محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1831344273
آیین های غبارروبی مساجد قزوین از دیروز تا امروز/ سنتی با قدمت 900 ساله
واضح آرشیو وب فارسی:مهر:
استانها > مرکز > قزوین مهر گزارش می دهد/
آیین های غبارروبی مساجد قزوین از دیروز تا امروز/ سنتی با قدمت 900 ساله
قزوین- خبرگزاری مهر: هر ساله با آغاز دهه تکریم مساجد و فرارسیدن آخرین روزهای ماه شعبان، فعالیت های مربوط به غبارروبی، نظافت و آماده سازی مساجد برای ورود به ماه مبارک رمضان، در سراسر کشور آغاز می شود، اما این آیین در قزوین، گذشته از یک تکلیف شرعی و وظیفه صنفی، سال هاست که به صورت یک سنت اصیل اجتماعی درآمده است.
به گزارش خبرنگار مهر، جنب و جوش روزهای پایانی ماه شعبان چند روزی می شود که در مساجد قزوین به اوج خود رسیده، غبارروبی، نظافت، شستشو و عطرافشانی بخشی از زحمات خادمین مسجد از قشرهای مختلف است که همگی دست به دست هم می دهند تا میهمانان خدا یک ماه را در فضای دل انگیز و فرح بخش مساجد سپری کنند. این شور و شوق اهالی قزوین در آماده کردن مساجد سابقه ای دیرینه دارد، قدمتی که گذشته از ادای یک تکلیف شرعی، حکایت از شکل گیری سنتی ریشه دار در میان مردم این خطه دارد، سنتی که از قدیمی ترین مساجد شهر قزوین و نخستین قرن های ورود اسلام به این شهر آغاز و به تدریج با طی اعصار به سنتی فراگیر در میان مردم مبدل شده است.
سنت غبارروبی از دیروز تا امروز حجت الاسلام سید هادی خضری در رابطه با پیشینه سنت غبارروبی و آراسته کردن مساجد قزوین در آستانه ماه مبارک رمضان به خبرنگار مهر می گوید: این تاریخچه دو بعد دارد که یک بعد آن متوجه تکلیف شرعی بوده که از همان صدر اسلام نظافت مساجد به خصوص در آستانه ماه مبارک را یکی از وظایف مسلمانان تلقی می کردند اما بعد دیگر آن ناظر به شکل گیری یک سنت اجتماعی پیرامون این تکلیف شرعی در قرن های بعد بوده است که جلوه ای از این سنت را در تاریخ قزوین مشاهده می کنیم. این پژوهشگر تاریخ اسلام ادامه می دهد: این سنت مجموعه ای از باورها و آیین هایی بوده که هر ساله توسط مردم و روحانیون شیعه انجام می شده و قدیمی ترین مأخذی که به آن اشاره دارد کتاب "اماکن الاُمَم و آداب الاقِدَم" نوشته " لعمان بن حارض یمنی" است که در قرن پنج هجری از قزوین بازدیدی به عمل آورد و نتیجه مشاهدات خود را در این اثر مکتوب کرد. خضری بیان کرد: لعمان بن حارض در بازدید از مساجد قزوین خبر از رسم سادات و علویان این شهر در آن زمان می دهد که از بیست و چهارم ماه شعبان هر روزی را به نام یکی از پنچ تن آل عبا علیهم السلام اختصاص می دادند و بعد با گلاب، عودسوز و حریر سبز ضمن رعایت تشریفات خاصی به غبارروبی، نظافت و معطر ساختن مسجد می پرداختند. چهار روز از این پنج روز ولیمه ای از طرف سادات حسینی در مساجد شیعیان توزیع می شده و دست آخر در یوم الشک، همگی دست از کار می کشیدند و روزه می گرفتند. وی این گزارش را حاکی از شکل گیری سنت هایی پیرامون آیین غبار روبی در مساجد قزوین می داند، آیینی که گذشته از یک تکلیف شرعی، عناصری از سنت های اجتماعی را نیز به خود پذیرفته است و در قرن های بعد کماکان ادامه می یابد. بر همین اساس با در نظر گرفتن قرنی که مورخ در آن می زیسته یعنی قرن پنجم هجری و گزارشی که ارائه می دهد، سابقه سنت غبارروبی مساجد در قزوین به دستکم 900 سال پیش بازمی گردد.
نظافت 14 روزه مساجد در قزوین عهد صفوی سنت غبارروبی مساجد همچنین در عصر صفویه روزگاری که قزوین، مدتی حدود 50 سال پایتخت ایران بود به شکل متفاوت تری از دوره غزنوی برگزار می شود؛ چرا که در این عصر شیعیان آزادی عمل و عقیده دارند و دیگر خبری از کشتار و تقیه آنها نیست. خضری در این رابطه می گوید: شاه طهماسب صفوی در رأس جمعی از سادات، علمای دربار و نظامیان در روز 16 ماه شعبان وارد مسجد جامع می شدند و خود شاه طهماسب شخصاً با آب و گلاب معطر، محراب و شبستان را شستشو می داد، پس از آن نوبت به سادات می رسید که صحن را تمیز کنند و در نهایت مردم هم حیاط را جارو می زدند. گویا این مراسم از فردای روز نیمه شعبان یعنی 16 ماه تا آخرین روز شعبان یا اولین روز ماه مبارک رمضان ادامه داشته و بیش از همه در مسجد جامع عتیق، مسجد پیغمبریه، مسجد سنجیده، مسجد النبی، امامزاده حسین و... اجرا می شده است. نذر خانم ها برای غبارروبی و عطر افشانی یکی از سنت های متأخر مردم قزوین در رابطه با غبار روبی مساجد، نذر مسجد است. این سنت غالباً توسط خانم ها انجام می شود و آقایان دخالتی در اجرای آن ندارند. نذر گلاب، شستشوی چادر نماز خانم ها و فرش های مسجد، اهدای غذای نذری از جانب سادات به ویژه سادات حسینی و حسنی به خادمینی که در حال نظافت مسجد هستند، جارو زدن صحن و... از جمله مهم ترین و محبوب ترین موارد این نذر مردمی است. گویا نذر غبارروبی مساجد از دوره قاجاریه در شهر قزوین رایج شده و در حال حاضر نیز در بسیاری از مساجد، تکایا و امامزاده های قزوین در جریان است به گونه ای که کار نظافت و غبارروبی برخی از مساجد شهر بدون دخالت آقایان به طور کامل توسط خانم های محلات صورت می گیرد.
دهه تکریم مساجد در ادامه سنت های دیرین غبارروبی اما سنت غبارروبی مساجد امروزه به شکل دهه تکریم مساجد در تمام 1300 مسجد قزوین در جریان است. در همین رابطه معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی استان قزوین می گوید: آماده سازی مساجد برای ورود به ماه مبارک رمضان در دهه سوم ماه شعبان صورت می گیرد که دهه تکریم و عطرافشانی و غباروبی مساجد نامگذاری شده است. حجت الاسلام عباس نظری بیان کرد: خداوند در آیاتی از قرآن به حضرت ابراهیم(س) و مومنان به تطهیر مساجد سفارش کرده و خوشبختانه این امر در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به سنتی حسنه و فرهنگی عمومی تبدیل شده است. معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قزوین می افزاید: با توجه به اینکه این برنامه به صورت یک فرهنگ درآمده است، مردم، کانون های مساجد، پایگاه های بسیج و ائمه جماعات در این ایام شروع به غبارروبی و عطرافشانی مساجد کرده و فرش ها و پرده های مساجد را شستشو داده و در راستای نظافت و پاکیزگی مسجد فعالیت هایی دارند. بنابراین تداوم همه سنت ها و تکالیفی که در طول تاریخ ادای آنها برای پاکیزگی مساجد شهر بر اهالی قزوین واجب بود، امروزه در قالب دهه تکریم مساجد و عطرافشانی آنها تجلی یافته است با این تفاوت که این بار تنها مردم مجری این سنت ها و آیین ها نیستند و نهادهای حاکمیتی نیز بیش از پیش در این سنت دخیل هستند و به نوعی این سنت را به سطح فرهنگ ارتقاء داده اند.
نظری در این رابطه اظهارداشت: از سالیان گذشته با مشارکت و همکاری دستگاه های فرهنگی و متولیان مساجد در سراسر کشور از جمله در استان قزوین قبل از ماه رمضان و در این دهه، مساجد غبارروبی و عطرافشانی شده و آماده حضور میهمانان خداوند متعال در ماه رمضان می شوند همچنین در این رابطه هماهنگی لازم با ادارات تبلیغات اسلامی شهرستان های استان و دستگاه های مربوطه و متولیان امر برای برگزاری این آیین انجام شده است. وی یادآورشد: شایسته است ائمه جماعات به کارکردهای مساجد توجه ویژه ای داشته باشند تا این اماکن مذهبی و فرهنگی، پویا شوند. سنت های دین در خدمت وارستگی دینی غبارروبی و نظافت مساجد را می توان سنت، تکلیف شرعی یا فرهنگ خاص یک سرزمین دانست، ولی در نهایت هیچ تفاوتی میان این هر سه وجود ندارد؛ چرا که سرانجام همه آنها منتهی به نقطه و مفهوم مشترکی می شوند که همان تهذیب و وارستگی است که دین از مومنان خود می طلبد. غبارروبی و معطرسازی مساجد، استقبال از ماه میهمانی خدا و تحمل سی روز رنج و مشقت تحمل کرسنگی وتشنگی روزه، بهانه ای است تا در پایان این ماه مبارک، دلها نیز مانند مساجد غبار روبی و معطر شده باشند و در این بین میان سنت، تکلیف و فرهنگ تفاوتی وجود ندارد. اما سنت های مربوط به غبارروبی مساجد قزوین نیز در ردیف مراسم تشت گذاری، مراسم سوم امام حسین(ع)، زیارت چهارانبیاء در اول و آخر هر ماه و... یکی از میراثهای معنوی قزوین است که در کنار ارزش های تاریخی- اجتماعی آن، از نظر نهادینه کردن فرهنگ دین مداری در میان نسل های متمادی مردم قزوین، نقش مهمی ایفا می کرده است.
این ویژگی اهمیت این سنت مبارک اجتماعی، دینی را دو چندان می کند تا جایی که امید می رود مجموعه سنت های قزوین در رابطه با غبار روبی مساجد، همانند موارد یاد شده در فهرست آثار معنوی استان و کشور ثبت شود. ماه رمضان فرصتی برای غبار روبی از زنگار دل و زدودن غبار از جسم وروح است تا به معبود نزدیک شویم و خود را از حلقه وابستگی ها رهاکرده و با اصلاح رفتار خود در مسیر خودسازی گام برداریم.
۱۳۹۳/۴/۷ - ۰۹:۳۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 47]
-
گوناگون
پربازدیدترینها