واضح آرشیو وب فارسی:فارس: در گفتوگو با فارس مطرح شد
آغاز کوچ بهاره عشایر در آذربایجان غربی
مدیرکل امور عشایر آذربایجان غربی از آغاز کوچ بهاره عشایر آذربایجان غربی از اوایل تیرماه خبر داد.
به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، عشایر جمعیتی بوده که محور ارتباطات اجتماعی آنها براساس خویشاوندی نسبی یا سببی بوده است، اعضای این جامعه به بستگیهای قومی خود آگاه بوده و نسبت به حفظ و اعتباربخشی بدان تعصب دارند. مشخصترین و مهمترین چارچوب اجتماعی عشایر، طایفه بوده که غالباً با هم خویشاوندی دور و نزدیک هستند. حرکت خانوار عشایری از نقطهای به نقطهای دیگر با هدف استفاده از منابع مرتعی برای چرای دام، کوچ عشایری نامیده میشود. کوچنشینی کهنترین شیوه زیست بشر بوده که پابرجا بودن آن در ایران تا عصر حاضر از بزرگترین جاذبههای این شیوه معیشت به شمار میرود، همین شیوه خاص زندگی سبب شده ایلات و عشایر «دیدنیترین جاذبه عصر تکنولوژی» لقب گیرند. عشایر به شیوهای جذاب و باور نکردنی در قرنها و سالهای طولانی اقدام به حفظ سنن، آداب و رسوم گذشته خود کرده و این اصالت به جاذبهای برای صنعت گردشگری تبدیل شده است. مسکن عشایر و نوع زندگی آنها، زبان، موسیقی، غذاهای محلی، صنایع دستی، رقص و لباسهای محلی به همراه آیینهای به جای آوردن جشنهای عروسی و محلی از مهمترین جاذبههای ایلات و عشایر به شمار میرود. بارزترین مشخصه ایلات و عشایر شیوه زیست آنان است که بر خلاف یک جانشینان روستایی و شهری، در کوچ و نقل و انتقال دائمی سیاه چادرها و رمههای خود هستند. عشایر کوچرو که یکی از جاذبههای مهم گردشگری فرهنگی به شمار میآیند در همه نقاط ایران، در حوزههای غرب و جنوب غرب، شرق و جنوب شرق، شمال غرب، شمال شرق و مرکزی ایران ایلات و عشایر پراکنده شدهاند. عشایر همه ساله در فصل بهار از منطقه قشلاقی خود به سمت نواحی بلند ییلاقی کوچ میکنند. وضع آب و هوا، میزان بارندگی و وضعیت مراتع بر زمان کوچ عشایر تاثیر دارد و زمان کوچ را از سالی به سال دیگر تا چند روزی تغییر میدهد. عبور عشایر به همراه خانواده و اثاث منزل و دامهای خود به صورت جمعی از میان دشتها و گردنههای صعبالعبور، تنگهها و مراتع سرسبز و رودخانههای پرآب جذابیت و ویژگیهای خاصی به کوچ داده است. هر چند که عشایر ما به واسطه توسعه راهها و وسایل ارتباط جمعی بخش اساسی از دامهای خود را با وسایل نقلیه سنگین مانند، کامیونت و تراکتور انتقال میدهند ولی کوچ سنتی در بیشتر مناطق عشایری آذربایجان غربی همچنان وجود دارد. کوچ سنتی معمولا از مساحت پنج کیلومتر تا 180 کیلومتر بوده و به کوچ درون استانی نام گرفته شده است. در بعضی مناطق، عشایر برون کوچ که به مناطق ییلاقی سهند آذربایجان شرقی کوچ میکنند به بیش از 300 کیلومتر نیز میرسد. این کوچ معمولاً با همه اعضای خانوار، باروبنه، سرپناه قابل حمل و همراه با ایل، طایفه یا ردههایی از آن انجام میگیرد، کوتاه یا بلند بودن مسیر کوچ تغییری در مفهوم کوچ نمیدهد. با توجه به نزدیک شدن فصل کوچ عشایر آذربایجان غربی، برای نحوه کوچ و همچنین فعالیت امور عشایر آذربایجان غربی در خدماتدهی به این قشر زحمتکش و تاثیرگذار به سراغ سیفالله قربانی مدیرکل امور عشایر آذربایجان غربی رفتیم و با وی به گفتوگو نشستهایم که مشروح گفتوگو با وی را در زیر میخوانید. جمعیت عشایری در آذربایجان غربی چه تعدا است؟ براساس آمار سال 1378 تعداد خانوارهای عشایری استان 15 هزار و 559 خانوار و جمعیتی بیش از 103 هزار و 902 نفر را در قالب 12 ایل و 21 طایفه مستقل مستقر هستند. جمعیت عشایر استان از نظر جمعیتی چند درصد از جمعیت استان را تشکیل میدهند؟ جمعیت عشایری بیش از 11 درصد از جمعیت روستایی را تشکیل داده که در مجموع چهار درصد از کل جمعیت استان را به خود اختصاص داده است. عشایر استان چند درصد از محصولات دامی را تولید میکنند؟ عشایر استان با دارا بودن 2 میلیون واحد دامی حدود 20 درصد پروتئین استان را تولید میکنند که این محصولات شامل، 13 هزار تن گوشت قرمز، 47 هزار و 370 تن شیر و 2 هزار 880 تن پشم استان را تامین میکنند.
عشایر آذربایجان غربی در بحث صنایع دستی چه فعالیتهایی دارند؟ شرایط خاص زندگی اجتماعی و فرهنگی عشایر، اشتغال زنان به امر تولید صنایع دستی از گذشتههای دور باعث شده صنایع دستی به عنوان یک بخش مکمل در کنار دامداری نقش مهمی در ایجاد اشتغال زنان داشته باشد. عمده تولیدات صنایع دستی این جامعه سختکوش، محصولات دستبافی چون قالی، قالیچه، گلیم، زیلو، جاجیم، خورجین، توبره، چوقا، کلاه، دستکش، جوراب، پاپوش و...میباشد.
زمان آغاز کوچ عشایر استان چه مقطعی از سال بوده و برای تامین امنیت این اقشار چه راهکارهای دارید؟ زمان کوچ بهاره عشایر استان از نیمه دوم خرداد یا اوایل تیرماه آغاز شده و تا نیمه اول شهریورماه را در مناطق کوهستانی و مرزی سپری میکنند. لذا برای حفظ امنیت این عزیزان اداره امور عشایر استان با فعالیت در چهار محور ارائه خدمات پشتیبانی به کوچندگان، عملیات اجرایی اسکان، اجرای سوخت فسیلی و مطالعات ساماندهی عشایر به این اقشار پرتلاش خدمتدهی میکند. در راستای ارائه خدمات در مناطق عشایری و تسهیل در معیشت خانوارهای عشایری ضمن هماهنگی لازم با مراجع ذیربط برای امنیت و آسانسازی کوچ و رفع معضلات موجود در این خصوص با اتخاذ تدابیر لازم از جمله برگزاری شورای عشایر به ریاست فرمانداران شهرستانها و با حضور دستگاههای ذیربط در قالب پیگیری مسائل و ارائه خدمات به جامعه عشایری اقدامات قابل توجهی انجام داده است. بیشترین عشایر آذربایجان غربی در کدام شهر سکونت دارند؟ بیشترین تعداد عشایر استان در آبادیهای عشایری شهرستان ماکو با تعداد 4 هزار و 33 خانوار و با جمعیتی بیش از 22 هزار و 724 نفر سکونت دارند، در ضمن این تعداد بزرگترین ایل عشایر استان را که به نام ایل جلالی نام گرفته نیز شامل میشوند.
در خصوص آبرسانی به عشایر چه برنامههای در نظر دارید؟ همزمان با آغاز کوچ بهاره عشایر 59 پروژه عمرانی با اعتباری بیش از 4 هزار و 490 میلیون ریال در مناطق عشایری در قالب پروژههای بهسازی چشمه، آبشخور دامی، مرمت و بهسازی و نوسازی اماکن دامی و ... انجام خواهد شد و یکهزار و 500 خانوار عشایری از پروژههای مذکور بهرهبرداری میکنند. در خصوص بیمه دامها و محصولات عشایر استان چه اقداماتی انجام شده است؟ با توجه به عدم فرهنگسازی مناسب از سوی شرکتهای بیمه و کارگزاران آنها و سقف پایین غرامتهای پرداختی و طولانی و سخت بودن مراحل دریافت غرامت، عموما جامعه عشایری رغبت چندانی به بیمه کردن دامهای خود ندارند، لذا با توجه به مطالب ذکر شده از حدود 2 میلیون واحد دامی عشایر، فقط 3 هزار و 245 راس دام در مناطق عشایری استان تحت پوشش بیمه قرار گرفته که رقم بسیار ناچیزی است. لذا این موضوع باید مورد توجه شرکتهای بیمه و کارگزاران قرار گرفته شود و در خدمتدهی به این قشر پرتلاش و پر ثمر جامعه غافل نشوند. سخن آخر... یکی از مشکلات اساسی که در اداره امور عشایر وجود دارد نبود شورای عشایر در شهرستانها است، مشکل دیگر بیمهری دستگاهها و ادارات دیگر به اداره امور عشایر استان بوده که سبب شده این نهاد از کمبود نیروی انسانی متخصص و تجهیزات اداری در مضیقه باشد. مشکل دیگر، ضعف بنیه مالی و ساختار نامناسب نیرو در شبکه تعاونیهای عشایری باعث کمرنگ شدن خدماترسانی به مناطق عشایری شده است. ============= گفتوگو از رقیه قربانی ============= انتهای پیام/61003/ط40
93/04/04 - 12:19
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]