واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: پیش بینی سرانجام مذاکرات اتمی با استفاده از تئوری بازی!
نتایج مدلسازی مذاکرات اتمی ایران نشان می دهد ایران توان هسته ای خود را حفظ خواهد کرد و فعالیت اتمی همانطور که مقامات ایران گفته اند، متوقف نخواهد شد.
آرش پورابراهیمی: خبر اختراع دستگاهی برای پیش بینی آینده توسط یک ایرانی با واکنش همراه با تعجب بسیاری از رسانه های داخلی و حتی چندین رسانه خارجی همراه بود. اگرچه جزییات چندانی از نحوه عملکرد و همچنین موارد پیش بینی شده توسط این دستگاه منتشر نشده است اما کمتر کسی ادعاهای مطرح شده توسط مخترع دستگاه را جدی تلقی کرده است. با این حال موارد قابل توجهی از تلاش برای پیش بینی آینده میتوان یافت که در آن ها تلاش شده تا پیش بینی هایی با بهره گیری از شیوه های پیچیده ریاضی صورت گیرند. از آنجا که هدف این گزارش، بررسی شیوه های متداول پیش بینی نیست، از بیان انواع این شیوه ها صرفنظر میشود و تنها به یکی از آن ها که پیش بینی با استفاده از نظریه بازی است، پرداخته خواهد شد. نظریه بازی اکنون جایگاه قابل توجهی در علوم مختلف از جمله علم اقتصاد و سیاست یافته است به خصوص که از این نظریه برای تحلیل رفتارهای انسانی و البته پیش بینی آن ها بهره گرفته میشود. یکی از افرادی که در زمینه پیش بینی با بهره گیری از تئوری بازی شهرت بسیاری کسب کرده، پروفسور بروس بونو دی مسکیتا (Bruce Bueno de Mesquita) است، او که استاد دانشگاه نیویورک محسوب میشود، تاکنون پیش بینی های بسیاری را به درستی انجام داده، اعتقاد دارد که نتیجه پیچیده ترین مذاکرات سیاسی و اقتصادی قابل پیش بینی هستند. البته شرکت مشاوره ای که دی مسکیتا راه اندازی کرده تنها یکی از مجموعه شرکت هایی است که اکنون با بهره گیری از مدل سازی های برپایه تئوری بازی به شرکت های حقوقی، شرکت های اقتصادی و دولت ها مشاوره میدهند. به گفته یکی از برندگان نوبل اقتصاد سال 2005، اکنون بسیاری از شرکت هایی که قصد دارند در مناقصه ها شرکت کنند، با شرکت های مشاوره ای مشورت میکنند تا بتوانند پیشنهادی را ارایه دهند که شانس برنده شدن بیشتری داشته باشد. توسعه استفاده از نظریه بازی در عملکرد شرکت ها به حدی است که برای مثال از نام شرکت کامپیوتری آی بی ام (IBM) تا بانک ا بی ان آمرو (ABN- AMRO) در میان فهرست مشتریان یک شرکت هلندی مشاوره در زمینه پیش بینی های مبنی بر نظریه بازی به چشم میخورد. البته استفاده از تئوری بازی تنها به اقتصاد محدود نمیشود، در سال 2007، ارتش آمریکا اطلاعات محرمانه ای را در اختیار دی مسکیتا قرار داد تا او با استفاده از این اطلاعات پیش بینی کند که انتقال یک ناو هواپیمابر به نزدیکی آب های کره شمالی چه پیامدهایی در پی خواهد داشت. حتی از تئوری بازی برای پیش بینی عملکرد تروریست ها و محل اختفای آن ها نیز بهره گرفته میشود و گفته شده که نرم افزارهای مربوط به تئوری بازی در یافتن محلی که اسامه بن لادن در آن مخفی شده بود نقش داشته اند.مواردی از پیش بینی های صحیح دی مسکیتا با استفاده از نظریه بازیاو در ماه مه سال 2010 پیش بینی کرد که حسنی مبارک، رئیس جمهور مصر، طی یکسال آینده از قدرت کنار خواهد رفت. نه ماه بعد، تظاهرات خیابانی باعث سقوط دولت مبارک شد.او در فوریه سال 2008 پیش بینی کرد که پرویز مشرف، رئیس جمهور پاکستان، تا پایان تابستان از سمتش کنار میرود و این پیش بینی تا پیش از ماه سپتامبر همان سال محقق شد.راز موفقیت دی مسکیتا چیست؟بروس بونو دی مسکیتا میگوید که او کار ویژه ای برای پیش بینی ها انجام نمیدهد و هیچ بینش خاصی در این زمینه ندارد بلکه تنها از علم بهره میگیرد. به اعتقاد او بسیاری از افراد به محض اینکه در مورد پیش بینی های او میشوند، به یاد جادوگری میافتند اما کاری که او انجام میدهد تنها مدلسازی، وارد کردن داده ها و مشاهده نتایج است. او میگوید موارد زیادی هستند که میتوان آن ها را پیش بینی کرد اما مواردی هم هستند که پیش بینی آن ها فعلا امکانپذیر نیست. مسکیتا میگوید که اگر میخواهید از تغییرات بازار سهام مطلع شوید، متاسفانه من چنین اطلاعاتی ندارم و فکر نمیکنم که در آینده ای نزدیک نیز چنین پیش بینی هایی امکانپذیر باشد. او همچنین میگوید که روزانه افراد زیادی با او تماس میگیرند تا از پیش بینی او برای شماره بلیت برنده در بخت آزمایی ها مطلع شوند اما او پاسخی برای آن ها ندارد. او میگوید تئوری بازی شاخه ای از ریاضیات است که رفتار و تصمیمات افراد را پیش بینی میکنند، افرادی که البته عقلایی هستند، به این معنی که از ترجیحاتشان مطلع هستند و میدانند چه چیزی را میخواهند و چه چیزی را نمیخواهند. به اعتقاد مسکیتا، تقریبا همه افراد عقلایی هستند و مواردی مانند کودکان دو ساله و یا بیمارانی که به اسکیزوفرنیک مبتلا هستند در میان افرادی که عقلایی نیستند جای میگیرند. داده هایی که به مدل وارد میشوند، تاثیر قابل ملاحظه ای بر نتیجه پیش بینی ها دارند و به همین خاطر نحوه جمع آوری اطلاعات، اهمیت بسیاری مییابد.نتیجه مذاکرات هسته ای ایران چه می شود؟در تحقیقی که توسط مسکیتا برای پیش بینی نتیجه مذاکرات اتمی انجام شد، پروژه جمع آوری داده های مربوط به پرونده هسته ای ایران بسیار گسترده بود چرا که بر خلاف باور رایج که در آن تنها رهبران کشورهای گروه 1+5 و مقامات ایرانی به عنوان بازیگران این پرونده دیده میشوند، در عمل دامنه گسترده تری از افراد بر پرونده اتمی ایران تاثیرگذارند. مسکیتا در بخش مربوط به طراحی این تحقیق نوشته که به طور حتم مقامات ایران و آمریکا بر نتیجه مذاکرات تاثیرگذارند اما اگر تنها به رای هرم قدرت توجه کنیم، گمراه میشویم چرا که اطراف افرادی که در راس قرار دارند را مشاوران اشغال کرده اند. برای مثال در مورد پرونده ایران، رئیس جمهور آمریکا با وزیر امور خارجه، وزیر دفاع و روسای نهادهای امنیتی مشورت میکند و وزیر دفاع یا وزیر امور خارجه نیز اطلاعات جامعی در مورد ایران ندارند و آن ها نیز در این مورد از نظریات مشاورانشان بهره میبرند. به همین خاطر مجموعه گسترده ای از افراد تاثیرگذار و تصمیم ساز در فرآیند مذاکرات اتمی وجود دارند که باید مورد توجه قرار بگیرند. همچنین کشورهای درگیر این پرونده که بر نتیجه نهایی آن نقش دارند نیز تنها به پنج عضو دایم شورای امنیت به همراه آلمان و البته ایران محدود نمیشوند بلکه کشورهایی از جمله مصر، عربستان سعودی و ژاپن نیز در تاثیرگذاری بر تصمیم گیرندگان پرونده اتمی ایران نقش ایفا میکنند و علاوه بر این ها باید سازمان ملل متحد را نیز در نظر گرفت.نتایج مدلسازی مذاکرات اتمی ایران نشان می دهد ایران توان هسته ای خود را حفظ خواهد کرد و فعالیت اتمی همانطور که مقامات ایران گفته اند، متوقف نخواهد شد. نتیجه بدست آمده نیز اگرچه برای آمریکا خوشایند نیست اما آمریکا میتواند با آن کنار بیاید و در واقع به آن تن بدهد تنها به شرطی که اطمینان حاصل کند که ایران مقادیر غنی سازی با درجه بالا را به طور گسترده عملیاتی نخواهد کرد. به گفته مسکیتا، غرور ملی، متغیری است که در مذاکرات اتمی برای ایرانی ها اهمیت بسیاری دارد و از آنجا که ایرانی ها در مورد پیشنهاداتی که غرور ملی آن ها را خدشه دار میکند، نرمش نشان نمیدهند به همین خاطر از حق غنی سازی خود صرفنظر نمیکنند. طبق پیش بینی مسکیتا، به مرور زمان از نقش و تاثیر افرادی که سیاست ایجاد تنش با غرب را دنبال میکنند، در پرونده اتمی و صحنه سیاسی ایران کاسته خواهد شد و در مقابل افراد و گروه هایی که سابقه فعالیت بین المللی دارند و مورد اطمینان مقامات عالیرتبه ایران هستند، از جایگاه بهتری برخوردار خواهند شد تا بتوانند در مذاکره با غرب از شدت تحریم های اقتصادی علیه ایران بکاهند.
1393/04/03
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیمرغ]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]