره کل هنرهاي نمايشي قرارداد مي‌بندند. يعني در مقام عمل کاري به کار تئاتر خصوصي ندارند. اين دسته از هنرمندان يا قدرت خطرپذيري ندارند يا خودشان مي‌دانند که مخاطب از کارشان استقبال نمي‌کند. به‌همين دليل هم از دولت يارانه مي‌گيرند. اما آيا گرفتن چنين يارانه‌اي رواست؟! به نظر مي‌رسد براي هدف‌مند کردن يارانه فرهنگي هم بايد فکري کرد و گرنه کمتر گروهي حاضر است براي رسيدن به تئاتر خصوصي برنامه‌ريزي کند. کاري که گروه هنري «ويرگول» به سرپرستي «آروند دشت‌آراي» و البته چند گروه تئاتر ديگر انجام دادند.دشت‌آراي با اشاره به اين برنامه‌ريزي براي رسيدن به تئاتر خصوصي مي‌گويد: «جريان تئاتر خصوصي در گروه ما با يک برنامه‌ريزي 5 ساله شکل گرفت و سگ سکوت هم محصول 2 سال تمرين بود. موانعي هم سر راه ما وجود داشت که بيش‌تر آن‌ها به بازاريابي برمي‌گشت. اما حاصل کار براي گروه اجرايي از نظر اقتصادي بهتر از قراردادهايي بود که اداره کل هنرهاي نمايشي با گروه‌ها مي‌بندد. گرچه برخي از بازيگران ما خيلي همکاري کردند و به گروه تخفيف دادند و در نهايت تهيه‌کننده هم به سود مختصري رسيد.» و ادامه مي‌دهدک «من خيلي خوشحالم که جاده را صاف کرديم تا اين جريان جلو برود. کار ما به گروه‌هاي ديگر هم اين جسارت را داد تا به تماشاخانه ايرانشهر بيايند و قرارداد گيشه ببندند. تماشاخانه و امکانات آن هم البته نقش مهم و موثري در اين راه داشته و دارد.»او در اين ميان پاسخ يک عده ديگر را هم مي‌دهد. کساني که معتقدند تئاتر بضاعت اين را ندارد که روي آن سرمايه‌گذاري شود. دشت‌آراي مي‌گويد: «من يک بحث ساده علمي مي‌توانم مطرح کنم و آن بازارسنجي است. اين هم کار کارشناسان تئاتر نيست و کارشناس اقتصاد بايد آن را پيش ببرد. در اين بحث سالن، سرمايه، بازه زماني اجرا و حساب و کتاب‌هاي علمي اقتصادي نشان مي‌دهد روي تئاتر هم مي‌شود سرمايه‌گذاري کرد و همه جاي دنيا هم اين کار را مي‌کنند. من فکر مي‌کنم کساني که اين حرف‌ها را مي‌زنند، صحبت‌شان علمي نيست و نمي‌خواهند عينک‌هايشان را بردارند. همه‌ جا براي تئاتر تهيه‌کننده وجود دارد و او مسوول جمع کردن و به‌وجود آوردن پول براي توليد تئاتر است. تئاتري که در ارتباط با مخاطب قرار بگيرد.»اين کارگردان تئاتر همچنين به برگزاري يک نشست تخصصي اشاره مي‌کند و مي‌گويد: «قرار است يک نشست تخصصي بگذاريم و درباره تئاتر خصوصي صحبت کنيم. از يک تهيه‌کننده انگليسي هم دعوت کرده‌ايم تا به ايران بيايد و در اين نشست سخراني کند. قصد داريم نگاهي را که برخي دارند و تئاتر خصوصي را با تئاتر تجاري اشتباه مي‌گيرند، اصلاح کنيم.»تئاتر خصوصي و مساله بليت فروشيدرباره تئاتر خصوصي اظهار‌نظر زياد است و مديران تئاتر، کارشناسان و هنرمندان از منظر خود به آن پرداخته‌اند. در اين ميان اما کمتر صاحب‌نظري را مي‌توان پيدا کرد که از اساس با تئاتر خصوصي مخالف باشد. مخالفت‌ها بيشتر با گران شدن بليت تئاتر است و يکي از اين مخالفان «دکتر قطب الدين صادقي» است که به تازگي «نبرد و مده‌آ» را در سالن «استاد سمندريان» تماشاخانه ايرانشهر روي صحنه برد. صادقي در اين باره به «خبر» گفت: «من با پولکي کردن تئاتر مخالفم چون قدرت خريد کالاي فرهنگي پايين مي‌آيد. اين افزايش قيمت فقط براي طبقات مرفه مناسب است، در حالي‌که مخاطبان واقعي تئاتر، نسل جوان 18 تا 28 ساله هستند که بيشتر دانشجو‌ هستند و کم‌پول. بليت‌ها بايد ارزان و در دسترس همگان باشد.» اما در مقابل، هستند کساني که از افزايش قيمت بليت تئاتر براي زنده ماندن تئاتر خصوصي دفاع مي‌کنند.«حسن معجوني»، کارگردان و بازيگر تئاتر، يکي از اين افراد است. او پيش از اين، هنگام اجراي «به خاطر يک مشت روبل» در تماشاخانه شماره يک ايرانشهر، و البته پيش از اجراي «کاليگولا» با بليت 20 هزار توماني، به «خبر» گفته بود: «مخاطب مي‌تواند انتخاب کند که اثر را با اين قيمت بليت ببيند يا خير. اين بليت در مقابل پول‌هايي که يک نفر در روز مثلا صرف خريد پيتزا مي‌کند اصلا عجيب و غريب نيست. نمايش‌هايي که در مجموعه تئاتر شهر اجرا مي‌شوند، از پول بليت هزينه‌هايشان را تأمين نمي‌کنند بلکه از يارانه‌هاي دولتي استفاده مي‌کنند. ما که تمام هزينه‌هايمان را خودمان تأمين مي‌کنيم در 30 اجرا با بليت 4 هزار توماني، حتي اگر کل صندلي‌هاي سالن را هم بفروشيم، نمي‌توانيم مخارج گروه 30 نفري را تأمين کنيم. ما نه ‌تنها از يارانه‌ها استفاده نمي‌کنيم بلکه بايد 20 درصد از فروش بليت را هم به عنوان اجاره سالن به شهرداري بدهيم.»سرپرست گروه تئاتر «ليو» البته به مزيت‌هاي اجرا در تماشاخانه ايرانشهر هم اشاره کرده بود. اين که شهرداري براي نمايش‌هايي که در اين تماشاخانه اجراي عمومي دارند، 10 روز در 8 نقطه شهر تهران، تبليغات خياباني (بيلبوردهاي تبليغي) اختصاص مي‌دهد يا تيزر آن‌ها را از تلويزيون‌هاي شهري پخش مي کند.اين‌ها نکاتي هستند که «ميکاييل شهرستاني»، کارگردان و بازيگر تئاتر هم به آن‌ها اشاره مي‌کند. او که در حال حاضر «خانه برنارد آلبا» را در سالن استاد سمندريان تماشاخانه ايرانشهر روي صحنه دارد، درباره تئاتر خصوصي در تماشاخانه ايرانشهر به «خبر» مي‌گويد: «اين هم يک نوع و شکل تئاترداري و توليد تئاتر است که من با آن مخالفتي ندارم منتها مديريت دقيق، کارآزموده و سنجيده مي‌خواهد. چيزي که  مي‌توانم بگويم در تماشاخانه ايرانشهر وجود دارد. در اين شيوه، مجموعه، سالن را در اختيار گروه قرار مي‌دهد و درصدي از فروش بليت را براي خودش برمي‌دارد. در سيستم کار خصوصي، مسووليت صحنه، لباس، گريم و ... با گروه است و طبيعي است که اين عوامل در اختيار افراد حرفه‌اي قرار مي‌گيرد. يعني مثلا اگر شاگردان من مي‌خواستند خودشان اين نمايش را در اين تماشاخانه به صحنه ببرند اين امکان برايشان فراهم نمي شد.»استفاده از ستاره‌ها به قيمت افزايش بليت«خانه برنارد آلبا» حاصل کار ميکاييل شهرستاني و دانشجويان جوانش است که ميزان استقبال از آن، با وجود بازي‌هاي جام جهاني فوتبال رضايت‌بخش بوده، تا جايي که شهرستاني مي‌گويد:«راستش همين ميزان را هم من توقع نداشتم.»او معتقد است تجربه تئاتر خصوصي اگرچه تنها يک سال از عمرش مي گذرد اما مخاطب خود را پيدا کرده و اين در حالي است که بعضي نمايش‌ها در تئاتر‌شهر، گاهي در يک اجرا، به اندازه انگشتان 2 دست تماشاگر دارند. شهرستاني مي‌گويد: «شيوه برخورد و روابطي که در تماشاخانه ايرانشهر هست؛ ‌متواضعانه و خوب است. عوامل جوان هستند و اشتباهاتي هم هست که کم و کمتر خواهد شد. در مجموع برخوردها پسنديده بوده که فکر مي‌کنم همه اين‌ها براي تئاتر خصوصي لازم است.»کارگردان نمايش «خانه برنارد آلبا» ضمن ابراز رضايت از اين تجربه مي‌گويد: «طبيعي است که اگر يک گروه صد در صد حرفه‌اي باشد، ميزان استقبال و فروش هم به مراتب بيش‌تر مي‌شود. البته تاکيد مي‌کنم که منظورم از حرفه‌اي، چهره و ستاره‌هاي سينما و تلويزيون نيست.»وي معتقد است که براي پرفروش بودن لازم نيست حتما از چهره استفاده کرد بلکه بايد حرفه‌اي بود: «در گذشته‌هاي دورتر در گروه «هنر» که خود ما بوديم، کارهايمان جزو پرفروش‌ترين‌ها بود و چهره هم نداشتيم. آمار فروش «هملت» در سال 70 هست. در تئاتر‌شهر نزديک بود تماشاگران در سالن اصلي را بشکنند. من فکر مي‌کنم کار اگر درست باشد، تبليغات درست و درماني هم داشته باشد، مي‌شود به تئاتر خصوصي اميدوار بود.»هياهوي بسيار براي بسيار!  به‌نظر مي‌رسد اثر پروانه‌اي رونق تئاتر خصوصي مي‌تواند بر بسياري از مسائل مرتبط با تئاتر تاثير بگذارد و باعث پويايي فضاي فرهنگي شود، اما براي محقق شدن اين امر پيش‌شرط‌هايي لازم است. جدي‌ترين اين پيش‌شرط‌ها افزايش تعداد سالن‌هاي تئاتر است که با رويکرد خصوصي اداره شوند. البته بايد توجه داشت که حرکت به سمت خصوصي شدن به اين معنا نيست که همه چيز به نفع گيشه باشد، بلکه بايد شرايطي فراهم شود تا تئاتر جان بگيرد. اگر تئاتر روي پاهاي خود استوار شود و کيفيت آن در جريان مميزي‌ها و اعمال سليقه‌هاي مديران يا متعهد نبودن هنرمندان به هنر، از بين نرود، آن‌وقت تئاتر خصوصي هم جان مي‌گيرد.تنظيم براي تبيان : مسعود عجمي





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 622]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن