واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: شنبه ۱۴ تیر ۱۳۹۳ - ۰۸:۵۸
مردم کرمان همزمان با ماه مبارک رمضان با برپایی آئینهایی از جمله «الله رمضونی»، «چهل منبرون» و «کلید زنی» به میزبانی ماه میهمانی خدا میروند. «فاطمه رضاپور» کارشناس مردمشناسی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان کرمان در گفتوگو با خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقهی کویر، دربارهی دو سنت کرمانیها در ماه مبارک رمضان(کلیدزنی و الله رمضونی) گفت: کلیدزنی یکی از آداب و رسوم مردم کرمان است که در شبهای ماه مبارک برگزار میشود، در این مراسم «کلید زن» داخل یک سینی، آینه، سرمهدان و یک جلد کلامالله مجید قرار داده و به منازل اهل محل میرود و در حالی که صورت خود را با چادر پوشانده با کلید به سینی میزند. وی ادامه داد: اگر از سوی صاحبخانه، پاسخهایی چون «چراغ بیاور» و یا «قند و شیرینی بیاور» داده شود در این صورت زن کلید زن، امیدوار شده و کمکهایی را دریافت میکند، در غیر این صورت محل را ترک میکند. رضاپور با بیان اینکه «کلید زن» نباید تا آخر این مراسم حرف بزند (به خاطر اینکه شناخته نشود حرف نمیزند) افزود: صاحبخانه پس از گشودن در، آینهی داخل سینی را برمیدارد و چهرهی خود را مینگرد، سپس مقداری شیرینی، قند یا پول داخل سینی قرار میدهد. این کارشناس مردمشناسی ادامه داد: کلیدزن این عمل را با نیت از پیش تعیین شده انجام میدهد و در پایان صاحبخانه که میداند کلیدزن برای طلب حاجت آمده، میگوید: «انشاءالله حاجت روا بشید»، در پایان خوراکیها یا پول جمعآوری شده را به مستمندان میدهند. رضاپور خاطرنشان کرد: این مراسم در سیرجان قدیم که بهطور ویژه به زنان حاجتمند اعم از بیوه زنان، دوشیزگان جوان دم بخت یا زنان بیفرزند اختصاص داشته است، بدین گونه که درون یک کِمو(غربال گندم) یک قطعه آینه، یک عدد سرمهدان و قدری نبات میگذاشتند و در حالی که صورتهای خود را میپوشاندند تا کسی آنها را نشناسد، در محلهها به درب خانهها میرفتند. وی ادامه داد: کلیدزنها جلوی هر منزلی که میرسیدند با کلید چوبی که در دست داشتند، کمو یا درب خانه را میکوبیدند. زن صاحبخانه با شنیدن این صدا، در را باز میکرد و بدون اینکه سئوالی از آنها بپرسد به نیت روشنایی و باز شدن گره از کار کلیدزنها آینه را بر میداشت، خود را در آن میدید و مقدار کمی از نبات داخل «کمو» را در دهان میگذاشت آنگاه سرمهدان را باز میکرد و به چشم خود سرمه میکشید، در انتها نیز مقداری خوراکی و پول و یا اگر این مراسم در نیمهی آخر تابستان بود، دانهای انار در کمو میریخت و زنهای «کلیدزن» به سوی خانه بعدی میرفتند. این کارشناس مردمشناسی با بیان اینکه این رسم زیبا تا پاسی از شب ادامه داشت، افزود: مردم سیرجان در قدیم عقیده داشتند، خوارکیهایی که کلیدزنها از خانهها جمع میکردند خواص بسیاری دارد و اگر شخصی حاجتمند با عقیده و ایمان از آنها مصرف کند به کمک خداوند حاجتش روا میشود. رضاپور با اشاره به سنت «الله رمضونی» کرمانیها نیز گفت: از دیگر سرگرمیهای بچهها و جوانان در شبهای ماه مبارک رمضان، خواندن اشعار «الله رمضانی» است. این رسم در شهرها و آبادیهای کرمان، یزد، مشهد، بیرجند، بجنورد، تربتجام و بعضی شهرهای استان فارس و گرگان برگزار میشود. وی گفت: برای اجرای رسم«الله رمضانی، جوانان و بچههای هر محله با تشکیل گروههای پنج تا 10 نفره از شب یکم ماه مبارک رمضان پس از افطار به در خانهها میروند و اشعار «الله رمضانی» میخوانند. هر گروه از میان خود یک استاد و یک انباردار بر میگزیند. وظیفهی استاد، رهبری گروه و وظیفهی انباردار جمعآوری هدایاست. هدایا یا پول است یا یک خوردنی مانند گردو، کشمش، خرما، بادام، هلو و زردآلو. وی ادامه داد: این گروهها، شبهای ماه مبارک رمضان بر در خانهها میزنند و با إذن صاحبخانهی قطعهی شعری را به این مضمون میخوانند: «اللهالله رمضون / شیخ شیدهالله باس خزون/ رمضون اومده خوش نومش کنید/ گو و گوساله بقربونش کنید/ گو و گوساله که دستت نرسید/ خروس یکساله قربونش کنید / تو که خیر دادی با ناز و نیاز / پیش پیغمبر باشی سرفراز / این در خانه رو ور (به) روزه/ صاحب این خونه مخمل دوزه/ این در خونه که رو ور مشهده/ صاحب این خونه داماد نشده بله بله بله بله ... رضاپور خاطرنشان کرد: کرمانیها در روز و شب بیست وهفتم ماه مبارک رمضان نیز آئینهای خاص خود را داشتند که عموماً در فضایی مشابه اجرا میشد، مثل «پیرهن مراد» که دوخت یک پیراهن در این شب برای گرفتن مراد یا «کیسه مراد»، «سنگ مراد» و «حلقهی مراد» است که در حقیقت همگی گرو نگهداشتن چیزی برای دریافت مرادی تا سال بعد بوده و اعتقاد عمومی بر این است که خداوند مراد آنها را به خاطر این شب میدهد. این کارشناس مردمشناسی تصریح کرد: کرمانیها و بیشتر زنان در روز 27 ماه مبارک رمضان بین نماز ظهر و عصر، کیسهای از پارچهی سفید میدوزند و در داخل آن پول میگذارند و در آن را میدوزند و برای برکت روزی و پولشان، آن را داخل خانه نگهداری میکنند. در همین روز اگر کسی قرار است پارچهای برای خیاطی آماده کند، آن را در مسجد برش میزند و مرسوم است که 7 زن که نامشان فاطمه باشد، باید این چادر را برای آن دختر کوک بزنند تا بختش گشوده شود. رضاپور یادآور شد: در همین روز پس از نماز ظهر و عصر، کسانی که مشکل دارند، برای گشایش کار یا مشکلاتشان 40 دانه جو جدا میکنند و به هر کدام از این جوها سورهی توحید و در مجموع 40 سورهی توحید میخوانند و با آب وضو تا سه روز آنها را خیس میکنند و پس از سه روز جوها را میکارند و هر روز با آب وضو به این جوها آب میدهند و باورشان این است که گرهای از مشکلات آنان برداشته میشود و گشایش در مشکلاتشان ایجاد میشود. وی خاطرنشان کرد: کرمانیها در روزهای 28 و 29 ماه مبارک رمضان برای ملزم نشدن میزبان به پرداخت فطریه و برخی نقاط استان، از رفتن به منزل یکدیگر خودداری میکنند. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]