تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821182388
آینده توازن قدرت در خاورمیانه همسو با منافع عربستان نیست
واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: آینده توازن قدرت در خاورمیانه همسو با منافع عربستان نیست
هادی زرگری
کد خبر: ۴۱۵۲۱۲
تاریخ انتشار: ۲۰ تير ۱۳۹۳ - ۱۵:۱۴ - 11 July 2014
در روزهای اخیر و با افزایش شدید فعالیت گروه تروریستی "دولت اسلامی عراق و شام" موسوم به "داعش" در عراق، به عنوان یکی از گروه ها و بازیگران غیردولتی همسو با عربستان، این تصور در اذهان ایجاد شده است که احتمال افزایش قدرت گروه ها و یا بازیگران متحد آل سعود در خاورمیانه افزایش یافته است و در نهایت در آینده شاهد افزایش قدرت عربستان و همراهان آن خواهیم بود. در همین رابطه، به قدرت رسیدن نظامیان در مصر به رهبری ژنرال السیسی که مورد حمایت عربستان نیز هست این ذهنیت را تایید می کند. اما با نگاهی گسترده تر می توان این موضوع، یعنی حرکت سیر تحولات و توازن قدرت در منطقه به نفع عربستان و متحدان آن را رد کرد. در واقع هر چند این واقعیت وجود دارد که حتی در صورت عقب زدن داعش به عنوان یکی از گروه های همسو و مورد حمایت عربستان از مناطق تحت اشغال آن در عراق به وسیله ارتش این کشور و یا با حمایت ایران یا امریکا، این گروه تروریستی همچنان دارای پایگاه ها و نفوذ قابل ملاحظه ای در عراق خواهد بود و همچنین نفوذ نسبی عربستان در کشورهای دیگری نظیر سوریه و مصر تاحدودی حفظ خواهد شد، اما می توان ادعا کرد مجموعه ای از عوامل و تحرکات بازیگران دیگر در منطقه نشان می دهد خاورمیانه آینده ی مورد نظر آل سعود را نخواهد داشت. در ادامه به بررسی برخی از این عوامل تاثیرگذار در شکل دهی به وضعیت خاورمیانه و توازن قدرت در منطقه و همچنین پیامدهای آن پرداخته می شود. نخستین بعد این مساله را می توان در تغییر در وضعیت متحدان منطقه ای عربستان جستجو کرد. عربستان دارای متحدانی از میان کشورها و همچنین گروه های سیاسی و امنیتی در سطح منطقه است. در این رابطه می توان خاطر نشان کرد که رفتار و رویه برخی از کشورهای متحد عربستان نشان می دهد این بازیگران دیگر مانند گذشته پیرو کامل اولویت های آل سعود نیستند و ممکن است در آینده تحت تاثیر انگیزه ها و دلایل متعدد شاهد بروز اختلافاتی در میان سیاست های منطقه ای برخی از کشورها مانند قطر با عربستان باشیم. این موضوع می تواند به طور مستقیم توازن قدرت در منطقه را حداقل در قبال موضوعات خاص در جهت خلاف منافع عربستان تغییر دهد. همچنان که رفتار قطر در قبال تحولات چند سال اخیر منطقه و برخی اختلافات آن با عربستان این موضوع را از پیش آشکار کرده است. نمونه های دیگر این مساله را می توان در رابطه با اردن متصور شد. در واقع هر چند اردن در موضوعاتی نظیر بحران سوریه همکاری کاملی با عربستان داشته است اما به نظر می رسد در دوران اخیر و همچنین در آینده شاهد تغییراتی در رفتار آن باشیم. چرا که حاکمان اردن با مشاهده رفتارهای افراط گرایانه گروه های مورد حمایت عربستان احساس خطر کرده و نگران تسری افراط گرایی به کشور خود شده اند. متعاقب این امر آنها سیاست های خود را تعدیل کرده اند. البته این نکته نیز شایان ذکر است که اتخاذ چنین تغییراتی در رفتار اردن تحت تاثیر فشار امریکا نیز بوده است. چرا که امریکا نیز با وجود همکاری های گسترده با عربستان، نگران حمایت علنی و فراوان این کشور از تروریسم بوده و ممکن است در پی دور کردن بازیگران دیگر از عربستان برآید. صرف نظر از امکان ایجاد فاصله میان برخی متحدان منطقه ای عربستان با این کشور در آینده نزدیک، رویکردها و رفتارهایی از سوی دو بازیگر مهم دیگر منطقه یعنی ایران و ترکیه نیز نشان می دهد در آینده شاهد تغییراتی در توازن قدرت در خاورمیانه در جهت خلاف منافع و اولویت های عربستان خواهیم بود. با پذیرش این نکته که عربستان دشمن و یا رقیب نخست خود در سطح منطقه را ایران می داند، می توان مدعی شد اتخاذ برخی رفتارها و تغییرات تاکتیکی در رویکرد کلی و منطقه ای سیاست خارجی کشورمان در یک سال اخیر نه تنها تقویت جایگاه و مواضع جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه و جهان را به همراه داشته است بلکه نگرانی هایی را برای آل سعود ایجاد کرده است. این نگرانی ها احساس خطر آنها از افزایش قدرت ایران و آینده تحولات منطقه را بازگو می کند. در واقع رفتار فعالانه ایران در برخی حوزه ها عربستان را در جایگاه واکنشی و موقعیت تدافعی قرار داده است. برای مثال، در شرایطی که طی چند سال گذشته عربستان همراه با دیگر بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای تلاش داشت با معرفی ایران به عنوان تهدیدی برای دیگران، ضمن حفظ و افزایش فشارها بر ایران به عنوان دشمن یا رقیب خود در سطح منطقه و در نهایت تضعیف ایران و گروه های همسو با آن، افکار عمومی را از خطرات ناشی از اقدامات و رفتارهای خود در حمایت از تروریسم منحرف کند، اتخاذ تغییراتی هر چند تاکتیکی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در موضوع هسته ای این توطئه آل سعود را تا حدودی خنثی کرد. در واقع ایران هر چند مواضع استراتژیک خود در موضوعاتی مانند بحران سوریه حفظ کرده است اما با این اتخاذ برخی رفتارها، غرب و گروه 1+5 را واردار به مذاکره جدی تر با خود کرده و این مساله باعث کاهش نسبی فشارها علیه ایران شد. این موضوع آنچنان برای آل سعود اهمیت داشت که بارها نگرانی خود را از مذاکرات با ایران و یا کاسته شدن فشارها علیه ایران نمایان کرد. لذا می توان ادعا کرد سیاست خارجی فعالانه ایران در کنار تحولات منطقه، نه تنها باعث کاهش نسبی برخی فشارها علیه آن شد، بلکه ضمن تداوم حمایت ایران از جریان مقاومت در سطح منطقه، خطرات ناشی از افراط گری مورد نظر آل سعود را نیز هر چند تا میزان اندک آشکار کرد. این مساله در کنار حمایت صریح عبستان از گروه های تروریستی در سوریه و عراق و نگرانی امریکا از اقدامات این گروه ها علیه منافع خود در سطح منطقه، منجر به گسترش این ایده در میان گروه های سیاسی امریکا شده است که نباید حمایت بی چون و چرا از عربستان در سطح منطقه را ادامه داد و انتظار می رود در صورت موفقیت رویکردهای کنونی ایران و همچنین ایجاد فاصله میان امریکا و عربستان این موضوع نیز بر آینده توازن قدرت منطقه به ضرر عربستان تاثیرگذار باشد. در کنار رویکردها و کنش های عربستان و ایران، رفتارها و رویکردهای سیاست خارجی ترکیه نیز به عنوان دیگر قطب قدرت در خاورمیانه بر توازن قدرت در منطقه تاثیرگذار است. ترکیه با آغاز تحولات در کشورهای عربی منطقه مواضع و رفتارهایی اتخاذ کرد که در مقایسه با ایران، نزدیکی بیشتری با عربستان داشت و این موضوع با آغاز و بحران سوریه تشدید شد. در واقع هم نوع رویکرد سیاست خارجی ترک ها در قبال تحولات سه سال اخیر منطقه و هم تلاش های محور عربستان و قطر باعث ایجاد شکافی میان ایران و ترکیه شده و در مقابل این کشور را به رقیب اصلی ایران یعنی عربستان نزدیک کرده بود. اما عوامل دیگر باعث تغییراتی در مواضع ترکیه و در نهایت تغییر در چرخه موازنه به نفع ایران و به ضرر عربستان شد؛ چرا که ترکیه به ایران نزدیک تر شده و به تدریج از عربستان فاصله گرفت. نمود عینی این موضوع را در تعاملات ماه های اخیر میان ایران و ترکیه به خوبی می توان مشاهده کرد. به گونه ای که حتی برخی محافل سیاسی و رسانه ای از امکان همکاری راهبردی میان ایران و ترکیه خبر داده اند. اما آنچه باعث تغییر در سیاست های ترکیه و نزدیکی مجدد آن به ایران شد به فهم و احساس خطر آن از افراط گرایی مورد حمایت عربستان بر می گردد. در واقع به نظر می رسد با وجود تداوم اختلافات ایران و ترکیه در سوریه، ترک ها پس از حدود سه سال اتخاذ مواضع افراطی در سوریه متوجه خطر افراط گرایی و علاوه بر آن، مزایای اقتصادی و سیاسی تعامل با ایران شده و برخلاف اولویت های عربستان در پی تعمیق روابط با ایران برآمده اند و این موضوع در نهایت در آینده توازن قدرت در منطقه تاثیرگذار خواهد بود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[مشاهده در: www.tabnak.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]
-
گوناگون
پربازدیدترینها