واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری رسا:
نگاهی به تحول حوزه علمیه و روحانیت درگذشته و حال در یک کتاب خبرگزاری رسا ـ کتاب «تحول حوزه علمیه و روحانیت درگذشته و حال؛ طرح الگو، چشمانداز و ارزیابی فعالیت روحانیت» به از سوی انتشارات کتاب فردا به انتشار رسیده است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب «تحول حوزه علمیه و روحانیت درگذشته و حال؛ طرح الگو، چشمانداز و ارزیابی فعالیت روحانیت» به قلم علیرضا پیروزمند از سوی انتشارات کتاب فردا به انتشار رسیده است. در این کتاب جایگاه و منزلت روحانیت در طول تاریخ مورد بررسی قرار گرفته است، به ویژه اینکه نقش حوزه در پیش از انقلاب و نیز پس از انقلاب مشخص شود. در پیش از انقلاب با توجه به محدودیتهایی که رژیم سلطنتی به ویژه از زمان پهلوی برای حوزه و روحانیت ایجاد کرده بودند؛ رسالت و عملکرد فرهنگ روحانیت به حوزه زندگی شخصی مردم و در محافلی هم چون محراب، منبر و مجالس مذهبی محدود میشود که البته در حد خود تأثیرگذار و ناقل فرهنگ اسلامی از نسلی به نسل بعد بود؛ اما با پیروزی مبارک انقلاب اسلامی و وارد شدن حوزههای علمیه و روحانیت معظم به عرصه تصمیم و تصمیمگیریهای اجرایی و در اختیار داشتن ابزارهای رسانهای فراگیر، فصل نوینی در فرهنگسازی از توسط حوزه علمیه پدید آمد. فراهم آمدن ناگهانی چنین عرصهای و عدم برخورداری حوزه روحانیت از آمادگی لازم برای ورود به این عرصه، باعث کاستیهایی در ورود به این عرصه شد. اکنون پس از گذشت سه دهه، شایسته است روحانیت معظم به بازبینی نقش و جایگاه فرهنگی خود بپردازد و با مطالعه وضعیت موجود و ارزیابی عملکرد این نهاد مقدس، عملکرد و مورد انتظار ترسیم کند و سیاستهای لازم را برای رفع نواقص احتمالی اتخاذ نماید. این کتاب بر این اصل استوار است که دین باید منشأ فرهنگسازی قرار بگیرد؛ آن هم در تمامی سطح فرهنگ، اعم از فرهنگ عمومی، فرهنگ تخصصی، فرهنگ بنیادی، مأموریت فرهنگی روحانیت نیز بر اساسا همین پیشفرض تبین شده است. در این پژوهش به سه پرسش اصلی زیر پاسخ داده شده است: الگوی تبین چشمانداز و ارزیابی عملکرد حوزه چیست؟چشمانداز مطلوب فرهنگی حوزه علمیه کدام است؟نقاط قوت و ضعف عملکرد فرهنگی حوزههای علمیه در تاریخ معاصر به ویژه پس از انقلاب اسلامی چه بوده است؟ این کتاب در سه بخش طراحی الگوی فعالیت و چشمانداز مطلوب فعالیت و حوزههای علمیه در دو فصل نگاشته شده است. در بخش دوم عملکرد فرهنگی حوزه علمیه و روحانیت از عصر صفویه تا پهلوی دوم در چهار فصل بررسی شده است. در بخش سوم: عملکرد فرهنگی حوزه علمیه و روحانیت پس از انقلاب اسلامی در دو فصل ارزیابیشده است. در بخش دوم و سوم سعی شده تا در بردار زمان از عصر صفویه تا زمان حال، تغییر شرایط نیازمندی فرهنگی ترسیم و عملکرد روحانیت در قبال آن تبیین شود. بدین ترتیب سه پرسش اصلی مطرح شده پاسخ یافتهاند. در بخشی از این کتاب با عنوان «کاستیها در جامعهسازی» آمده است: در عرصه جامعهسازی عمدهترین نقصی که به چشم میخورد، خلأ، علمی و تئوریکی است که باید در پیوند میان کیفیت اداره نظام با اسلام توسط حوزه علمیه برقرار شود و این امر به شکلهای مختلف حضور روحانیت در عرصه جامعهسازی نمود پیدا کرده و میکند. این کمبود علمی باعث شده است که شورای محترم نگهبان؛ حداکثر به برخورد سلبی در پاسداری از شریعت اسلام اکتفا کند؛ یعنی عدم مخالفت با احکام شرع را معیار تأیید قوانین قرار دهد و این متفاوت با زمانی است که بتواند براساس حرکتی اثباتی و ایجابی، قانونگذاریهای مبتنی بر اسلام احراز نماید. احراز چنین امری مستلزم داشتن قدرت فقاهتی است که بتواند سکان هدایت کلی قانونگذار را برعهده گیرد، هرچند بهطور مستقیم به قانونگذاری در ابعاد مختلف نمیپردازد و منزلت مجلس شورای اسلامی در این رابطه، محفوظ میماند؛ اما روحانیت میتواند جهتگیری قانونگذاریها را در بخشهای مختلف، تعیین و در پایهریزی مهندسی جامعه؛ بر مبنای اسلام مشارکت کند. در بخش دیگر از این کتاب با عنوان «کاستیها در فرهنگ عمومی» میخوانیم: هرچند فعالیت در عرصه فرهنگ عمومی جامعه در حوزه علمیه، ریشه تاریخی داشته و به همین دلیل هنوز موضوع غالب فرهنگی حوزه علمیه را تشکیل میدهد و آمار و شواهد نیز گواه بر این معنا است؛ اما با وجود این، در این عرصه، ضعفهای را میتوان مشاهده کرد که برای بهبود وضعیت، توجه به آن لازم است. از جمله این کاستیها، عدم شناخت کافی نسبت به تحولات فرهنگی و عوامل تأثیرگذار در تغییر فرهنگ جامعه است و نسلی که از پی نسلی دیگر میآید، یا مسائل و دل مشغولیهای متفاوت با تأثیرپذیری از شرایط جهانی متفاوت است. هرچند عوامل عدیدهای در شکلگیری فرهنگ؛ به ویژه فرهنگ عمومی دخیل هستند؛ اما نباید از نظر دور داشت که هر نسل نورسیدهای اعم از اینکه به تحصیلات عالی ادامه دهد، یا بخواهد وارد کار شود، توسط نهاد نمایندگی ولیفقیه در دانشگاهها، یا نهاد نمایندگی ولیفقیه در نیروهای مسلح بهصورت مستقیم و یا غیرمستقیم در اختیار عزیزان روحانی قرار دارند. اما بازده این ارتباط تا چه اندازه بوده است مردم بیش از آنکه به حرف روحانیان گوش دهند، به عمل او نظر میکنند؛ به وضع معاشرت و معیشت روحانی توجه میکنند و اگر از این نظر نقطهضعف قابل ملاحظهای وجود نداشت، بهطور حتم وضع گرایش دین و روحانیت بهتر از آن بود. یکی مظاهر این نقیصه را میتوان در آمار کم گرایش جوانان به ویژه اعضای خاندان روحانیان محترم در ورود به حوزههای علمیه جستجو کرد. کم شدن ارتباط مستقیم و رو در روی روحانیان با مردم نیز یکی دیگر از عواملی است که تأثیرگذاری روحانیان را کمرنگ کرده است. هر چند استفاده از رسانههای ارتباطجمعی پس از انقلاب اسلامی، شعاع بیشتری به حرکت فرهنگی روحانیان داده است؛ اما باید توجه داشت که در ارتباط مستقیم و چهره به چهره؛ تأثیرگذاری و برکاتی نهفته است که از طریق رسانه بههیچوجه این امر امکانپذیر نیست. چاپ اول کتاب «تحول حوزه علمیه و روحانیت درگذشته و حال؛ طرح الگو، چشمانداز و ارزیابی فعالیت روحانیت» با شمارگان 1100 نسخه، در 548 صفحه و به قیمت بیست هزار تومان در تابستان 1392 از سوی انتشارات کتاب فردا به انتشار رسیده است. علاقهمندان برای تهیه این کتاب به آدرس قم خیابان معلم میدان روحالله نبش کوچه 17 پلاک 3 فروشگاه کتاب فردا مراجعه یا با شماره تلفن 0253774992 تماس حاصل کنند. برای خرید اینترنتی این کتاب به سایت www.bookroom.ir مراجعه کنید./998/پ202/ق
۱۳۹۳/۵/۳۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری رسا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 32]