واضح آرشیو وب فارسی:فارس: عضو هیئت علمی دانشگاه باهنر کرمان:
فرهنگ غذایی ایرانی را احیا کنیم
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان گفت: تغییر فرهنگ غذایی در کشور میتواند، راهکار مناسبی در جلوگیری از هدر رفت آب باشد.

به گزارش خبرگزاری فارس از کرمان، علیاکبر مقصودی تحصیلات مقدماتی را در شهرستان خاش در سیستان و بلوچستان به پایان رسانید و مقطع کارشناسی در رشته کشاورزی در دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد را در تبریز گذرانید. مقصودی مدرک دکترای خود را در زمینه فیزیولوژی تنش خشکی در گیاهان زراعی در یکی از دانشگاههای توکیو ژاپن در سال 1380 اخذ کرد و در همان سال به عنوان عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان پذیرفته شد، وی هم اکنون با درجه دانشیاری در دانشکده کشاورزی این دانشگاه مشغول به تدریس است. با توجه به اینکه استان کرمان از استانهای خشک و کم آب ایران محسوب میشود و مرکز استان نیز با کمبود آب آشامیدنی مواجه شده در این زمینه گفتوگو تفصیلی در زمینه کمآبی با وی صورت گرفت. فارس: چرا باید در مصرف آب صرفهجویی کنیم؟ مقصودی: تهیه آب تصفیهشده با زحمت و هزینه بسیار همراه است، زیرا آب علاوه بر تصفیه شیمیایی و بیولوژیکی بر آن در راستای از بین بردن آلودگیهای میکروبی و شیمیایی آن صورت میگیرد، بلکه پس از آن در یک شبکه بسته تحت مراقبت شدید امنیتی قرار میگیرد تا سلامتی شهروندان به مخاطره نیفتد، لذا بر همه ما واجب است قدر این ماده حیاتی و ارزشمند را بدانیم و از آن به درستی استفاده کنیم. مصرف بیرویه آب نه تنها بحران کمآبی را تشدید میکند، بلکه موجب تولید فاضلاب بیشتری شده و مشکلات زیست محیطی و اقتصادی فراوانی را در دفع بهداشتی آن به وجود میآورد. همچنین کشاورزی در کشور ما با استفاده از آبهای زیرزمینی با حفر چاههای عمیق و نیمهعمیق صورت میگیرد که باید گفت، آبهای زیرزمینی در فرآیند زمانی بسیار طولانی در مقیاس میلیونها سال در لایههای پایین خاک ذخیره شده که با اطمینان میتوان گفت که اکثر این ذخایر غیرقابل تغذیه هستند و برداشت بیرویه از این آبها سبب تخلیه تدریجی این منابع میشوند. فارس: تکلیف ما در برابر بحران آب با توجه به شرایط جغرافیایی و خشکسالیهای ممتد چیست؟ مقصودی: ایران در محدوده جغرافیایی 30 درجه در منطقه خشک و نیمهخشک قرار دارد و مسئله روند پیشرفت خشکی از یک طرف، کمبود آب به عنوان مساله خطرناکتر و بحران آب در کشور ما را تهدید میکند. باران منبع اصلی آب کشاورزی در کشور ماست و کشور ما در یک منطقه کم باران دنیا قرار دارد بنابراین تغییر فرهنگ غذایی میتواند راهکار مناسبی برای جلوگیری از هدر رفت آب در زمینه کشاورزی باشد. هدر رفت محصولات کشاورزی از تولید تا مصرف یعنی از مرحله انبار و نگهداری، فرآوری تا در سفرههای مردم میتوان به وضوح مشاهده کرد. طی 40 سال اخیر فرهنگ غذایی مردم کشورمان به سمت سبک مصرف مواد غذایی در کشورهای اروپایی کشیده شده و این موضوع سبب شده که میزان مصرف مواد غذایی بهویژه محصولات کشاورزی افزایش یابد. این تغییر فرهنگ غذایی ایجاد نمیشود، مگر اینکه مردم ما سبک غذایی ایرانی خود را دوباره از نو تجدید کنند تا پرت غذایی کم و فشار از روی سیستم کشاورزی کم و در نتیجه مصرف آب در این زمینه کاهش یابد. فارس: مصرف آب در کشاورزی نسبت به صنعت و خانگی بسیار بالاست در این زمینه چه باید کرد؟ مقصودی: راندمان آب در کشاورزی از 100 درصد 30 درصد است و بهرهوری استفاده از آب در کشاورزی پایین است به عبارت دیگر با توجه به مصرف بالای آب مقدار محصول ما کم است و ما در این راستا به دنبال روشهایی هستیم که کارآیی مزرعه را بالا برده و میزان مصرف زیادی آب را کاهش دهیم، کارایی مصرف آب از جنبههای مختلفی قابل بررسی است. سیستمهای انتقال آب از منبع تا محل استفاده در زمینهای کشاورزی میتواند بر میزان کارآمدی و ناکارآمدی چگونگی مصرف آب تاثیرگذار باشد به عنوان مثال کانالهای روباز، خاکی و شنی آب در طول مسیر سبب میشود که آب به مقدار زیادی در عمق خاک نفوذ کند و یا آب تبخیر شود. همچنین تکنیکهای استفاده از آبی که به مزرعه میرسد و در جریان رشد گیاه قرار میگیرد، میتواند سبب هدر رفت آب شود، استفاده از گیاهان کارآمد در کشاورزی نیز میتواند کاهش مصرف را به دنبال داشته باشد، شناسایی و در نتیجه سورگوم یک گیاه علوفهای است که به شتر گیاهان زراعی معروف است و میتواند در ترکیب با یونجه و جو به عنوان مکمل در تولید علوفه مورد استفاده دامداران قرار گیرد، این گیاه سبب افزایش بهرهوری از آب در کشاورزی میشود. آب را به مزرعه میبریم و در آنجا هدرش میدهیم، سیستمهای آبیاری تحت فشار راندمان مناسب دیگری است که انتقال آب را بالا میبرد، هزینه نصب بالا سبب شده کشاورزان از این روش استفاده نکنند. فارس: میزان تاثیر استفاده از گیاهان کارآمد در کاهش مصرف آب چقدر است مقصودی: استفاده و انتخاب گیاهان کارآمد حدود پنج تا 10 درصد مصرف آب در کشاورزی را کاهش میدهد، اما این کار نیز در صورتی عملی میشود که ابزارهای آزمایشگاهی برای شناسایی ارقام با کارآیی مصرف آب بالا وجود داشته باشد. در دانشکده کشاورزی باهنر کرمان ابزارهای لازم برای شناسایی ارقام با کارآیی مصرف آب بالا وجود ندارد در نتیجه نمیتوان این راهکار در استان کرمان بهره برد. فارس: چه مقدار از محصولات کشاورزی را میتوان کارآمد کرد مقصودی: با قاطعیت میتوان گفت، 100 درصد گیاهان زراعی به ویژه غلات را میتوان با روشهای اصلاحی و ژنتیکی تغییر داد، اما ممکن است، میزان تغییر در این گیاهان متفاوت باشد، شناسایی و انتخاب در نتیجه اصلاح ارقام با کارایی مصرف آب بالا میتواند راهکار تخصصی در رشته کشاورزی باشد. البته برای این منظور مشکلاتی وجود دارد، زیرا باید تعداد زیادی از این ارقام را شناسایی و از لحاظ میزان مصرف آب در آزمایشگاهها مورد بررسی قرار داد. بنابراین اگر منابع ژنتیکی مربوط به کارآیی مصرف آب زیاد در ارقام پیدا شد، میتوان آنها را به روشهای مناسب به ارقام محلی انتقال داد. =============== گفتوگو از فرحناز چراغی =============== انتهای پیام/2446/ن۴۰
93/02/21 - 13:05
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]